Μεσημέρι Παρασκευής 26 Αυγούστου 2011. Η ζέστη αφόρητη.
Είχαμε λίγο χρόνο στην επιστροφή από το μοναστήρι της Παναγίας Τορνικίου που μεταφέρεται ολόσωμο εκ θεμελίων σε παρακείμενο λόφο (!!) και σταθήκαμε για ένα καφέ στο καφενείο -πάνω στο δρόμο, απέναντι από την εκκλησία- στο Νεοχώρι Βεντζίων Γρεβενών, 4-5 χλμ πιο πάνω από το χωριό Παναγιά. Έξι-εφτά θαμώνες που συζητούσαν φωναχτά μας καλωσόρισαν εγκάρδια στον παχύ ίσκιο, μας ρώτησαν τα σχετικά –πως από τα μέρη μας κι από είστε- και συνέχισαν την κουβέντα τους. Μια ηλικιωμένη κυρία με ξεχωριστή σβελτάδα προθυμοποιήθηκε να μας τακτοποιήσει σε τραπέζι και να βρεί καρέκλες –τις δώσαμε για μια "χαρά" (γάμο) στο χωριό-... Κάθισε απρόσκλητη αλλά με την άδολη σιγουριά της οικοδέσποινας στην κορυφή του τραπεζιού μας και άρχισε να λέει, να λέει, αφού πρώτα μας συστήθηκε… Ήταν η κυρά-Ζαχαρούλα, 86 ετών…
-Με στεφάνωσαν στα 17, στα 24 "έχασα" τον άντρα μου που μου άφησε δυο παιδιά και χωρίς να έχω το "ψωμί τ'ς βραδιάς"… Δούλεψα σκληρά "σα σκύλα" και δόξα τω Θεώ τα κατάφερα… Πάντρεψα τα παιδιά, απόχτησα εγγόνια, δισέγγονα… Ανεβοκατεβαίνω όλη μέρα τη σκάλα και δε με πονάει τίποτε. Ούτε κανένα φάρμακο παίρνω…
...Είμαι η "νονά" του ονόματος του χωριού μας, αφού το 1950 όταν μεταφέρθηκε εδώ από το παλιό χωριό -εδώ παρακάτω- που το λέγαν Γουρνάκι, εγκρίθηκε η δική μου πρόταση να το πούμε Νεοχώρι από τις τρεις που στείλαμε στο υπουργείο!
Τι να πρωτοθυμηθώ… Ήρθε ο πόλεμος, μας κάψαν οι Γερμανοί το χωριό, φτώχεια… Όμως με το τραγούδι στο στόμα… "Στουμπίζαμε (πολτοποιούσαμε) το βαλάνι (βελανίδια) με λίγο κριθάρι, ρίχναμε μέσα και κάτι σπόρια από βότανα, παπαρούνες δεν ξέρω κι εγώ τι ήταν, και κάναμε ένα κέφι… (!!)
-Τραγουδάς κυρά-Ζαχαρούλα;
Άλλο που δεν ήθελε! – Ποιο να πρωτοπώ μωρέ παιδιά; Και άρχισε το τραγούδι… Χαμηλόφωνα στην αρχή, ανέβαζε σιγά-σιγά την ένταση και τις κινήσεις της… Το ζούσε στην κυριολεξία… Καταπληκτική! Μπήκαν στη "χορωδία" η νύφη της και η μικρή δισέγγονή της (!) -Ευαγγελίες κι οι δύο- που προσπαθούσε με τα μεγάλα αθώα ματάκια του να καταλάβει τι συμβαίνει…
-Ξέρω πολλά, τα έχω και γραμμένα, αν ερχόσασταν μια άλλη φορά…
-Θα ξαναρθούμε κυρα-Ζαχαρούλα…
Απλοί, ζεστοί, ανοιχτόκαρδοι, φιλόξενοι, αυθεντικοί άνθρωποι… Τους συναντάς σε απομακρυσμένα μικρά χωριά της πατρίδας μας όπου ο "πολιτισμός" έχει χρονοκαθυστέρηση…
Άνθρωποι…
Γιώργος Μαστρ.