Ἐρευνοῦμε τὸ κακὸ καὶ βρίσκουμε τὸ πρῶτο καὶ μεγαλείτερο. Βρίσκουμε τὴ ρίζα του. Πῶς ξεκίνησε. Τὸ κακὸ δὲν εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ. Ἀπορεῖ ὁ προφήτης λέγοντας. «Πῶς ἐξέπεσεν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ὁ ἑωσφόρος, ὁ πρωΐ ἀνατέλλων; Σὺ δὲ εἶπας ἐν τῇ διανοίᾳ σου.
Εἰς τὸν οὐρανὸν ἀναβήσομαι, ἐπάνω τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ θήσω τὸν θρόνον μου… ἔσομαι ὅμοιος τῷ Ὑψίστῳ» (Ἡσαΐας 14,12). Ἡ δὲ μαρτυρία τοῦ Χριστοῦ μας λέει. «Ἐθεώρουν τὸν Σατανᾶν ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα» (Λουκᾶ 10,18). Αὐτὸς εἶναι ὁ λεγόμενος ἑωσφορικὸς ἐγωϊσμός. Ἔπεσε τελικὰ ὁ καημένος ὁ Ἑωσφόρος=ὁ φέρων τὸ φῶς καὶ στὴν κατρακύλα του σταμάτησε ἐκεῖ ποὺ δὲν ἔχει παρακάτω. Ὄνομα ἄριστο, ἀλλὰ κατάντησε νὰ σημαίνη ὅ,τι ἀπαισιώτερο! Ἡ πτῶσι του ἦταν μόνο ποὺ σκέφτηκε νὰ γίνη ὅμοιος μὲ τὸν Ὕψιστο καὶ ἔπεσε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ μαζὶ μὲ τὸ τάγμα του σὰν… «μαύρη» ἀστραπή!
Γιαὐτὴν τὴν μαύρη ἀστραπὴ τῆς ὑπερηφάνειας σχολιάζει ὁ ὅσιος Νεῖλος σὲ ἐπιστολή του, τὴν ὁποία παραθέτουμε ὡς χρειαζούμενη σὲ ὅλους μας.
«Οἱ ἅγιοι Ἄγγελοι μιμοῦνται τὸν Κύριό τους, γιαὐτὸ καὶ ἀγαποῦν τὴν ταπεινοφροσύνη. Ἂν ὅμως κάποιος ὑπερηφανεύεται γιὰ τὸ πνευματικό του τάχα ὕψος καὶ συνδεθῆ σταθερὰ μὲ τὴν ὑπερηφάνεια, τότε οἱ Ἄγγελοι ἐγκαταλείπουν τὸν ὑπερήφανο καὶ ἀπομακρύνονται. Δὲν θέλουν πλέον νὰ τὸν σκέπουν, νὰ τὸν βοηθοῦν καὶ νὰ τὸν φρουροῦν, ὅπως ἔπρατταν προηγουμένως. Ἀμέσως ὅμως κάμνουν ἐπιδρομὴ οἱ παμπόνηροι δαίμονες, ἀγκαλιάζουν τὸν ἀπορφανισθέντα ἀπὸ τὴν ἀγγελικὴ φρουρά, καὶ σπρώχνουν τὸν ὑπερήφανο στὴν πορνεία, στὴν κλοπή, στὴ μοιχεία ἢ καὶ σὲ ὅποιο ἄλλο ἀπὸ τὰ ἀπαγορευμένα.
Διότι τὸ πιὸ μεγάλο ἀπὸ τὰ ἁμαρτήματα εἶναι ἡ ὑπερηφάνεια. Ἐξ αἰτίας της ὁ Διάβολος, ποὺ εἶναι ὁ μάστορας κάθε φαυλότητος, καταρρίφθηκε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ στὴ γῆ».
ὁσίου Νείλου Ἐπιστολὴ Α’ 326η ΜignePG 79,200CD
ἀρ.νι.μα.