Τὴν ἴδια μέρα μνημονεύουμε τὴν Παραβολὴ τοῦ Ἀσώτου Υἱοῦ, τὴν ὁποία οἱ ἅγιοι Πατέρες καθόρισαν ὡς δεύτερη Κυριακὴ στὸ Τριώδιο.
Στίχοι: Ὅποιος εἶναι Ἄσωτος, ὅπως κι ἐγώ, ἂς προχωρήση.
Διότι εἶναι ὀρθάνοιχτη ἡ πόρτα τῆς θείας ἀγάπης!
Εἶναι μερικοὶ ποὺ γνωρίζουν γιὰ τὸν ἑαυτό τους, ὅτι ἔζησαν ἀσώτως κατὰ τὴν νεανική τους ἡλικία, καὶ ἀσχολήθηκαν μὲ τὴν μέθη καὶ τὶς ἀσέλγειες καὶ ἔπεσαν στὸν βυθὸ τῶν κακῶν, γιαὐτὸ καὶ φθάνουν στὴν ἀπόγνωσι. Αὐτὴ βέβαια εἶναι γέννημα τῆς ἀλαζονείας. Γιαὐτὸν τὸν λόγο καὶ δὲν θέλουν μὲ τίποτε νὰ ἐπιμεληθοῦν τὴν ἀρετή. Προβάλλουν τὸν λόγο, ὅτι ἔχουν ἕνα κοπάδι κακοῦ, καὶ πέφτουν συνεχῶς στὰ ἴδια καὶ χειρότερα κακά.
Οἱ ἅγιοι Πατέρες μας καὶ πρὸς αὐτοὺς φέρονται πατρικὰ καὶ μὲ φιλανθρωπία. Θέλοντας δὲ νὰ τοὺς ἀπομακρύνουν ἀπὸ τὴν ἀπόγνωσι, ἐνέταξαν αὐτὴν τὴν παραβολὴ ἐδῶ μετὰ τὴν πρώτη Κυριακή, γιὰ νὰ βγάλουν ἀπὸ ρίζα τὸ πάθος τῆς ἀπογνώσεως καὶ νὰ διεγείρουν τὴν ὄρεξί τους πρὸς τὴν ἀρετή. Δείχνουν μὲ τὸν Ἄσωτο τὰ φιλάνθρωπα καὶ ὑπεράγαθα σπλάγχνα τοῦ Θεοῦ πρὸς αὐτοὺς ποὺ ἔφταιξαν σὲ πολλά. Μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ Ἀσώτου δείχνουν, ὅτι δὲν μπορεῖ κανένα ἀπὸ τὰ ἁμαρτήματα νὰ νικήση τὴν φιλάνθρωπη γνώμη τοῦ Θεοῦ.
Δύο λοιπὸν εἶναι τὰ παιδιὰ τοῦ Θεανθρώπου Λόγου, οἱ δίκαιοι καὶ οἱ ἁμαρτωλοί… Ὁ δὲ νεώτερος εἶναι αὐτὸς ποὺ πόθησε τὴν ἁμαρτία καὶ ἀρνήθηκε μὲ τὶς αἰσχρὲς πράξεις του τὴν ζωὴ κοντὰ στὸν Θεό. Δαπάνησε τὴν φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν ἀσωτεία. Δὲν διετήρησε σῶο τὸ κατ’ εἰκόνα ἀκουλουθώντας τὸν πονηρὸ δαίμονα. Ἔγινε δοῦλος στὰ θελήματά του μὲ τὶς ἡδονές, χωρὶς νὰ μπορέση νὰ χορτάση τὴν ἐπιθυμία του. Εἶναι ἀχόρταγο πρᾶγμα τὸ θέλγητρο τῆς ἐπιθυμίας μὲ τὴν συνήθεια, διότι εὐχαριστεῖ πρόσκαιρα. Αὐτὴν τὴν ἡδονὴ τὴν παρομοιάζει μὲ τὰ ξυλοκέρατα, ὡς τροφὴ τῶν χοίρων. Διότι τὰ ξυλοκέρατα στὴν ἀρχὴ εἶναι γλυκά, ὕστερα ὅμως ἔχουν κάτι τραχὺ καὶ ἀχυρῶδες. Τὰ ἴδια στοιχεῖα διαθέτει καὶ ἡ ἁμαρτία.
Μόλις ὁ Ἄσωτος ἀνένηψε, ὅτι κατεστράφη μὲ τὸν λιμὸ τῆς ἀρετῆς, ἦλθε στὸν Πατέρα του λέγοντας, Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου καὶ οὔκ εἰμι ἄξιος κληθῆναι υἱός σου. Ὁ Πατέρας δέχθηκε τὴν μετάνοιά του χωρὶς νὰ τὸν ξευτελίση, ἀλλὰ τὸν σφιχταγκάλιασε δείχνοντας τὰ θεϊκὰ καὶ πατρικά του σπλάγχνα. Τοῦ δίνει ἔνδυμα, δηλαδὴ τὸ ἅγιο βάπτισμα καὶ δαχτυλίδι καὶ ἀρραβῶνα τὸ ἅγιο Πνεῦμα. Κοντὰ σαὐτὰ τοῦ δίνει καὶ ὑποδήματα, γιὰ νὰ μὴν κεντρίζεται ἀπὸ φίδια καὶ σκορπιούς, ἀλλὰ περισσότερο νὰ μπορῆ νὰ συντρίβη τὶς κεφαλές τους.
Στὴ συνέχεια ἀπὸ τὴν ὑπερβολικὴ χαρά του ὁ Πατέρας σφάζει τὸ σιτευτὸ μοσχάρι, δηλαδὴ τὸν μονογενῆ Υἱό του. Τοῦ δίνει νὰ γευθῆ τὴν σάρκα καὶ τὸ αἷμα του, ἔστω κι ἂν ἀπορῆ ὁ πρεσβύτερος υἱὸς μὲ τὴν ὑπεράπειρο εὐσπλαγχνία του καὶ εἶπε ὅσα εἶπε.
Ὁ φιλάνθρωπος Πατέρας ὅμως τοῦ κλείνη τὸ στόμα ἐπαναφέροντάς τον ἤρεμα μὲ λόγια ἤπια καὶ καλοσυνᾶτα…
Γιαὐτὸν τὸν λόγο αὐτὴ ἡ παραβολὴ ὁρίσθηκε ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πατέρες. Γιὰ νὰ ξερριζώση μὲν τὴν ἀπόγνωσι καὶ τὴν ἀτολμία νὰ ἀγωνισθοῦμε τὴν ἀρετὴ, ὅπως εἴπαμε. Καὶ νὰ μᾶς προτρέψη σὲ μετάνοια καὶ μεταμέλεια, ὅπως ὁ Ἄσωτος, ποὺ ἁμάρτησε. Ἡ μετάνοια εἶναι δυνατὸ ὅπλο γιὰ ἀποτροπὴ τῶν βελῶν τοῦ πονηροῦ καὶ δυνατὴ ασπίδα.
Μὲ τὴν ἀπερίγραπτη φιλανθρωπία σου, Χριστὲ ὁ Θεός μας, ἐλέησέ μας. Ἀμήν.
Κυριακὴ Ἀσώτου 16.02.2020
μετάφρασι ἀρ.νι.μα.