Στον πρόσφατο – και συνεχιζόμενο – δημόσιο διάλογο για τις ΑΠΕ και το λιγνίτη κρατήθηκε ένα επίπεδο πολιτικού πολιτισμού από όλους σχεδόν τους συμμετέχοντες. Αυτό όμως μέχρι την ώρα που δημοσιεύτηκε το κείμενο του κ. Χ. Κολοβού,
το οποίο αποτελεί από την αρχή ως το τέλος ένα υβρεολόγιο εναντίον των υποφαινομένων.
Δεν θα τον ακολουθήσουμε στο δρόμο της λάσπης που διάλεξε, αν και υπάρχουν προσωπικές επιθέσεις που δεν μπορούν εύκολα να προσπεραστούν, γιατί θίγουν την τιμή και την υπόληψή μας , (όπως ότι είμαστε απατεώνες και προωθούμε συμφέροντα, ότι δρούμε ως νέα Βέρμαχτ, ότι πρέπει να μπούμε πλάι στον συνεργάτη των Γερμανών Μιχάλαγα !! κλπ). Ευτυχώς ο τόπος μας είναι μικρός και γνωριζόμαστε. Οπότε ο καθένας μπορεί να κρίνει αν κάποιος είναι πατριώτης ή ..μειοδότης.
Βέβαια τον πολίτη λίγο τον νοιάζουν αυτά. Εκείνο που τον ενδιαφέρει είναι η τεκμηρίωση των προβλημάτων και των προτάσεων. Κι εδώ δυστυχώς ο κ. Χ. Κολοβός υστερεί – και πάλι-απελπιστικά.
Τονίζουμε λοιπόν τα εξής (για πολλοστή φορά):
1)Η Γερμανία παίρνει ΔΙΑΖΥΓΙΟ από το λιγνίτη λίαν προσεχώς. Δυστυχώς για τον κ. Κολοβό και οι Γερμανοί οδεύουν ταχέως προς την πλήρη απολιγνιτοποίηση. Το όριο για το τέλος του λιγνίτη είναι το 2030, περίπου το ίδιο με το δικό μας (2028). Αρχικά, επί Μέρκελ, ήταν το 2038, αλλά το 2021 ο Συνασπισμός των τριών κυβερνητικών κομμάτων (μέσα και οι Πράσινοι) λίγο πριν αναλάβει την κυβέρνηση το κατέβασε στο 2030. (βλ. το χρονοδιάγραμμα παρακάτω). Οι μόνες χώρες που διατηρούν τον άνθρακα μετά το 2030 στην ΕΕ είναι η Πολωνία, η Βουλγαρία και η Τσεχία.
Χρονοδιάγραμμα των πηγών ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία (Νοέμβ. 2021)
Εκείνο που άλλαξε μετά τον βάρβαρο πόλεμο του Πούτιν και τη δραματική μείωση της τροφοδοσίας της Γερμανίας με ρωσικό αέριο ήταν ότι οι τελευταίοι πυρηνικοί σταθμοί έκλεισαν με μια μικρή καθυστέρηση 3,5 μηνών (στις 15/4/2023), ενώ δυο λιγνιτικές μονάδες θα κλείσουν λίγο αργότερα, το 2024. Η στρατηγική όμως στόχευση της γερμανικής κυβέρνησης να τελειώσει μια για πάντα τον άνθρακα (το 2030) δεν άλλαξε, ούτε επίσης κι ο στόχος για 80 % ΑΠΕ στην ακαθάριστη ζήτηση ηλεκτρ. ενέργειας. Το τελευταίο σημαίνει ότι μέχρι το 2030 οι Γερμανοί θα έχουν εγκαταστήσει 220 GW Φ/Β και 30 GW υπεράκτια αιολικά, ενώ θα καλύψουν και 2% της έκτασης τους με χερσαία αιολικά. Στην Ελλάδα αντίστοιχα θα πρέπει το 2030 να φτάσουμε τα 24 GW αιολικά και ηλιακά + 4 GW υδροηλεκτρικά. Τα έχουμε πει κι άλλες φορές τα νούμερα και δεν τα «κρύβουμε», όπως .. ανακάλυψε ο κ. Κολοβός. Εξάλλου, σύμφωνα με το υπό αναμόρφωση ΕΣΕΚ, ένα μέρος των αιολικών (2,5 GW) θα εγκατασταθεί μέχρι το 2030 στη θάλασσα, μειώνοντας τις περιβαλλοντικές πιέσεις στα βουνά.
Να προσθέσουμε ότι και η RWE (η αντίστοιχη ΔΕΗ της Γερμανίας) συμφωνεί να τερματίσει τον λιγνίτη το 2030 και σχεδιάζει να επενδύσει μαζικά στις ΑΠΕ και στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας, συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη των στόχων της Γερμανίας για την προστασία του κλίματος.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις της Γερμανίας εγκρίνουν την επίσπευση της απολιγνιτοποίησης κατά 8 χρόνια (η οποία εκθέτει ακόμη περισσότερο την Πολωνία, Τσεχία, Βουλγαρία), διαφωνούν όμως – όπως και ΕΜΕΙΣ – στην επέκταση της χρήσης του ορυκτού αερίου.
Με την ευκαιρία να τονίσουμε τις ενστάσεις μας για τις περιπτώσεις κακής χωροθέτησης έργων ΑΠΕ στην περιοχή μας, καθώς και την έλλειψη σύγχρονου Ειδικού Χωροταξικού ΑΠΕ, θέματα που έχουμε δημοσιεύσει κατ’ επανάληψη.
Σχετικά με την εγκατάσταση τεράστιων Φ/Β από τη ΔΕΗ στις εκτάσεις «φιλέτα» των ορυχείων επίσης εκφράσαμε αντιρρήσεις, συμφωνώντας σε αρκετά σημεία με τον κ. Χ. Παπαγεωργίου, τ. Δ/ντή ΛΚΔΜ/ΔΕΗ.
2) Η Ευρώπη ΔΕΝ επιστρέφει στο λιγνίτη. Η αρχική θριαμβολογία των λιγνιτάδων για «επιστροφή στο λιγνίτη» λόγω Ουκρανίας βάλτωσε στην πραγματικότητα. Σε ΟΛΗ την Ευρώπη λόγω της ενεργειακής κρίσης επαναλειτούργησαν μόνο 26 μονάδες άνθρακα κι αυτές με μέσο συντελεστή χρησιμοποίησης πολύ χαμηλό (18%), δηλαδή μία μέρα δούλευαν και τέσσερις καθόταν ! (Τρίμηνο 10/23 έως 12/23)
https://media-Διάγραμμα επανεκκίνησης μονάδων άνθρακα στην Ευρώπη (Οκτώβ. έως Δεκ 2022)
Στην Ελλάδα ο Υπουργός κ. Σκρέκας υποσχέθηκε ατυχώς πέρσι ότι θα αυξήσει 100 % τη λιγνιτική ηλεκτρο-παραγωγή, αλλά η πραγματικότητα τον διέψευσε οικτρά : Η αύξηση ήταν μετά βίας 4,6%, γιατί η λιγνιτική κιλοβατώρα ήταν πανάκριβη σε σχέση με την αιολική που είναι πλέον πολύ φθηνότερη (2-3 φορές), προς όφελος του καταναλωτή.
Από το υπόλοιπο «εισαγγελικό κατηγορητήριο» του κ Κολοβού σταχυολογούμε τα εξής σημεία να απαντήσουμε:
3) Αίτια συρρίκνωσης της λίμνης Βεγορίτιδας. Ας αφήσουμε να μιλήσει ο κορυφαίος υδρογεωλόγος της περιοχής που έφαγε τα χρόνια του με τη λίμνη, ο Δρ. Α. Στάμου, καθώς και οι δεκάδες επιστημονικές ημερίδες που οργάνωσε ο Σύλλογος προστασίας της Βεγορίτιδας. Η ΟΜΟΦΩΝΗ διάγνωση είναι ότι βασικές ανθρωπογενείς αιτίες για τη δραματική πτώση της στάθμης της λίμνης ήταν οι αντλήσεις της ΔΕΗ, οι αρδευτικές γεωτρήσεις στον συγκοινωνούντα υδροφόρο ορίζοντα, καθώς και η υπερχείλιση της λίμνης μέσω σήραγγας προς τον ΥΗΣ Άγρα (μέχρι το 1997). Το πορώδες του πυθμένα της λίμνης υπήρχε «εκ γενετής» και κάθε προσπάθεια να φορτωθεί σε αυτό η ραγδαία συρρίκνωση της λίμνης προκαλεί θυμηδία.
4) Καταστροφή των υδροφόρων της Σαριγκιόλ. Τι ήταν εκείνο που ανάγκασε την Κοζάνη να πάρει νερό από μακρινές και ακριβές γεωτρήσεις κοντά στον Αλιάκμονα ; Η καταστροφή των πηγών της στη Σαριγκιόλ από τη ΔΕΗ ή η (υπαρκτή) ρύπανση των νερών με νιτρικά ; Εμείς υποστηρίζουμε το πρώτο κι έχουμε μάρτυρες τη ΔΕΥΑΚ και το Δήμο που πήγαν τη ΔΕΗ στα δικαστήρια ως υπαίτια για την καταστροφή της υπόγειας υδροφορίας, ενώ ο κ. Κολοβός υποστηρίζει το δεύτερο κι έχει ως μόνο μάρτυρα την διαχρονική.. πρεμούρα του να αθωώσει τον εργοδότη του, τη ΔΕΗ, για όλες τις αμαρτίες της. Τα συμπεράσματα δικά σας.
5) Φυσικό αέριο τη δεκαετία του 1990. Ναι, τότε ήταν μια λύση σε συνδυασμό με το λιγνίτη για να ανεβεί η χαμηλή απόδοση των μονάδων της ΔΕΗ κατά 50% με πρόταξη αεριοστροβίλου. Παράλληλα θα μειώνονταν και οι εκπομπές CO2 / MWh. Την πρόταση την υποστήριξε όχι μόνο η Οικολογική Κίνηση, αλλά και επιστήμονες διεθνούς εμβέλειας (καθηγητής Κ. Λέφας), ορισμένοι μηχανικοί της ΔΕΗ (Γιωτόπουλος, 1994-95), στελέχη της Αριστεράς, ενώ και το ΤΕΕ οργάνωσε σχετικές ημερίδες προβολής. (Όλοι αυτοί ήταν πράκτορες ;; ). ΤΟΤΕ λοιπόν και μόνον τότε το ορυκτό αέριο ήταν μια λύση ως μεταβατικό καύσιμο. Όμως εδώ και πολλά χρόνια το οικολογικό κίνημα απορρίπτει ΠΛΗΡΩΣ το ορυκτό αέριο (ακόμη και στην Τ/Θ), διότι τα δεδομένα άλλαξαν δραματικά σε βάρος των ορυκτών καυσίμων (Μόνο για τον κ. Κολοβό και τον «λιγνίτη του» δεν άλλαξε τίποτα).
6) Περί του κλίματος. Με τις θεωρίες συνομωσίας που διακινούν οι αρνητές της κλιματικής αλλαγής, όπως ο κ. Κολοβός, (καθώς και με τις ασυναρτησίες του για το CΟ2) δεν ασχολούμαστε. Η επιστήμη έχει αποφανθεί οριστικά, ο κόσμος έχει κρίση, βιώνει την καταστροφή του κλίματος και δεν χρειάζεται να τον υποτιμούμε και να τον κουράζουμε λέγοντας τα αυτονόητα. Είναι σαν να συζητάμε για το αν η γη είναι επίπεδη..
Προφανώς και δεν θα επανέλθουμε σε πιθανή νέα ανακοίνωση του κ. Κολοβού. Κάναμε ένα λάθος σήμερα να τον απαντήσουμε, δεν θα κάνουμε και δεύτερο.
Λ. Τσικριτζής, Πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης
Λ. Ιωαννίδης, τ. δήμαρχος Κοζάνης, Εκπρόσωπος της Συμμαχίας «ΠΡΑΣΙΝΟ & ΜΩΒ»