ΜΙΚΡΟΒΑΛΤΟ - ΠΑΡΑΔΟΣΗ: Πρωτομαρτιά
Την πρώτη Μαρτίου τα παιδιά και οι νέες φορούν στο χέρι, σα βραχιόλι ή δαχτυλίδι, μια στριμμένη ασπροκόκκινη κλωστή, που τη λένε Μάρτη. Στα μικρά παιδιά τη βάζουν στο λαιμό τους με μια τρύπια δεκάρα.
Την κλωστή αυτή την ετοιμάζει η μητέρα τους από το βράδυ της παραμονής της πρωτομαρτιάς και της αποδίνουν μαγικές ιδιότητες.
Πιστεύουν ότι τους προστατεύει από το μαύρισμα του προσώπου, που προκαλούν το μήνα αυτό οι άνεμοι με τις καυτερές ακτίνες του ήλιου. Με την ασπροκόκκινη κλωστή στο χέρι, δεν θα τους “πιάσει ο Μάρτης” και η τρυφερή και ευαίσθητη επιδερμίδα των νέων θα διατηρήσει το ποθητό ασπροκόκκινο χρώμα της υγείας και ομορφιάς. “Οπούχει κόρη ακριβή, του Μάρτη ο ήλιος, μη τη δει”,λέει η παροιμία.
Την κλωστή αυτή τη φορούν ως την Κυριακή των Βαΐων, οπότε τη βγάζουν και την κρεμούν πάνω σε τριανταφυλλιά για νάχουν κόκκινα μάγουλα ή την αφήνουν στην κορυφή κάποιου θάμνου ή σε κλαδί δέντρου. Από κει θα την πάρουν τα χελιδόνια για να τη χρησιμοποιήσουν στο χτίσιμο της φωλιάς τους και σ’ αντάλλαγμα θα φέρουν το Πάσχα στα παιδιά καινούργια ρούχα και παπούτσια.
Από το βιβλίο του Ηλία Λαμπρέτσα ΜΙΚΡΟΒΑΛΤΟ