Ἡ ἰκκλησιὰ τ’ Ἁη Γιὼρ’ ἀποὺ ἔχουμι στοὺ μισουχὼρ’ χτίσκι τοὺ 1951, ἀφοῦ ἔκαψαν ‘μ παλιὰ οἱ Γιρμαναράδις τοὺ 1943 ἀποὺ εἶχι χτιστεῖ τοὺ 1872, ὅπους γράφ’ ἡ δάσκαλους στοὺ βιβλίου τ’ γιὰ τοὺ χουργιό μας. Παπᾶς ἰτότι ἦταν ἡ Παπαντώντς κι πρόϊδιρους ἡ Γκουβρουγιώργους. Τοὺν ἔχτσι ἡ Κουλιούφας ἀπ’ τοὺ Βιλβιντό.
Τὰ ἰγκαίνια τὰ ἔκανι ἡ Δισπότς τς Κουζάντς ἡ Κουσταντίνους ἡ Πλατῆς. Αὐτὸς εἶχι χειρουτουνήσ’ κι τοὺν παπαΝικόλα τοὺ 1948, κι ὕστιρα πῆγι Δισπότς σμ Πάτρα. Ὕστιρα ἀπτιαὐτὸν ἦρθι ἡ Διουνύσιους τοὺ 1958. Τοὺν Κουσταντίνου τοὺν ἀγνώρσα κι ‘γὼ τοὺ καλουκαίρ τ’ 1968 σν Ἀθήνα κι μὶ ρώτσι τὶ φκιάν’ ἡ παπποῦζ μ’ ἡ παπαΝικόλας.
Τὰ ἰγκαίνια γίνκαν κουντὰ στοὺ 1956.
Ἡ Παπαντώντς εἶχι σχουρηθῆ τοὺ 1955 κι εἴχαμι παπᾶ στοὺ χουργιὸ τοὺν Μακάριου. Αὐτὸς ἦταν στ’ Ἁγιουνόρους σν Ἱ.Μ. Ἁγίου Παύλου. Ἦταν κι γούμινους στοὺ Ζντιάν’. Ἀπ’ τοὺν Μακάριου εἶχι ἀγουράσ’ στς 20 Μαρτίου 1956 ἡ παπαΝικόλας ἕνα Ἰφχουλόγιου Τρανὸ γιὰ ἱκατὸ δραχμὲς (βαριὲς παράδις), ὅπους γράφ’ ἀποὺ μέσα στὰ καπάκια ποὺ εἶνι πανόδιτα κι ἡ ράχη τ’ πιτσέϊν’. Τώρα τὄχου ἰγὼ στ’ βιβλιουθήκη μ’. Ἡ αὐγουειδὲς σφραγίδα τ’ γράφ’ «Ἀρχ. Μακάριος Ἁγιοπαυλίτης». Ἰκεῖ στὰ καπάκια ἀπ’ γράφ’ αὐτάϊα ἡ Νένις σημείουνι κι ὅτ’ ἡ μανάρα ἡ γίδα μας βατεύκι στς 14 Ἰανουαρίου. Μόνου π’ λέει «Ἐν Μικροβάλτο» κι «Ἐν Μικροβάλτον». Δηλαδὴς παραλλάζ’ ψίχανα ἀπ’ τν οὐρθουγραφία τσ’ ἰφημιρίδας μας ἀπ’ λέει «Ἐν Μικροβάλτῳ».
Στὰ ἰγκαίνια τ’ Ἁη Γιὼρ ἰγὼ ἦμαν τέσσιρα χρόνια κι θυμοῦμι κάναδγυὸ γιγουνότα κι ἄλλα μ’ εἶπι ἡ μάννα μ’ κι αὐτὰ θὰ τσιακματίσου ἰδώϊας στὰ χαρτχιά.
Ἀδουκήθκα π’ λέτι μιὰ εἰκόνα π’ ν’ ἔχου ντὶπ μέσ’ στὰ μάτχια μ’. Ἡ Λυκουμήκας ἀμπρουστὰ στοὺ παλιό μας τοὺ σπίτ’ μὶ τοὺ μπαλκὸν’ κι τ’ διπλῆ τ’ σκάλα, ἀπ’ τοὺ γκρέμσι ἡ σεισμὸς στς 13 ἀπ’ τοὺν Μάη τ’ 1995, νὰ ἔχ’ κριμασμένα τὰ σφαχτὰ σὶ φοῦρκις κι νὰ τὰ γδέρν’ γιὰ νὰ τὰ ρίξν στοὺν τρανὸ τοὺν φούρνου μας, π’ χουροῦσι 14 τρανὰ πλαστάργια, γιὰ νὰ ψστοῦν τὰ καημένα! Ὕστιρα θυμοῦμι πουλὺν κόσμουν σν τρανὴ τ’ σάλα νὰ κάθιτι στοὺ τραπέζ’ γιὰ τοὺ φαΐ.
Ἡ μάννα τς Μαροῦλας ἀπ’ τοὺ Αἴγιου, ἀπ’ ἦταν ἀρχηγὸς στοὺ «Σπίτ’ τ’ Πιδγιοῦ», μαέριψι στοὺ καζὰν’ σφαχτὸ μόνου μὶ σκόρδου. Ἀπ’ τοὺ βακούφκου τοὺ στιάρ’ ζύμουσαν πουλλὰ ψουμνιὰ, ἀλλὰ τιλικὰ ἔβαλαν τς Χρήσινας, τς μάννας μ’, γιατὶ ἦταν φτασμιδίτκου, νουστμότιρου κι μουσκουμύρζι. Τσάκζι τς μύτις. Ὅσα κουμμάτχια πιρίσσιψαν ἀπ’ αὐτόϊα τοὺ ψουμὶ τὰ σκούμπουσι ἡ μάννα τς Μαρούλας.
Ἡ Δισπότς στοὺ τέλους ζήτηξι νὰ τραγδήσν κι κάνα τραγούδ’ ἀπ’ τὰ χουργιανκά μας. Ἡ Σταυροῦλα ἡ θκή μας, μκρὸ κουρίτσ’ ἰτότι, τραγούτσι τὰ «40 παλληκάργια», ἡ μπάρμπα Μήκας τραγούτσι μὶ τ’ γλυκιὰ κι τ’ γιμάτ’ φουνή τ’ «Μπιζέρισα μωρ’ μάννα μ’, μπιζέρισα μωρ’ μάννα μ’, μπιζέρισα μωρ’ μάννα μ’ μαντήλια νὰ κιντῶ. Κι θὰ τὰ παρατήσου, νὰ πάου νὰ παντριφτῶ. Κάτσι κουρή μου κάτσι, κι τούτη τὴ χρουνιά. Ὥσποὺ νὰ γέν’ τὰ στιάργια κι τὰ γλυκὰ κρασιά». Ἡ Μπατσιακουβασίλτς τραγούτσι τοὺν Μινούσιαγα, π’ τοὺν ἄρζι. «Ἄντε Βασίλη καὶ μὲ μιὰ καλὴ κοπέλλα», εἶπι ἡ Δισπότς. «Ἄει, Δεσπότη μου, ὁ Βασίλης τὴν ἔχει βρῆ» εἶπι κι ἡ Μακάριους, ἀποὺ εἶχι σὰν βουηθὸ τοὺν Μπατσιακουβασίλ’ στοὺ Ζντιὰν.
Τν ὥρα ἀπ’ ἔτρουγαν οἱ ἄλλ’, ἡ Κώστας, π’ συνόδιβι τοὺν Δισπότ’, πῆρι λίγου παράμιρα οὑπχὰτ’ στοὺ κατώη τοὺν Κουτουλουκώτσιου, τοὺν Τζουκουϊάνν’, τοὺν Γκαλτσουλίτσιου κι τοὺν Λυκουμήκα ἀποὺ ἦταν ἡ ἰπιτρουπὴ σν ἰκκλησιά μας κι τς λέει, «Πόσις παράδις ἔχτι ρα;» Κι αὐτοὶ εἶπαν, «σμάζουξάμι μουναχὰ τιτρακόσις δραχμές». Κι αὐτὸς τς εἶπι. «Δῶστι αὐτάϊα ἀπ’ ἔχτι κι θὰ χρουστᾶτι ἀκόμα τριακόσις. Βάλτι κι μψὸ ἀρνὶ ψημένου γιὰ νὰ τοὺ πάρουμι σιαπέρα κι κάναδγυὸ κότις».
Λύκους γκαβός. Ἀμ’ κι τὶ μπουροῦσις νὰ πῆς; Ἔτσιας γίνιτι πάντουτις. Τα ἰρμάδις τς κότις τς γράπουσαν ἀπ’ τοὺ κουμάσ’ τ’ παπαΝικόλα, τς ξιπουπούλτσαν κι τς πῆγι ἡ Πάνους μὶ τοὺν Κανούτ’ στοὺ Ριάχουβου στοὺ σπίτ’ τ’ παπαΔημήτρη, ὅπ’ πάηνι κι ἡ Δισπότς. Βέβια δὲν ἄκσι καγκαένας τὶ ἀπάντσαν οἱ ἰπιτρόπ’ κι ἂν κλάρσαν τα ὑπόλοιπις τς παράδις, ἀπ’ τὰ λέμι ἐν Μικροβάλτῳ...
Αὐτάϊα ἀπ’ λέτι μ’ εἶπι ἡ μάννα μ’ ἡ Φουρδίτου ‘ν Κυριακὴ στς 15 Φλιβάρ’ ἔτους 2004 κι ‘γὼ τἄγραψα, γιὰ νὰ μαθαίνν’ κι τὰ κούτσκα μας σὰν τὶ λουῆς λουῆς μιρακλήθκα γιγουνότα γένουνταν ἰτότι στοὺ παριλθὸν Ἐν Μικροβάλτον, ἀπ’ γράφ’ κι ἡ σχουριμένους ἡ παπαΝικόλας στ’ θκή τ’ ‘ν καθαρεύουσα.
Από το βιβλίο του π. Νικηφόρου ΜΙΚΡΟΒΑΛΤΟΥ ΠΕΡΙΛΕΙΠΟΜΕΝΑ…
Πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα «Εν Μικροβάλτω…»