Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2013/mikrovalto.gr

Τιμήθηκε ο άνθρωπος που διέσωσε την εικόνα της Παναγίας της Ζιδανιώτισσας την περίοδο της γερμανικής Κατοχής 1943-1944

esperZid7.9.13farthr_1esperZid7.9.13farthr_2esperZid7.9.13farthr_3 

Ιστορική μνήμη και απότιση τιμής στο πρόσωπο που διέσωσε την ιερή εικόνα της Παναγίας της Ζιδανιώτισσας  την περίοδο της έξαρσης της γερμανικής θηριωδίας (1943-44), εμπεριείχε -πέρα από τα καθιερωμένα- ο αρχιερατικός πανηγυρικός εσπερινός στην Ιερά Μονή της Παναγίας Ζιδανίου, το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2013, παραμονή της πανήγυρης της μονής.

esperZid7.9.13farthr_13PanagZidan9.5.13anepan9.9Και αφορούσε τη βράβευση, με την επίδοση "ευεργετήριας" περγαμηνής και αναμνηστικών εικόνων από τον σεβασμιώτατο, στη σύζυγο και τα παιδιά του -"εν ουρανοίς σήμερα"- Γεωργίου Τζιώνα από το Μικρόβαλτο, 28χρονου τότε βοσκού, που από την άνοιξη του 1943, όταν είχαν ενταθεί οι πράξεις βίας από τα στρατεύματα Κατοχής, με αποκορύφωμα  το ολοκαύτωμα (21.8.1943) των χωριών των Καμβουνίων (Βογγόπετρα, Λαζαράδες, Τρανόβαλτο, Μικρόβαλτο, Ζιδάνι) που είχε ανθρώπινα θύματα πλέον των τριάντα (30) κατοίκων της περιοχής, είχε παραλάβει την εικόνα της Παναγίας και την είχε κρύψει επιμελώς μέχρι την αποχώρηση των κατακτητών, διασώζοντάς την έτσι μέχρι σήμερα.

Ήταν το αποτέλεσμα μιας ενημέρωσης-εισήγησης προς τον σεβασμιώτατο Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλο που ανταποκρίθηκε άμεσα, του -εκ Μικροβάλτου ορμώμενου-  αρχιερατικού επιτρόπου Εορδαίας αρχιμανδρίτη π. Νικηφόρου Μανάδη, που από το 1998 είχε καταγράψει, παρουσία και άλλων ηλικιωμένων συγχωριανών, την ιστορική μαρτυρία της διάσωσης της εικόνας και την είχε δημοσιεύσει* τότε στον τοπικό τύπο.

Ιδιαίτερη κατανυκτική και συγκινητική ήταν η διαδικασία της βράβευσης στα παιδιά του αείμνηστου Γεωργίου Τζιώνα, Αθανάσιο, Ιωάννη και Νικόλαο, με τον π. Νικηφόρο να διαβάζει το ιστορικό ντοκουμέντο της μαρτυρίας της διάσωσης της εικόνας και την χειρόγραφη -από τον ίδιο, κατά παραγγελία του μητροπολίτη- περγαμηνή. Και επαναλαμβάνοντας την προ 25ετίας επισήμανσή του«όταν πανηγυρζη ερ Μον γνονται ο πολυνθρωπες λιτανεες στος δρμους κα στς πλατεες τς Κοζνης, καλ εναι ν θυμομαστε κα ποιν πλ βοσκ χρησιμοποησε Παντοδναμος Θες, γι ν διασση τ γι του ς τς μρες μας»…

Θα μπορούσαμε εδώ να προσθέσουμε ότι στη φύλαξη της εικόνας για τόσο μακρύ διάστημα, θα πρέπει να συνέβαλαν -υπάρχουν σχετικές πληροφορίες- και τα υπόλοιπα μέλη της ευρύτερης οικογένειας του Γεωργίου Τζιώνα (ο αδελφός του Ευάγγελος Τζιώνας, ο ανεψιός του Δημήτριος Τζιώνας και οι γυναίκες της οικογένειας), που από κοινού ασχολούνταν τότε  με την κτηνοτροφία σε εγκαταστάσεις τους (μαντριά) πλησίον της μονής.

Κατά τα λοιπά, πλήθος κόσμου είχε συρρεύσει και φέτος στο χώρο της μονής και της πανήγυρης, ενώ από πολύ νωρίς -κρατώντας το έθιμο- είχαν καταφτάσει καβαλάρηδες από την Κοζάνη, τα χωριά του Τσιαρτσιαμπά και το Βελβεντό.

ΒΙΝΤΕΟ 10:48 min από την τελετή της βράβευσης

esperZid7.9.13farthr_12Αξίζει ακόμη να αναφέρουμε και την ευχαριστήρια αναφορά από τον σεβασμιώτατο, στα πρόσωπα των μηχανικών Νικολάου Τζιούτζιου (εκ Μικροβάλτου) και Αποστόλου Ιωαννίδη, για την δωρεά μελέτη του νέου περίβολου της μονής, που πρόκειται να κατασκευαστεί.

Γιώργος Μαστρ.

* Το δημοσίευμα

ΠΩΣ ΔΙΕΣΩΘΗ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΖΝΤΙΑΝΙΩΤΙΣΣΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΥΡΚΑΓΙΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ

Η ΠΑΝΑΓΙΑ Ζντιανιτισσα χαρει σεβασμο κα γπης πολλς στν Κοζνη, στ Βελβενδ, στ Σρβια κα φυσικ στ χωρι μας, Μικρβαλτο, Τρανβαλτο, Φροριο, Ρμνιο, Λαζαρδες κα λτη, τ ποα συνορεουν μ τ μοναστρι. Παλαιτερα, τολχιστον μι φορ τν χρνο, κυρως μετ τ λνια φερναν τν εκνα τς Παναγας στ χωρι μας κα περνοσε π λα τ σπτια, πως κα κρα το γου Νικνορα. ντιλαλοσαν στ χωρι μας τ Ζντιανιτικα τ Ζαμπορντιν κυπρι π τ μεγαλσωμα μουλρια πο μζευαν τ γννημα, σιτρι βρζα, ς οκονομικ στριξι το μοναστηριο. Κι ατ πο μαζεονταν, πλι π τος διους τος χωρικος ξοδεονταν φο πμπολλοι ξεπζευαν κα φιλοξενονταν στν τρπεζ του. κμη κι Γιαγκολας μ τ παλληκρια του φαγαν ψωμ Ζντιανιτικο, πως μς διηγετο παππος μου παπαΝικλας 1900-1987, πο διετλεσε κελλρης, ψωμς, μγειρος κα γομενος 1949-1952 στ μοναστρι.

ΠΡΟΣΤΡΕΧΟΥΝ πλθη πιστν κα σ τοτο τ μοναστρι  ζητντας π τν χρι τς Παναγας πλυνσι  πνων. διατερη κοσμοσυρρο μως γνεται στς δο πανηγρεις, στς 8 Σεπτεμβρου κα τν Παρασκευ τς Διακαινησμου. Στ περισστερο διστημα το χρνου εκνα τς Παναγας ερσκεται μ πργραμμα στος ναος τς πλεως Κοζνης. Παλιτερα ο Κοζαντες στς παραμονς τς πανηγρεως το Σεπτεμβρου φερναν τν εκνα μ λαμπρ συνοδεα καβλα σ στολισμνα λογα μουλρια. Ατ κποτε!

ΣΤΟ δημοσευμα τοτο θλω ν προσθσω ελαβικ μι ψηφδα μνο στν στορα τς εκνας τς Παναγας τς Ζντιανιτισσας. Τς Παναγας πο πντα μν λλ διατερα μετ τν σεισμ τς 13ης Μαΐου 1995 γινε Μννα τς Κοζνης. Θλω ν καταθσω μι πανκριβη λεπτομρεια ξ ατας τς ποας χουμε μχρι κα σμερα τν εκνα νμεσ μας. Εναι δ ατ να στορικ γεγονς πο τ μαθα τυχαα(;) πνοντας καφ μ τος γεροντδες το χωριο μας στ καφενεο το θειο μου το Νικλα Πιτσιλπουλου.

ΜΕΤΑ τν κομησι το πατρα μου παπαΧρστου, 25η Μαΐου 1998, λειτουργοσα κθε πρωΐ στν ηΓιργη μας κα μετ συναντοσα τος γεροντδες το χωριο κα σφαλς δν χρταινα ν τος κοω. Τν Δευτρα 1η ουνου 1998 στν γεροντοπαρα μας ταν ο ξς: Κωνσταντνος Χαϊντρης γεννημνος τ 1903, Γεργιος Τζινας τ 1915, χιλλας Καβουρδης τ 1918,  Νικλαος Πιτσιλπουλος κα θανσιος Γιαννπουλος τ 1931. κουβντα μας τν μρα ατ ταν γι τ κψιμο τς . Μονς Ζιδανου π τος Γερμανος κα πς γλτωσε εκνα τς Παναγας.

ΕΚΑΨΑΝ ο Γερμανο τ χωρι μας στς 21 Αγοστου 1943 κα σκτωσαν δκα νμπορους γροντες, γι ν... χτισθ να Ερπη! Σ λγες μρες εδαν ο διεσπαρμνοι στ δση Μικροβαλτινο π τν Γκλιαβη Ρχη κα π τν ηΛι ν καγεται κα τ Ζηδνι! καψαν ο δαιμονισμνοι Γερμαναρδες λα τ παλι κελλι κα τν παλι Να τς γας Τριδος, πο μπαινες μσα κατεβανοντας 3-4 σκαλι, πως ταν παλι κα  μ διασωθεσα δυστυχς για Κομησ μας, γι ν κερδζουν ψος πειδ δν  πτρεπαν ο Τορκοι ψηλος ναος. Νας τς γας Τριδος ταν κριβς στ ριστερ μπανοντας π τν σημεριν αλπορτα το μοναστηριο στν χρο τς αλς του. Κηκαν τ πντα, "γι ν προκψη ρα φυλ...". Ετυχς μως γλτωσε τ πολυτιμτερο κειμλιο το μοναστηριο. Κι ατ ταν εκνα τς Παναγας πο λιτανεεται κα σμερα μ περισσ δος στος δρμους τς Κοζνης. Πς γλτωσε;

"ΙΓΩ τ' γλτουσα 'μ Παναγα π' το Ζντιν'" επε κε στν κουβντα μας Τζιουνουζιγας. "μα εδαμι τ' ο Γιρμανο καν' τ χουργι α κι σκουτν' κσμουν φουβθκαμι. μες ττι βουσκοσαμι το βγι μας, καμνι τριακουσιαρι κουμμτχια γδια, κτ' στο Ζντιν'. γ πγα π' το Μη κμα κι πρα  'ν τραν 'ν εκνα τς Παναγας. Τν κρυψμι κουντ στ' Γιλαδαρι  κα' τ Βακοφκα τ μαντρι. Τν εχαμι μσα σ μνι πατλι πουρνργια. φκιασμι να μκρ τσιαρδκ' κι 'ν βαλμι κε. ναβμι κι το καντλ' μουνχα τ' μρα. Το βρδ' τσβυνμι γι ν μ φγγ' κι μς πρν' χαμπρ'. μα τιλεουσι πλιμους κι φυγαν ο Γιρμανο παρδουσμι κι 'ν εκνα...".

στε λοιπν γι τν στορα κα γι ν μιλομε μ συγκεκριμνα πρσωπα, κριβες πληροφορες κα μερομηνες, χρωστομε τν παρξι ς τς μρες μας τς εκνος τς Παναγας τς Ζντιανιτισσας σ ναν 28χρονο βοσκ ττε κα ν ορανος σμερα, ν τν μρα πο τ λγαμε ταν 83χρονος. Τν χρωστομε στν μπρμπα Ζιγα, τν γνωστ στ χωρι μας ς Τζιουνουζιγα.

Τλος, ταν πανηγυρζη ερ Μον γνονται ο πολυνθρωπες λιτανεες στος δρμους κα στς πλατεες τς Κοζνης, καλ εναι ν θυμομαστε κα ποιν πλ βοσκ χρησιμοποησε Παντοδναμος Θες, γι ν διασση τ γι του ς τς μρες μας.

Κοζνη 14.6.1998

Αρχιμανδρίτης π. Νικηφόρος Μανάδης

 ...ΦΩΤΟ από τον πανηγυρικό αρχιερατικό εσπερινό και την πανήγυρη στις 7 Σεπτεμβρίου 2013

esperZid7.9.13farthr_4esperZid7.9.13farthr_5esperZid7.9.13farthr_6esperZid7.9.13farthr_7

esperZid7.9.13farthr_8esperZid7.9.13farthr_9esperZid7.9.13farthr_10esperZid7.9.13farthr_11

PHOTO-SLIDE 44 ΦΩΤΟ