ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΛΙΓΝΙΤΗ & "ΜΙΚΡΗ" ΔΕΗ
ΔΥΣΟΙΩΝΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
του Χρ. Γ. Παπαγεωργίου, τ. Δντή ΔΛΚΜΔ ΔΕΗ ΑΕ
Με αφορµή τις τρέχουσες εξελίξεις αναφορικά µε το θέµα της «µικρής» ∆ΕΗ, που µεταξύ των άλλων περιλαµβάνει την εκχώρηση – πώληση σε ιδιώτες λιγνιτικών κοιτασµάτων, ορυχείων λιγνίτη και ατµοηλεκτρικών σταθµών (ΑΗΣ) της περιοχής µας, κρίνεται σκόπιµη µια µικρή αναφορά και αναδροµή σε κρίσιµες αποφάσεις κατά την πρόσφατη 5ετία, οι οποίες επιδρούν καταλυτικά στο άµεσο µέλλον της λιγνιτοενεργειακής δραστηριότητας και κατά συνέπεια και στους κατοίκους της ∆υτ. Μακεδονίας και δεν εξυπηρετούν τα καλώς εννοούµενα συµφέροντα της περιοχής και της χώρας γενικότερα.
Η αναδροµή αυτή, καθώς και η επισκόπηση της σηµερινής κατάστασης στον τοµέα αυτό, θεωρώ ότι συµβάλλει στην ουσιαστική ενηµέρωση των πολιτών της ∆υτικής Μακεδονίας, που θα πληγούν ανεπανόρθωτα από τυχόν υλοποίηση των σχεδίων παραγκωνισµού και υποβάθµισης του λιγνίτη της περιοχής από το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας µας.
1. Πρόταση επιτροπής 20-20-20, Υ.Π.Ε.Κ.Α. (21-Ιουνίου 2010)
Σύµφωνα µε την πρόταση αυτή, επί υπουργίας Τ. Μπιρµπίλη, για την περιοχή Πτολ/δας –
Αµυνταίου προβλέπονταν η απόσυρση των µονάδων ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ και ΠΤΟΛ/∆Α 1 (2011),
ΠΤΟΛ/∆Α 2 (2012), ΠΤΟΛ/∆Α 3 (2014), ΠΤΟΛ/∆Α 4 (2015), ΚΑΡ∆ΙΑ 1,2,3 και 4 (2019),
ΑΜΥΝΤΑΙΟ - ΦΙΛΩΤΑΣ 1 και 2 (2019) και ΑΓΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ 1,2,3 και 4 (2019),
συνολικής ισχύος 3733 MW, καθώς και ένταξη δύο νέων µονάδων ΠΤΟΛ/∆Α 5 (2017) και
ΑΓΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ 6 (2025), συνολικής ισχύος περίπου 1260 MW. Ειδικά για την 5ετία
2020-2024 προβλέπονταν να λειτουργούν στην πιο πάνω περιοχή µόνο οι µονάδες ΠΤΟΛ/∆Α 5
και ΑΓΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ 5, συνολικής ισχύος περίπου 1000 ΜW έναντι της απόσυρσης ισχύος
3733 MW. Τούτο σηµαίνει ότι η ετήσια παραγωγή λιγνίτη θα µειώνονταν από το επίπεδο των 50
εκατ. τόνων (2010) στα 11 εκατ. τόνους για την περίοδο 2020-2024, που αντιστοιχεί σε µείωση
της εξορυκτικής δραστηριότητας στα λιγνιτωρυχεία της πιο πάνω περιοχής και της επακόλουθης
οικονοµικής κατά 78% περίπου. Αργότερα, τροποποιήθηκε η πιο πάνω ρύθµιση επιµηκύνοντας
κάπως την περίοδο απόσυρσης των µονάδων για τα τέλη 2023, αλλά µε δραστική µείωση των
ωρών λειτουργίας των λιγνιτικών µονάδων, άρα και της παραγωγής λιγνίτη για την 8ετία από
01-01-2016 έως 31-12-2023, όπως επεξηγείται στη συνέχεια της παρούσας διερεύνησης.
2. Φωτοβολταϊκός σταθµός 200 MW
Σε αντιστάθµιση των δυσµενέστατων επιπτώσεων για την περιοχή µας από την προαναφερθείσα
πρόταση του Υ.Π.Ε.Κ.Α, εξαγγέλθηκε κατά την ίδια χρονική περίοδο από το ίδιο υπουργείο, µε
την οµόθυµη συµπαράσταση πολλών τοπικών παραγόντων (κυβερνητικών βουλευτών,
δηµάρχων, κοινωνικο-οικολογικών οργανώσεων, µεγαλοσυνδικαλιστών κ..α), η εγκατάσταση
στο χώρο των αποθέσεων αγόνων υλικών του εξοφληµένου λιγνιτωρυχείου Κυρίου Πεδίου του
µεγαλύτερου παγκόσµια, όπως διαφηµίστηκε, φωτοβολταϊκού σταθµού, ισχύος 200 MW. Πολύ
σύντοµα αποδείχτηκε πως η πιο πάνω πρόταση - απόφαση ήταν φιάσκο πρώτου µεγέθους,
οδήγησε σε διεθνή διασυρµό, δεδοµένου ότι δεν προσήλθε κανείς ενδιαφερόµενος στο σχετικό
διαγωνισµό. Εξάλλου, η αποτυχία αυτού του φαραωνικού φωτοβολταϊκού εγχειρήµατος στην
περιοχή µας ήταν προδιαγεγραµµένο εξαρχής να συµβεί, δυστυχώς, όµως οι αρµόδιοι δεν είχαν
διδαχθεί από την αντίστοιχη διεθνή αρνητική εµπειρία και ιδιαίτερα την ισπανική, που
παρουσιάζει αναλογία µε τη χώρα µας, καθώς και την παράλληλη χρεοκοπία αρκετών
γερµανικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνταν στη βιοµηχανία των φωτοβολταϊκών.
3. Απόφαση ∆ΕΗ ΑΕ (∆.Σ. 28/ 23-10-2013) – Εφαρµογή οδηγίας 2010/75/ΕΕ
Με την πιο πάνω απόφαση το ∆.Σ. της ∆ΕΗ ΑΕ σε εφαρµογή της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ ενέκρινε
τα εξής:
- Την απένταξη των Μονάδων 3 και 4 του ΑΗΣ Καρδιάς από το Μεταβατικό Εθνικό Σχέδιο
Μείωσης Εκποµπών (ΜΕΣΜΕ).
- Την ένταξη στο καθεστώς παρέκκλισης περιορισµένης διάρκειας του άρθρου 33 της Οδηγίας
2010/75/ΕΕ, των Μονάδων 1-2 του ΑΗΣ Αµυνταίου και 1,2,3 και 4 του ΑΗΣ Καρδιάς.
- Την υλοποίηση των απαραίτητων, για τη συµµόρφωση µε τους στόχους του ΜΕΣΜΕ,
περιβαλλοντικών επενδύσεων στις Μονάδες 1 έως 5 του ΑΗΣ Αγ. ∆ηµητρίου, σύµφωνα µε
επικαιροποιηµένο χρονικό προγραµµατισµό.
Οι πιο πάνω αποφάσεις πρακτικά θα έχουν τις ακόλουθες δυσµενείς επιπτώσεις:
-Στους ΑΗΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ και ΚΑΡ∆ΙΑΣ, για την 8ετία από 01-01-16 έως 31-12-23,
περιορίζεται η λειτουργία των µονάδων τους συνολικά για την 8ετία σε 17.500 ώρες ανά
καµινάδα, που αντιστοιχεί κατά µέσο όρο σε 17.500 : 8 = 2187,5 ώρες, δηλ. 91 ηµέρες ανά έτος
και καµινάδα. Τούτο σηµαίνει ότι η λειτουργία όλων των µονάδων των ΑΗΣ ΚΑΡ∆ΙΑΣ και
ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ περιορίζεται στο ένα τρίτο της κανονικής λειτουργίας, που θα έπρεπε να
ανέρχεται τουλάχιστο σε 6.500 ώρες (ισοδύναµης λειτουργίας µε ονοµαστική ισχύ) ανά έτος για
κάθε µονάδα. Ειδικότερα, εκτιµάται µείωση της κατανάλωσης λιγνίτη συνολικά για τους δύο πιο
πάνω ΑΗΣ από το επίπεδο των ~22 εκατ. τόνων ανά έτος στα ~7,5 εκατ. τον. ανά έτος, γεγονός
που θα επιφέρει µείωση του προϋπολογισµού των ετήσιων λειτουργικών δαπανών των ορυχείων
της ∆ΛΚ∆Μ και των πιο πάνω ΑΗΣ συνολικά κατά 240 εκατοµ. ευρώ, περίπου, µηδενισµό
τυχόν επενδύσεων στους αναφερόµενους ΑΗΣ και προφανώς µεγάλη οικονοµική ζηµία για την
περιοχή µας. Επιπλέον, λόγω της αναγκαστικής ετήσιας λειτουργίας του ΑΗΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ
µόνο για τρείς µήνες (µία καµινάδα-δύο µονάδες), είναι φανερό ότι θα προκύψει άµεσα
σοβαρότατο πρόβληµα στην παροχή τηλεθέρµανσης στην πόλη του Αµυνταίου και στους
παρακείµενους οικισµούς Λεβαίας και Φιλώτα, στους οποίους παρέχεται σήµερα. Παρόµοιο
πρόβληµα ενδέχεται να δηµιουργηθεί, αν και σε πολύ µικρότερη έκταση, και στην πόλη της
Πτολ/δας, ιδιαίτερα εάν καθυστερήσει η ανέγερση και λειτουργία της νέας µονάδας Πτολ/δα 5,
από την οποία προβλέπεται η επαρκής παροχή τηλεθέρµανσης. Μέχρι τότε θα παρέχεται
τηλεθέρµανση στην Πτολ/δα από τις µονάδες 3 και 4 του ΑΗΣ Καρδιάς, µε προγραµµατιζόµενη
µειωµένη λειτουργία, όπως προαναφέρθηκε, κατά την 8ετία 2016 έως και 2023.
-Στον ΑΗΣ ΑΓ. ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ (µονάδες 1 έως 5), σύµφωνα µε την προαναφερθείσα
απόφαση, πρέπει να γίνουν σηµαντικές περιβαλλοντικές επενδύσεις προκειµένου να
συνεχιστεί η κανονική, χωρίς δηλ. χρονικούς περιορισµούς, λειτουργία όλων των µονάδων. Οι
επενδύσεις αυτές, εάν τελικά δεν βρεθεί αξιόπιστη και φθηνή λύση και καταστεί αναγκαία η
εφαρµογή της κλασσικής µεθόδου της «υγρής αποθείωσης» των καυσαερίων του ΑΗΣ,
ενδέχεται να προσεγγίσουν τα 400 εκατοµµύρια ευρώ για τις πέντε µονάδες. Πρόκειται
ασφαλώς για πολύ µεγάλη δαπάνη, που θα προβληµατίσει τους αρµόδιους της ∆ΕΗ ΑΕ µε
δεδοµένη την οικονοµική κατάσταση της επιχείρησης, ενώ παράλληλα θα µειωθεί και ο βαθµός
απόδοσης του ΑΗΣ ΑΓ. ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ, λόγω αύξησης της ιδιοκατανάλωσης ηλεκτρικής
ενέργειας από την αναγκαστική λειτουργία του πρόσθετου εξοπλισµού των προαναφερθεισών
περιβαλλοντικών επενδύσεων. Εάν δεν πραγµατοποιηθούν οι επενδύσεις αυτές ή περιοριστούν
επιλεκτικά σε κάποιες µόνο µονάδες, αναγκαστικά θα αποµειωθεί ανάλογα και η λειτουργία του
ΑΗΣ ΑΓ. ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ µε πρόσθετες δυσµενείς επιπτώσεις στη συνολική εξορυκτική και κατά
συνέπεια και στην οικονοµική δραστηριότητα καθώς και στην τηλεθέρµανση της πόλης της
Κοζάνης.
4. Περιοχή Φλώρινας (ΑΗΣ Μελίτης)
Είναι γνωστό ότι η µονάδα Μελίτη 1, ισχύος 330 MW, του ΑΗΣ Μελίτης λειτούργησε για
πρώτη φορά την άνοιξη του 2003. Επίσης, προβλέπονταν εξαρχής στον ίδιο χώρο η ανέγερση
από τη ∆EH AE και δεύτερης µονάδας, για τούτο παράλληλα µε την ανέγερση της πρώτης
µονάδας κατασκευάστηκαν κι όλες οι υποδοµές, που θα εξυπηρετήσουν τη λειτουργία και της
δεύτερης µονάδας Μελίτη 2. Το συνολικό κόστος ανέγερσης των σηµερινών εγκαταστάσεων
του ΑΗΣ Μελίτης, δηλ. της µονάδας Μελίτη 1 και των κοινών έργων υποδοµής και υποστήριξης
της λειτουργίας των δύο µονάδων, ανήλθε περίπου σε 250 δισεκατοµµύρια δραχµές, δηλ.
περίπου 733 εκ. ευρώ σε τιµές 2003, σχεδόν πάνω από ένα (1) δισεκ. ευρώ σε σηµερινές τιµές,
εάν συνυπολογιστεί και η µεταγενέστερη δαπάνη για την κατασκευή του φράγµατος Παπαδιάς
από το οποίο υδροδοτείται µε πολύ µεγάλες ποσότητες νερού ο πιο πάνω ΑΗΣ. Σηµαντικό
ποσοστό του κόστους αυτού αφορά τις κοινές υποδοµές της λειτουργούσας πρώτης µονάδας
αλλά και της µελλοντικής δεύτερης. ∆υστυχώς, δεν κατέστη µέχρι σήµερα δυνατή η κατασκευή
και δεύτερης µονάδας, διότι στο σχετικό διαγωνισµό που προκηρύχτηκε από τη ∆ΕΗ ΑΕ για
την κατασκευή της νέας µονάδας Μελίτη 2, ισχύος 450MW, σύµφωνα µε την αρχική
απόφαση του ∆.Σ. της ∆ΕΗ ΑΕ (12-11-2007), δεν συµµετείχε κανείς ενδιαφερόµενος, ενώ
συµµετείχαν στον παράλληλο και παρόµοιο διαγωνισµό για τη νέα λιγνιτική µονάδα
Πτολ/δα 5, όπου και ανεδείχθη µειοδότης για την κατασκευή της υπόψη µονάδας.
Τονίζεται ιδιαίτερα ότι αµέσως µετά εγκρίθηκε και παραχωρήθηκε σχετική άδεια από τον
αρµόδιο υπουργό Ανάπτυξης κ. Φώλια σε ιδιωτική εταιρεία, που είχε υποβάλλει σχετική αίτηση
(Γ3007/15.11.2007) για την ανέγερση και λειτουργία λιγνιτικής µονάδας ισχύος 450 MW σε
περιοχή του Ν. Φλώρινας. Μάλιστα, η εταιρεία αυτή προέβη και σε µίσθωση ικανής έκτασης για
τη µελλοντική ανέγερση του νέου ΑΗΣ στο αγρόκτηµα της Βεγόρας. Ακόµη, ο απαιτούµενος
λιγνίτης για τη λειτουργία της νέας ιδιωτικής µονάδας θα ...εισάγονταν (!!) από τα βόρεια
σύνορά µας, δεδοµένου ότι η εταιρεία αυτή δεν κατείχε τότε, ούτε κατέχει µέχρι σήµερα
λιγνιτικό κοίτασµα ικανό να τροφοδοτήσει µια λιγνιτική µονάδα.
Αργότερα παραχωρήθηκε από την επόµενη κυβέρνηση και δεύτερη σχετική άδεια, µετά από
αίτηση που υποβλήθηκε (Γ4335/19.03.2010), σε άλλη ιδιωτική εταιρεία για ανέγερση λιγνιτικής
µονάδας ισχύος 340 MW στο ∆ηµ. ∆ιαµ. Μελίτης, η οποία επίσης δεν διαθέτει µέχρι σήµερα
δικαιώµατα εκµετάλλευσης σε λιγνιτικό κοίτασµα της περιοχής της ∆υτ. Μακεδονίας.
Τα ......σχόλια περιττεύουν!!
Η λειτουργία της µονάδας Μελίτη 1, της πλέον σύγχρονης λιγνιτικής µονάδας της ∆ΕΗ ΑΕ,
κατά την τελευταία 4ετία χαρακτηρίζεται από σταθερά φθίνουσα παραγωγή ηλεκτρικής
ενέργειας, λόγω ανεπάρκειας λιγνίτη εξαιτίας της «συνδυασµένης» υπολειτουργίας του
ιδιωτικού ορυχείου Αχλάδας, της αδυναµίας παραγωγής λιγνίτη κατά την ίδια περίοδο από το
ορυχείο Κλειδιού της ∆ΕΗ λόγω κατολισθήσεων στο χώρο εκσκαφής και της συνέχισης της
12ετούς απραξίας του πρώην ιδιωτικού λιγνιτωρυχείου Βεύης. Η δυσµενής αυτή εξέλιξη για την
πλέον σύγχρονη λιγνιτική µονάδα προκάλεσε απώλεια σηµαντικών κερδών από τη ∆ΕΗ ΑΕ.
Τονίζεται ιδιαίτερα ότι από αβελτηρία του αρµόδιου υπουργείου καθυστερεί (γιατί άραγε;),
µετά από τρεις (3) σχετικούς διαγωνισµούς, επί τουλάχιστο επτά (7) έτη η διαδικασία
ανάθεσης της εκµετάλλευσης του λιγνιτωρυχείου Βεύης (τµήµα ιδιωτικής παραχώρησης)
σε αξιόπιστο εκµεταλλευτή. Οι τρείς διαγωνισµοί προκηρύχτηκαν κατά σειρά επί υπουργίας
Σιούφα – Μάρτης 2006, Χατζηδάκη – Αύγουστος 2009 και Μπιρµπίλη – Μάρτης 2010. Ακόµη,
διευκρινίζεται ότι η λειτουργία του λιγνιτωρυχείου Βεύης ήταν απαραίτητη εξαρχής για
την απρόσκοπτη εξασφάλιση της τροφοδοσίας µε λιγνίτη (ποσοτικά και ποιοτικά) της
µονάδας Μελίτη 1. ∆υστυχώς, για την κάλυψη των αναγκών του ΑΗΣ Μελίτης η ∆ΕΗ ΑΕ
προσέφυγε, ενώ υπήρχαν αξιόπιστες και φθηνότερες λύσεις από εγχώρια λιγνιτωρυχεία, µέχρι
και σε εισαγωγές λιγνίτη από γειτονικές µας χώρες (Βουλγαρία, Τουρκία).
5. Λιγνίτης και ηλεκτρενεργειακό ισοζύγιο της χώρας
Κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται µεγάλη µείωση της συµµετοχής της παραγόµενης
ηλεκτρικής ενέργειας µε καύσιµη ύλη το λιγνίτη, στο διασυνδεδεµένο ηλεκτρικό σύστηµα της
χώρας. Έτσι, από ποσοστό συµµετοχής 66% κατά το 2004 (32.552 GWH) µειώθηκε σε 46% το
2013 (23.175 GWH). Τα αντίστοιχα ποσοστά συµµετοχής για το λιγνίτη της ∆υτ. Μακεδονίας
ήταν 56% (27.659 GWH) κατά το 2004 και 40% ( 20.014 GWH) κατά το 2013. Συγχρόνως
αυξήθηκαν σηµαντικά τα αντίστοιχα ποσοστά συµµετοχής των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας
(ΑΠΕ) καθώς και του εισαγόµενου φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Συγκεκριµένα, η παραγόµενη ηλεκτρική ενέργεια µε πρώτη ύλη το εισαγόµενο φυσικό αέριο
κατά την τελευταία 3ετία κυµαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα (24,3 % έως 29,7 %) και δεν
συµβάλλει στη µείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας από εισαγόµενους ενεργειακούς
πόρους. Το γεγονός αυτό, οι ποικίλες επιδοτήσεις στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας
από φυσικό αέριο καθώς και οι επιδοτήσεις της παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας από
ΑΠΕ, συνετέλεσαν στη σηµαντική άνοδο της τιµής της ηλεκτρικής ενέργειας για τον
έλληνα καταναλωτή, οδήγησαν δε σε οικονοµικό αδιέξοδο πολλές εγχώριες ηλεκτροβόρες
βιοµηχανικές επιχειρήσεις και στην παρεπόµενη µείωση της βιοµηχανικής και οικονοµικής
δραστηριότητας, αύξηση της ανεργίας κ.ο.κ.
Ασφαλώς, υπάρχουν ακόµη σηµαντικά περιθώρια για τη µείωση του κόστους και της λιγνιτικής
κιλοβατώρας, αρκεί να επιλυθούν άµεσα τα προβλήµατα επάνδρωσης και λειτουργίας του
πάγιου εξοπλισµού των λιγνιτωρυχείων της ∆ΛΚ∆Μ, ώστε να αυξηθεί ο βαθµός αξιοποίησής
του µε παράλληλη µείωση των χωµατουργικών εργολαβιών. Επίσης, πρέπει να αντιµετωπιστούν
έγκαιρα και αποτελεσµατικά τα χρονίζοντα προβλήµατα αναφορικά µε τη συντέλεση των
απαλλοτριώσεων γεωργικών εκτάσεων, τη µετεγκατάσταση οικισµών, την έγκαιρη εκτέλεση
των σωστικών αρχαιολογικών ανασκαφών κ.τ.λ, που ταλανίζουν τη λειτουργία των
λιγνιτωρυχείων της ∆ΛΚ∆Μ και προκαλούν επιπρόσθετη αύξηση δαπανών. Έτσι, µόνο
«αιτιολογείται» το αυξηµένο κόστος για τη λιγνιτική µεγαβατώρα το 2013, δεδοµένου ότι η
σχέση εκµετάλλευσης των λιγνιτωρυχείων διατηρείται πρακτικά σταθερή κατά την περίοδο
2005-2013, ενώ συγχρόνως µειώθηκαν κατακόρυφα (-35%) οι δαπάνες για τη µισθοδοσία του
προσωπικού κατά την πρόσφατη 5ετία (2008-2013).
6. Ευρώπη - γαιάνθρακες στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, ακόµη και σε όσες δεν διαθέτουν δικά τους κοιτάσµατα
γαιανθράκων (λιγνίτες-λιθάνθρακες), χρησιµοποιούνται στερεά καύσιµα, έστω και εισαγόµενα,
για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ειδικότερα, µεταξύ των χωρών (14), που διαθέτουν
σηµαντικά κοιτάσµατα γαιανθράκων (Βουλγαρία, Γερµανία, Ελλάδα, Ην. Βασίλειο, Ισπανία,
Ουγγαρία, Ουκρανία, Πολωνία, Ρουµανία, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τουρκία και Τσεχία),
σύµφωνα µε στοιχεία της EURACOAL για το έτος 2012 η χώρα µας κατατάσσεται:
-8η στα γεωλογικά αποθέµατα λιγνίτη
-4η στα εκµεταλλεύσιµα αποθέµατα λιγνίτη
-4η στην παραγωγή λιγνίτη
-5η στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη
-6η στην εγκατεστηµένη ισχύ των λιγνιτικών ΑΗΣ
-11η στον αριθµό των απασχολουµένων στην εξόρυξη στερεών καυσίµων
-6η στο κατά κεφαλή ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ)
-7η στην κατά κεφαλή κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και
-5η στην κατά κεφαλή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας µε βάση τα στερεά καύσιµα.
∆ιαπιστώνουµε, λοιπόν, από τον πιο πάνω πίνακα, ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε µια ενδιάµεση
θέση ως προς το επίπεδο αξιοποίησης των στερεών καυσίµων, ωστόσο, υστερεί δραµατικά
στον εκσυγχρονισµό των λιγνιτικών µονάδων ή και την κατασκευή νέων, µε αποτέλεσµα να
σπαταλιέται ο λιγνίτης λόγω του χαµηλού συγκριτικά βαθµού απόδοσης των λειτουργούντων
λιγνιτικών ΑΗΣ, ενώ η τεχνολογία καύσης προχώρησε µε άλµατα στον τοµέα αυτό κατά την
πρόσφατη 15ετία, η δε πρόοδος συνεχίζεται και σήµερα µε σηµαντικά επιτεύγµατα. Ειδικότερα,
πρέπει να αναφερθεί ότι έχουν κατασκευαστεί νέοι λιγνιτικοί ΑΗΣ µε καθαρό βαθµό απόδοσης
(β.α,) > 40% σε αντικατάσταση παλιών, που είχαν αντίστοιχο β.α. στο επίπεδο του 30 έως 32%.
Συγχρόνως, µε την εφαρµογή των βέλτιστων τεχνικών (ΒΑΤ) στους νέους λιγνιτικούς ΑΗΣ
µειώνονται δραστικά οι δυσµενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις, διότι µειώνονται
κατακόρυφα οι εκποµπές οξειδίων του αζώτου, οξειδίων του θείου και των ιπτάµενων στερεών
σωµατιδίων, ενώ παράλληλα µειώνονται σε πολύ µεγάλο ποσοστό (> 30%) οι εκποµπές
διοξειδίου του άνθρακα ανά παραγόµενη κιλοβατώρα από τη σηµαντικότατη αύξηση του
βαθµού απόδοσης των ΑΗΣ µε νέα τεχνολογία καύσης. Προφανώς περιορίζεται και το
εξωτερικό κόστος από τη ραγδαία µείωση των δυσµενών περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Αναφέρονται σχετικά τα ακόλουθα χαρακτηριστικά παραδείγµατα νέων λιγνιτικών ΑΗΣ:
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
-BoA 1, 1012 MW, NIEDERAUSSEM (2003) , β.α. >43%
-BoA 2/3, 2X1100 MW, NEURATH (2010, 2012), β.α. >43%
-LIPPENDORF, 934 MW, (1999), β.α. 42,6% - 46% µε αξιοποίηση της θερµότητας.
-BOXBERG, 900 MW, (2000), β.α. 41,8% - 44% µε αξιοποίηση της θερµότητας.
- SCHWARZE PUMPE(1998), 2Χ750 MWe, β.α. 41% και µε τη συνολική
εκµετάλλευση της θερµότητας ανέρχεται έως 55%.
ΠΟΛΩΝΙΑ
-ΑΗΣ TUROW. Έγινε ανέγερση-αντικατάσταση των 10Χ200 ΜW παλιών µονάδων β.α
31% µε έξι (6) νέες µονάδες (3Χ235 ΜW και 3Χ262 MW) µε β.α. ~41% κατά τη χρονική
περίοδο 2000- 2005.
-ΑΗΣ LAGISZA 460 MW (2009), β.α. >40%
-AHΣ BELHATOW 858 MW (2010), β.α >42%
ΤΣΕΧΙΑ
Αναµένεται εντός του τρέχοντος έτους 2014 να λειτουργήσει ο νέος λιγνιτικός ΑΗΣ
LEDVICE µε τα ακόλουθα στοιχεία: Ισχύς 660 MWe, καθαρός β.α. 42,5%, µικτός β.α.
47%, λιγνίτης µε ΚΘΙ 2600 KCAL/KG (ελαφρά καλύτερη θερµογόνος ικανότητα ως προς
το κοίτασµα Βεύης - Φλώρινας), εκποµπές NOx < 200 mg/NM³, SOx <150 mg/ NM³ και
ιπτάµενα στερεά < 20 mg/NM³ και χρόνος ζωής του ΑΗΣ σαράντα (40) χρόνια,
Παράλληλα η ίδια τάση επικρατεί σε πολύ µεγαλύτερη κλίµακα και σε χώρες όπως η Κίνα
και η Ινδία, όπου κατά τα τελευταία χρόνια εγκαταστάθηκαν πολλές δεκάδες νέων
κυρίως λιθανθρακικών αλλά και λιγνιτικών ΑΗΣ.
Ήδη η πρόοδος στις νέες τεχνολογίες καύσης των γαιανθράκων εγγυάται βαθµούς
απόδοσης >46% στην περίοδο 2015-20 και >50% µετά το 2020
7. Πρόταση αξιοποίησης των λιγνιτικών κοιτασµάτων της ∆υτ. Μακεδονίας
7.1. Από τα προαναφερθέντα και µε βάση τα ισχύοντα σήµερα στην ευρύτερη περιοχή
Κοζάνης – Φλώρινας ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς στα λιγνιτωρυχεία και τους ΑΗΣ,
προκύπτουν τα ακόλουθα συµπεράσµατα για τη βραχυµεσοπρόθεσµη περίοδο:
- Μειωµένη στο 1/3 λειτουργία των ΑΗΣ ΚΑΡ∆ΙΑΣ και ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ- ΦΙΛΩΤΑ για την 8ετία
01-01-2016 έως 31-12-2023 και παύση λειτουργίας των στις 31-12-2023....
ΚΛΙΚ ΕΔΩ για τη συνέχεια του άρθρου