Την αγριοτριανταφυλλιά, την οποία την βρίσκουμε και με την ονομασία σκυλόροδον, κυνόροδον ή μαλλιαρόκωλα ή και γκουγκανιά στην Δ. Μακεδονια είναι το γνωστό φυτό – θάμνος που επιστημονικά λέγεται Roza canina.
Στη λαϊκή παράδοση έχει καταγραφεί η παροιμία "ηύρε τα μαλλιαρόκωλα" η '' βρήκε το δάσκαλό του'', που σημαίνει ότι αυτός που είναι ιδιαίτερα σκληρός και δυνατός κάποια στιγμή θα πέσει στα ισχυρά αγκάθια της αγριοτριανταφυλλιάς.
Γκόγκανου, λέγεται ο καρπός της γκογκανιάς (άγριας τριανταφυλλιάς), μικρός ωοειδής και στυφός .
Είναι φυτό γνωστό από την αρχαιότητα.
Είναι θεραπευτικό και μελισσοτροφικό φυτό.
Χρησιμοποιείται και ως υποκείμενο της δενδροειδούς τριανταφυλλιάς.
ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Στην ελληνική μυθολογία το άγριο τριαντάφυλλο φύτρωσε από το νέκταρ των θεών του Ολύμπου, που έχυσε κατά λάθος στη γη ο μικρός θεός Πόθος ενώ χόρευε.
Σύμφωνα με τη μυθολογία το ρόδο ήταν στην αρχή λευκό.
Βάφτηκε με το αίμα της Αφροδίτης κόκκινο, όταν πήγε με γυμνά πόδια να σώσει τον Άδωνι από τα χέρια του Άρη και πάτησε την ακανθοφόρο ροδή την οποία έβαψε με αίμα.
Ο χριστιανισμός το ήθελε σαν σύμβολο της αγνότητας, αφιερωμένο στην Παναγία.
Τους καρπούς τους χρησιμοποιούσαν εδώ και αιώνες ως ξινό φρούτο αλλά μόνο.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Το χρησιμοποιούσαν σαν θεραπευτικό και αναψυκτικό. Το όνομα του οφείλεται στο γεγονός ότι κατά την Ρωμαϊκή εποχή συνιστούσαν το βότανο για τα δαγκώματα των λυσσασμένων σκύλων.
Ο Ρωμαίος φιλόσοφος Πλίνιος συνιστούσε στους ασθενείς του,τη χρήση του κυνορόδου ως καθαρτικού και διουριτικού.Επισης σύμφωνα με τον ιδιο, η ρίζα του ενεργούσε κατά της υδροφοβίας που προκαλείτο από τον ιό της λύσσας και έτσι επέφερε τη θεραπεία.
Στον μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκαν για καρδιαγγειακές παθήσεις και στη θεραπεία της αρθρίτιδας.
Οι Ινδιάνοι της Αμερικής τα χρησιμοποιούσαν για να θερα πεύσουν τις λοιμώξεις, το κρυολόγημα, τον πυρετό, τα στομαχικά προβλήματα και την διάρροια.
Τα φύλλα της αγριοτριανταφυλλιάς τα χρησιμοποιούσαν στο παρελθόν ως υποκατάστατο τσαγιού και για να φτιάχνουν σιρόπια, ενώ τον πολτό των καρπών τον χρησιμοποιούσαν για γλυκά.
ΤΟ ΦΥΤΟ
Συστηματική κατάταξη
Η αγριοτριανταφυλλιά (επιστ. ονομ. Rosa canina) είναι θάμνος, που ανήκει στο γένος των Ρόδων (Rosa).
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Υφομοταξία: Ροδίδες (Rosidae)
Τάξη: Ροδώδη (Rosales)
Οικογένεια: Ροδοειδή (Rosaceae)
Γένος: Ρoδή (Rosa)
L.Είδος: Ρ. η κυνορρόδη (Rosa canina)
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΟΦΕΛΗ
Περιέχει βιταμίνες Α, Β, C, E και Κ, πηκτίνη, φλαβονοειδή, καροτένια και οργανικά οξέα.
Στη διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου αναγνωρίστηκαν ως πλούσια πηγή βιταμίνης C.
Γιατί σε περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, έχει περισσότερη και από τα εσπεριδοειδή και τα ακτινίδια.
Έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες, είναι τονωτικό, βοηθά στην αντιμετώπιση του κρυολογήματος, της αναιμίας και της διάρροιας.
Συντελεί στην καλή απορρόφηση του σιδήρου και του ασβεστίου.
ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Τα κυνόροδα έχουν πολλές θεραπευτικές ιδιότητες. για τις οποίες υπάρχει αναφορά από παλιά..
Η λαϊκή ιατρική τα χρησιμοποιεί κατά διάφορους τρόπους.
Το τσάι με κυνόροδα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία διαταραχών όπως η χρόνια διάρροια, αλλεργίες, άσθμα, βροχγίτιδα και το άγχος. Μπορεί επίσης να ανακουφίσει την δυσκοιλιότητα, καθαρίζοντας τα έντερα και να βοηθήσει στη μείωση της χοληστερόλης.
Τα κυνόροδα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία κρυολογημάτος και της γρίπης. και την θεραπεία ορισμένων φλεγμονωδών διαταραχών όπως η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Αντιμετωπίζει τις εξάψεις που προκαλούνται από ορμονικές αλλαγές από την εμμηνόπαυση.
Το ροδέλαιο περιέχει βιταμίνη Ε, C, Α, Β καροτένιο και λιπαρά οξέα.
Βοηθάει στην αντιγήρανση, λόγω των αντιοξειδωτικών στοιχείων που περιέχει διεγείροντας την παραγωγή του κολλαγόνου.
Βοηθάει στη μείωση των λεπτών γραμμών και ρυτίδων.
Αποτρέπει ή θεραπεύει την ακμή.
Το κυνόροδο περιέχει λιποϊκό οξύ, και αυτό βοηθάει το δέρμα να διατηρήσει την ελαστικότητα και την νεανική του εμφάνιση.
Τα κυνορόδα περιέχουν λυκοπένιο η παρουσία του οποίου μπορεί να έχει προληπτική δράση για τον καρκίνο του προστάτη.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Οι καρποί, αν και δεν είναι τοξικοί, είναι προτιμότερο να μην τρώγονται ωμοί.
Σε ορισμένους ανθρώπους δημιουργεί αέρια, χαλαρά κόπρανα καθώς και αλλεργίες.
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στις ευαίσθητες περιόδους της ζωής της γυναίκας και δεν συνιστάται η χρήση τους στην διάρκεια της εγκυμοσύνης και γαλουχίας,χωρίς την έγκριση του γιατρού.
