Στα πλαίσια του Digitized 17 του μεγαλύτερου συνεδρίου για το Digital Design, μιλήσαμε με τη Ναταλία Παπαδοπούλου από την DesignThinkers Greece.
Το Digitized 17αποτελείται από ένα συνέδριο, αρκετά workshops και δυο-τρια events, τα οποία προσφέρουν στους συμμετέχοντες την ευκαιρία να γνωρίσουν νέα άτομα που δουλεύουν στον ίδιο τομέα με τους ίδιους.
Μια από τους πρωταγωνιστές της φετινής διοργάνωσης είναι η Ναταλία Παπαδοπούλου. Μας μίλησε για το workshop που θα κάνει στα πλαίσια του Digitized 17 και για πολλά ακόμη!
1.Ας πούμε πως βρίσκεσαι απέναντι σε κάποιον που σκέφτεται να ασχοληθεί με το digital design αλλά δεν γνωρίζει από που να ξεκινήσει. Τι θα τον συμβούλευες;
Καταρχάς συγχαρητήρια! Το digital design είναι πολύ περισσότερα από design, είναι ένας χώρος με δική του φιλοσοφία και δικές του προσωπικότητες, όπως κάθε άλλη εξειδίκευση του design. Πιθανώς δε θα τον βαρεθείς ποτέ, γιατί κινείται πολύ γρήγορα. Από την άλλη πρέπει να είσαι έτοιμος να συνεννοηθείς με πολύ διαφορετικούς ανθρώπους!
Για μένα μπορεί κανείς να ξεκινήσει από δύο πράγματα: παρατήρηση και πρακτική. Η παρατήρηση πολλών άλλων digital έργων (είτε είναι app που θα κατεβάσεις για να τεστάρεις, είτε είναι online ενημέρωση για κάτι καινούργιο στο οποίο δεν έχεις πρόσβαση) θα σε βοηθήσει να καταλάβεις τί πραγματικά είναι αυτό που σου αρέσει, αυτό που δεν σου αρέσει, αν ισχύει για τους υπόλοιπους το ίδιο, και κυρίως, γιατί. Για παράδειγμα, στο τελευταίο re-design του app της, η Airbnb, σχεδίασε ένα σχετικά μακρύ flow (με πολλά βήματα), ρωτώντας ένα πράγμα τη φορά, με μια τεράστια γραμματοσειρά, κρατώντας δυο μόνο χρώματα. Γιατί να το έκαναν αυτό; Δεν τους άρεσαν τα χρώματα; Να νιώθει κανείς όντως ότι οι περισσότερες οθόνες παίρνουν παραπάνω χρόνο, ή το να συγκεντρωθείς σε ένα πράγμα τη φορά το κάνει τελικά πιο γρήγορο; Κανένα design δεν είναι τέλειο, αλλά η ανάλυση με πολλές ερωτήσεις (καμιά ερώτηση δεν είναι χαζή), βοηθά στο να υπάρξει κατανόηση του σε τί είναι καλό.
Η παρατήρηση είναι μόνο ο μισός δρόμος, και πρέπει να συνδυάζεται από μερικές καλές ικανότητες για οπτικοποίηση. Η πρακτική είναι ο μόνος τρόπος να βελτιώσει κανείς αυτό που μπορεί να παράξει. Διάλεξε ένα εργαλείο στο οποίο αρχικά θα αφοσιωθείς, π.χ. Sketch app (μετά μπορείς να επεκταθείς και σε άλλα), και άρχισε να αντιγράφεις ότι σου αρέσει, ή και να οπτικοποιείς ιδέες για το πως θα φαινόταν αν είχαν ένα app ή website. Μην ξεχάσεις να τις τεστάρεις με “πραγματικούς” ανθρώπους για το πώς τους φαίνονται! Το καλό είναι ότι και για τα δύο σκέλη υπάρχει άπειρο δωρεάν υλικό που μπορεί να καταναλώσει κανείς, από το medium του facebook design, ως τα βίντεο για το πώς φτιάχνεις κάτι στο sketch app.
2. Η ίδια πώς ξεκίνησες; Ποια ήταν η πορεία σου έως την δημιουργία της DesignThinkers Greece;
Νομίζω ότι όλα ξεκίνησαν κάπου στα 5 μου που δεν άφηνα τον υπολογιστή από τα χέρια μου. Αργότερα με τρόμαζε η ιδέα ότι θα κάνω “μόνο” ένα πράγμα στη ζωή μου, και θέλοντας να συνδυάσω από ψυχολογία μέχρι τεχνολογία βρέθηκα στη Σύρο, και έγινα “Μηχανικός Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων” – για να μη μπορώ να συστηθώ χωρίς να μπερδευτώ στο να το πω.
Έκανα μια σύντομη πρακτική κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, ενεπλάκειν σε μερικά ερευνητικά προγράμματα του πανεπιστημίου, δούλεψα λίγο σαν freelancer για σχεδίαση websites, και μετά θέλησα να εξειδικευτώ στο Interaction Design. Έτσι πήρα μια υποτροφία και έκανα το μεταπτυχιακό μου στο TuDelft, στην Ολλανδία, όπου μάλλον απέτυχα να εξειδικευτώ μιας και βρέθηκα από την Microsoft στο Design Expo 2012 να κάνω prototyping ενός concept interactive elevator, ως την διπλωματική μου στην εταιρία VicarVision όπου ερεύνησα τις συνήθειες και ανάγκες των συνταξιούχων που νιώθουν μοναξιά (και γενικά όσων νιώθουν μοναξιά) και τα πιθανά οφέλη που θα μπορούσαν να έχουν από ένα social robot/companion, χρησιμοποιώντας context mapping και design thinking προσεγγίσεις.
Tελικά σοβαρεύτηκα (?) και δούλεψα σαν UX Designer/Research στην MOBGEN – part of Αccenture Digital στο Άμστερνταμ, για μεγάλες εταιρίες όπως η ABN AMRO, η AEGON η SHELL και άλλες, σαν τελευταίο σταθμό πριν τους DesignThinkers Greece.
3. Τι σας ενέπνευσε να την θεμελιώσετε;
Νομίζω το κύριο στοιχείο ήταν πως από τον χώρο του design (και του business) λείπει πολύ το κομμάτι της κατανόησης του ανθρώπου. Και μετά δημιουργείται μια χιονοστιβάδα από προβλήματα όταν “ο χρήστης δε θέλει να αγοράσει το προϊόν και μεις βάλαμε τόση δουλειά για αυτόν”. Στο design υπάρχουν πολλές μέθοδοι (που έχουμε δανειστεί από ανθρωπολογία, ψυχολογία κ.ά) για να κάνεις τα πράγματα συμμετοχικά, να καταλάβεις τον άλλο, τη θέση του και τη στάση του: είτε αυτός λέγεται “end-user”, είτε λέγεται “συνεργάτης που δεν μπορεί να καταλάβει γιατί το κουμπί να είναι πράσινο και όχι κόκκινο”. Θέλαμε να βελτιώσουμε αυτό το κομμάτι της καθημερινότητας και γενικά της δουλειάς, και το design thinking ήταν για εμάς το μέσο που μας δίνει μια μεγάλη εργαλειοθήκη για να το πετύχουμε αυτό.
4. Γνωριζόσασταν από πριν;
Ναι, κρατάει χρόνια… Είμαστε και οι 4 απόφοιτοι από το τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων. Γνωριστήκαμε σε διαφορετικές χρονολογίες ανά δυο, με την μακρότερη αυτών με τον Δημήτρη Μάλλιο που εισαχθήκαμε το 2003 στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Έχουμε επίσης όλοι μας μια σχέση με την Ολλανδία, καθώς η Σοφία Ντούλου φοίτησε στο ίδιο μεταπτυχιακό που ήμουνα και εγώ (Design for Interaction) με υποτροφία Erasmus για ένα χρόνο, ο Δημήτρης πήρε το μεταπτυχιακό του επίσης από το TuDelft στο Strategic Product Design, και ο Αλέξανδρος Μηλεούνης από το TuEindhoven στο Ηuman-Technology Interaction. Η συνεργατική σχεδίαση (co-design) είναι κάτι που όλοι το βιώσαμε εκεί, και μας συνδέει ως αρχή.
5. Στο workshop σας ποιοι μπορούν να συμμετάσχουν και, κυρίως, τι μπορούν να αποκομίσουν από αυτό;
To workshop “think like a business designer” είναι ουσιαστικά μια προσωμοίωση μικρής κλίμακας της αρχικής κατεύθυνσης ενός project, στο οποίο διαφορετικά άτομα θα πρέπει να αποφασίσουν την τύχη αυτού. Είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να είναι αρκετά εύκολο και διασκεδαστικό για οποιονδήποτε είναι άνω των 18 μιας και θα υπάρχει το αρχικό brief, οι ρόλοι και η καθοδήγηση από εμάς ως facilitators καθόλη τη διάρκεια. Από την άλλη, θα δώσει αρκετή τροφή για σκέψη σε κάποιον που είναι ήδη κατατοπισμένος για το πως σχεδιάζουμε από την οπτική της επιχείρησης (business background) ή των ανθρώπων (human-centered background) μιας και θα κληθούν να σκεφτούν λεπτομέρειες όπως τα στοιχεία της κουλτούρας που αποτελούν το DNA της επιχείρησης ή τις αξίες που πρέπει να δώσουμε στο χρήστη ώστε να χρησιμοποιήσει την προτεινόμενη υπηρεσία ή/και προϊόν που θα αντιπροσωπεύει την επιχείρηση. Α, επίσης, αυτοί οι δύο κόσμοι θα συνεργαστούν, και θα συνεννοηθούν άκρως ειρηνικά και ευχάριστα.
6. Τι είναι αυτό που “κινητοποιεί” την εταιρεία σας; Ας πούμε, η έμπνευση.
Θα έλεγα χωρίς πολύ σκέψη, ότι παίρνουμε ενέργεια από αυτές τις μικρές στιγμές που βλέπουμε στα πρόσωπα των συμμετεχόντων ότι καταλαβαίνουν, έχουν συνδράμει στην σχεδίαση, και ας μη το πιστεύανε αρχικά. Αυτά τα “aha moments” ειναι η ένδειξη ότι κάποιος αναπτύσσει το λεγόμενο creative confidence του, σε άπταιστα ελληνικά. Είναι μάλλον ο νούμερο ένα λόγος για τον οποίο έχουμε το γραφείο μας συχνά ανοιχτό τις Δευτέρες και κάνουμε free mini workshops, τα λεγόμενα open Mondays. Μας αρέσει αυτό το… human-human interaction! Ίσως το καλύτερο quote που θυμάμαι αυτή τη στιγμή είναι το “να’σται καλά παιδιά, μου θυμίσατε ότι μπορώ να σκεφτώ με δημιουργικό τρόπο και δε το έχω χάσει ακόμα”! Ναι, μάλλον αυτό είναι το human driven digital transformation που θέλουμε να βλέπουμε και μας κινητοποιεί.
* Η Ναταλία Παπαδοπούλου είναι κόρη του Ευαγγέλου Β. Παπαδόπουλου από το Μικρόβαλτο