Για το προς ψήφιση σχέδιο νόμου, με το οποίο επανακαθορίζεται το πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας των Δικαστικών Υπαλλήλων, έχει εξελιχθεί αναλυτική επεξεργασία, διαβούλευση και συζήτηση στις επιτροπές. Θα περιοριστώ, συνεπώς, σε συνοπτική αναφορά σε νέες ρυθμίσεις, ενόψει του ότι διατηρούνται και διατάξεις του καταργούμενου 2812/2000. Πέρασε, όμως, σχεδόν μία γενιά, 21 χρόνια, έχουν αλλάξει πολλά: στις υπηρεσιακές ανάγκες, στις δομές, στα τεχνικά μέσα, στον τρόπο απονομής της δικαιοσύνης, συνεπώς απαιτούνται βελτιώσεις.
? Τι προβλέπεται λοιπόν στον νέο κώδικα;
➡️ Επανακαθορίζεται το πεδίο εφαρμογής,
➡️ Εναρμονίζονται οι Κώδικες Δημοσίων και Δικαστικών Υπαλλήλων, όπου αυτό είναι επιτρεπτό,
➡️ Και επαναπροσδιορίζονται:
▪ τα προσόντα και κωλύματα των δικαστικών υπαλλήλων,
▪ η πλήρωση των θέσεων, με τον προβλεπόμενο προγραμματισμό προσλήψεων και τη διαγωνιστική διαδικασία για συγκεκριμένες θέσεις και
▪ οι κλάδοι και οι ειδικότητες, με τη σύσταση και νέων (Στατιστικής, Βιβλιοθηκονομίας, Τεκμηρίωσης και Επικουρίας, Δικαστικής Επικοινωνίας και Διεθνών Σχέσεων).
✅ Οι δύο τελευταίοι, μάλιστα, αποτελούν σημαντική καινοτομία του νέου Κώδικα. Έτσι, δημιουργούνται 226 θέσεις για την Τεκμηρίωση και Επικουρία και 21 θέσεις για τη Δικαστική Επικοινωνία και τις Διεθνείς Σχέσεις. Ενώ για την κάλυψή τους τίθενται αυξημένα ειδικά τυπικά προσόντα, που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των Δικαστηρίων.
? Με τον κλάδο Τεκμηρίωσης και Επικουρίας, επιδιώκεται η υποστήριξη των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών στην άσκηση των καθηκόντων τους, ειδικά στα ανώτατα αλλά και στα μεγάλα δικαστήρια της χώρας.
➡️ Στα καθήκοντά τους εντάσσεται το έργο της ταξινόμησης, του προγραμματισμού και συντονισμού και της τεκμηρίωσης των υποθέσεων, και όχι βέβαια δικαιοδοτικού χαρακτήρα αρμοδιότητες, όπως καθ΄ υπερβολήν ελέχθη.
➡️ Η θέσπιση της ειδικότητας ακολουθεί πρακτικές που συναντάει κανείς στη Γερμανία, την Αυστρία, τη Γαλλία αλλά και στα αγγλοσαξωνικά συστήματα των ΗΠΑ, Καναδά, Η.Β., Αυστραλίας, κ.ά..
? Με τον άλλο νέο κλάδο, της Δικαστικής Επικοινωνίας και Διεθνών Σχέσεων, επιδιώκεται η στελέχωση των ανώτατων δικαστηρίων, με υπαλλήλους που θα μπορούν να ανταποκριθούν στα ειδικά καθήκοντα, της ενημέρωσης του κοινού για τις δραστηριότητες και τις αποφάσεις, της διοργάνωσης συνεδρίων, της συνεργασίας με αλλοδαπά δικαστήρια, οργανισμούς και δίκτυα, ακόμα και στην παρουσία στο διαδίκτυο.
➡️ Αναμενόμενο ότι ευρωπαϊκά και άλλα συστήματα διαθέτουν ήδη τη σχετική υπηρεσία, όπως:
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Τα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας αλλά και της Ολλανδίας,
ℹ με συστηματική, μάλιστα, παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
✅ Στο νόμο καθορίζονται τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα και τα καθήκοντα των δύο νέων κλάδων, οι διαγωνιστικές διαδικασίες για την πλήρωση των θέσεων, καθώς και ζητήματα για τη δόκιμη υπηρεσία, την εισαγωγική εκπαίδευση, την κατανομή τους στα δικαστήρια, την εξέλιξή τους, αλλά και μισθολογικά κίνητρα.
? Με άλλες διατάξεις του σχεδίου νόμου:
➡️ Διασφαλίζεται η ιδιαίτερη θεσμική ιδιότητα των δικαστικών υπαλλήλων,
➡️ Επιλύεται το ζήτημα της υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων στα δικαστήρια με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ.
➡️ Ορίζονται οι προϋποθέσεις και ο τρόπος εισαγωγής στο Σώμα καθώς και τα καθήκοντά τους
➡️ Θεσπίζεται σύστημα αξιολόγησης των δικαστικών υπαλλήλων, σε 3 άξονες:
▪ τη γνώση και τη δημιουργικότητα,
▪ τις υπηρεσιακές σχέσεις και τη συμπεριφορά προς το κοινό,
▪ την αποτελεσματικότητα.
➡️ Καθιερώνεται για 1η φορά η μοριοδότηση από τη συμμετοχή σε σεμινάρια κατάρτισης. ➡️ Προβλέπονται άδειες και κίνητρα για την διαρκή επιμόρφωσή τους. Αλλά και υποχρέωση για τον υπάλληλο που έλαβε εκπαιδευτική άδεια, να υποβάλει έγγραφη έκθεση για το πρόγραμμα που παρακολούθησε.
➡️ Ορίζονται νέα κριτήρια επιλογής προϊσταμένων, αφενός αντικειμενικά, αφετέρου αναφερόμενα στην προσωπικότητα του υποψήφιου
➡️ Επανακαθορίζεται, τέλος, το πειθαρχικό δίκαιο και οι λόγοι λύσης της υπαλληλικής σχέσης.
? Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
➡️ Σε όλες του τις διαστάσεις, ο νέος Κώδικας αποτελεί ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σύστημα λειτουργίας του Σώματος των δικαστικών υπαλλήλων.
➡️ Υιοθετεί σύγχρονα μέσα και μεθόδους που θα εισφέρουν σημαντικά στην υπηρεσιακή ανέλιξη, στην ενθάρρυνση και κινητροδότηση των υπαλλήλων αλλά και στην παραγωγικότητά τους.
➡️ Ενώ, οι νέοι κλάδοι θα ενισχύσουν το έργο των δικαστών και την επικοινωνία με τους συλλειτουργούς, τους άλλους επαγγελματίες, τους πολίτες και τους οργανισμούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
➡️ Αποτελεί, δε, μία ακόμα προγραμματική δέσμευση της κυβέρνησης που υλοποιεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου.
✅ Οι θεσμικές, ψηφιακές και άλλες παρεμβάσεις της σημερινής κυβέρνησης αναβαθμίζουν τον χώρο της δικαιοσύνης και τελικά το κράτος δικαίου στη χώρα. Και αυτό δεν το λέω εγώ, το λέει η ευρωπαϊκή επιτροπή σε έκθεσή της για το 2020, που παρουσιάστηκε στις 20.4 σε τηλεδιάσκεψη του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της EE.
Εκεί, η Ελλάδα δέχτηκε τα εύσημα για
- την πορεία των μεταρρυθμίσεων,
- την ενίσχυση της διαφάνειας,
- τον ψηφιακό μετασχηματισμό,
- την ενίσχυση του Κράτους Δικαίου,
- Και βρέθηκε σε σημαντικά βελτιωμένη θέση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, κι' αυτό οφείλεται στις μεταρρυθμίσεις του Επιτελικού Κράτους.
➡️ Αποκαθίσταται έτσι η ρωγμή την οποία προκάλεσε τον Ιούνιο του 2019 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως με την μετατροπή του αδικήματος της δωροδοκίας από κακούργημα σε πλημμέλημα (βλέπε Κοντονής).
✅ Οι παρεμβάσεις αυτές αποτελούν “θεσμικό κεκτημένο” και “ισχυρό όπλο” κατά της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς. Στην Έκθεση υπογραμμίζονται εμφατικά οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη, όπως:
➡️ η διαλειτουργικότητα συστημάτων,
➡️ η ηλεκτρονική παρακολούθηση των υποθέσεων,
➡️ η ηλεκτρονική έκδοση και ενοποίηση πλήθους πιστοποιητικών,
➡️ η χρήση ψηφιακών υπογραφών,
ενταγμένες στο πλαίσιο του γενικότερου ψηφιακού μετασχηματισμού της δημόσιας διοίκησης, με πάνω από 1.000 πράξεις να μπορούν να γίνουν μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα του gov.gr.
? Αισιοδοξούμε, λοιπόν, βάσιμα ότι και οι επόμενες αξιολογήσεις που θα συμπεριλάβουν θεσμικές παρεμβάσεις όπως η σημερινή, θα τοποθετούν ολοένα και ψηλότερα τη χώρα στις διεθνείς θετικές κατατάξεις. Εκεί που της αξίζει.
Συνεπώς, υπερψηφίζουμε!
Ευχαριστώ θερμά.
Στάθης Κωνσταντινίδης
Βουλευτής Νέας Δημοκρατίας Π.Ε. Κοζάνης