Πρόσφατα ψηφίστηκε ο νόμος 4804/2021 για την «εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών και λοιπές διατάξεις».
Για να αντιληφθεί κάποιος τη σημασία των προβλέψεων του νόμου, θα πρέπει πρώτα να απαντήσει στα εξής ερωτήματα: Το εκλογικό σύστημα πρέπει να δίνει δυνατότητα διακυβέρνησης του Δήμου και της Περιφέρειας ή να κάνει αναλογική καταγραφή των εκλογικών ποσοστών σε έδρες; Θέλουμε μία αυτοδιοίκηση που ασχολείται μόνον με τα καθημερινά και τα τρέχοντα ή μια αυτοδιοίκηση παραγωγό ανάπτυξης;
Μία αυτοδιοίκηση που αναδεικνύει τις δυνατότητες και τις προοπτικές και παίρνει γρήγορες αποφάσεις ή οι αποφάσεις αποτελούν προϊόν συμβιβασμού και εν τέλει δεν ικανοποιούν το ζητούμενο που αποτελεί τοπικό στόχο;
Για να μπορούν οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές να επιτελούν το έργο τους, θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν αποφάσεις βάσει των προτιμήσεων της πλειοψηφίας των πολιτών. Ο τελικός αποδέκτης είναι πάντα ο πολίτης και οι αριθμητικοί συσχετισμοί δεν θα πρέπει να αλλοιώνουν τη βούληση του εκλογικού σώματος.
Η εφαρμογή της λεγόμενης «απλής αναλογικής» στη κατανομή των εδρών του δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου, με τον τρόπο που θεσμοθετήθηκε και εφαρμόζεται, δημιουργεί περισσότερα εμπόδια στην τοπική διακυβέρνηση από όσα ευαγγελίζονταν οι εμπνευστές της ότι θα επέλυε.
Την τελευταία διετία Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες περιγράφουν ένα καθεστώς περίπου ακυβερνησίας μιλώντας για σοβαρές καθυστερήσεις στη λήψη των αποφάσεων και απουσία μιας συγκροτημένης, συνεπούς και χρήσιμης αντιπολιτευτικής λειτουργίας. Υπάρχουν Δήμοι που δεν έχουν καταφέρει να περάσουν προϋπολογισμούς, δεν μπορούν να διεκπεραιώσουν ισολογισμούς και απολογισμούς και καθυστερούν τις αποφάσεις για συμμετοχή σε αναπτυξιακούς οργανισμούς.
Το πρόβλημα αυτό αντιμετωπίστηκε, κατά το δυνατόν, με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης που ψήφισε η Βουλή για την ενίσχυση του ρόλου των Οικονομικών Επιτροπών στη λειτουργία της αυτοδιοίκησης.
Ο νέος νόμος είναι απότοκο των σοβαρότατων προβλημάτων και δυσλειτουργιών που επέφερε η εφαρμογή του ν. 4555/2018 της Κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ.. Της δυσαρμονίας, ουσιαστικά, μεταξύ της βούλησης του εκλογικού σώματος και της σύνθεσης των οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Με σκοπό την «κυβερνησιμότητα» με το νέο νόμο θεσμοθετούνται οι παρακάτω αλλαγές:
α. Καταργείται, πρακτικά, η λεγόμενη απλή αναλογική και επανέρχεται η λογική κατανομής των εδρών που ίσχυε πριν από το 2019. Με τον τρόπο αυτό επανέρχεται η κυβερνησιμότητα στους Δήμους και στις Περιφέρειες της χώρας και ευνοείται η συνεπής υλοποίηση του προγραμματικού λόγου των Δημάρχων και Περιφερειαρχών υπέρ των δημοτών τους.
β. Επανέρχεται η θητεία 5ετούς διάρκειας.
γ. Προσαρμόζεται το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο σε ποσοστό 43% συν μία ψήφο. αφού υλοποιείται το σχέδιο της πλειοψηφίας που εξέλεξε το Δήμαρχο και τον Περιφερειάρχη, για να υλοποιήσει συγκεκριμένο πρόγραμμα. Με την πρόβλεψη αυτή οι αιρετοί δεν είναι «όμηροι» μειοψηφιών.
δ. Τίθεται όριο 3% για το δικαίωμα εκλογής Δημοτικού ή Περιφερειακού συμβούλου.
ε. Εξασφαλίζεται η εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.
στ. Προβλέπεται η εκλογή Συμβουλίων ή Προέδρων Δημοτικών Κοινοτήτων σε όλη την επικράτεια, χωρίς εξαίρεση.
ζ. Εξορθολογίζεται το πλαίσιο κωλυμάτων εκλογιμότητας και ασυμβιβάστων και γίνεται πιο αυστηρό.
Η λειτουργία της αυτοδιοίκησης είναι καθοριστική για την ορθή λειτουργία της δημοκρατίας. Η Κυβέρνηση τηρώντας τη ρητή προεκλογική δέσμευση του Κυριάκου Μητσοτάκη, προχωρά σε μια βαθιά τομή στη λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Η αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας τους και η εκπλήρωση της αποστολής τους προς όφελος των τοπικών κοινωνιών εξυπηρετεί το όραμά μας για μια σύγχρονη τοπική αυτοδιοίκηση - ισχυρός πυλώνας ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.
Κοζάνη, 08/06/2021
Γιώργος Αμανατίδης
Βουλευτής Ν. Κοζάνης
