Ενόψει των Ευρωεκλογών, ξεκινώ με την επισήμανση ότι η Ευρώπη είναι το καλύτερο μέρος στον κόσμο να ζεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, των διαφορετικών ταχυτήτων, των κοινωνικο-οικονομικών ανισοτήτων, της γραφειοκρατίας, και των … ιερατείων, παραμένει το πιο ανθρώπινο και πολιτισμένο μέρος στον κόσμο.
Στις διάφορες παγκόσμιες κατατάξεις θα εύρισκε κανείς ισχυρά επιχειρήματα για την υπεράσπιση της παραπάνω άποψης, υπάρχει, όμως, και ένα άλλο γεγονός που δείχνει τη γοητεία της Ενωμένης Ευρώπης: στα 62 χρόνια του βίου της, παρά τις διάφορες αποσχιστικές προθέσεις που έχουν κατά καιρούς εκδηλωθεί, εξακολουθεί να αυξάνει τα μέλη της, χωρίς να έχει καταγράψει, ακόμα, καμία αποχώρηση. Πολλοί μπήκαν ή περιμένουν με ανυπομονησία να μπουν στην Ένωση αλλά ακόμα κανείς δεν έχει φύγει…
Πράγματι, σε ιδεολογικό, οργανωτικό και θεσμικό επίπεδο, έχουν διατυπωθεί διάφορες θέσεις για το ποιαν Ευρώπη θέλουμε: λιγότερη/ περισσότερη, πιο σφιχτή/ πιο χαλαρή, πιο κοινωνική/πιο παραγωγική, πιο αποφασιστική/πιο δημοκρατική κ.ο.κ. Η συζήτηση γύρω από την πορεία κάθε οργανισμού είναι αυτονόητη και αναγκαία εξελικτική διαδικασία. Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς, η φύση και η λειτουργία της Ευρώπης δεν θα μπορούσε να παραμένει στάσιμη, πόσο μάλλον, όταν δεν έχει επιτευχθεί ο κυρίαρχος σκοπός της, η -έτσι λεγόμενη- ευρωπαϊκή ολοκλήρωση!
Όμως, στην εποχή της οικονομικής κρίσης, των γεωπολιτικών αλλαγών των μεταναστευτικών ροών, στην εποχή της ανασφάλειας που φέρνει μαζί της η 4η βιομηχανική επανάσταση, στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης έχουν κυριαρχήσει οι ευρωσκεπτικιστές!
Καταρχάς, ως όρος, είναι νόθος και υποκριτικός. Θυμίζει το «ολίγον έγκυος». Τι σημαίνει ευρωσκεπτικιστής; Ότι με τη μορφή που έχει η Ευρώπη δεν σε εκφράζει 100%; Και ποια πολιτεία, ποια κυβέρνηση, ποια διοίκηση, εκφράζουν κάποιον απολύτως; Μάλλον, καμιά! Όλες έχουν τις αδυναμίες τους και περιθώρια βελτίωσης. Σκεφτόμαστε να τις καταργήσουμε; Όχι βέβαια.
Γι’ αυτό δεν συμφωνώ με τον όρο. Ή είσαι υπέρ ή είσαι κατά της Ενωμένης Ευρώπης. Ολίγον, δεν έχει!
Κατά συνέπεια, το δίλημμα τίθεται στη διάσταση του αν θέλεις να συμμετέχει η χώρα σου σε αυτό το σχήμα ή όχι. Αλλά αυτό αφορά την εσωτερική τάξη, τις εθνικές εκλογές και όχι τις ευρωεκλογές! Στη χώρα σου μπορείς να ψηφίσεις το κόμμα που θα σε βγάλει από την Ε.Ε. Δεν μπορείς να ψηφίσεις στις ευρωεκλογές το κόμμα… που θα τις καταργήσει! Αυτό δεν είναι γραμμένο πουθενά! Δεν γνωρίζω να υπάρχει θεσμός ή οργανισμός που να επιτρέπει τη συμμετοχή σε κάποιον που αντιτίθεται στην ύπαρξή του! Κατά κανόνα, κάτι τέτοιο απαγορεύεται από το ίδιο το καταστατικό του κάθε οργανισμού.
Ως πολιτική αντίληψη, ο ευρωσκεπτικισμός καταλαμβάνει ένα ευρύτατο φάσμα, που εγκολπίζει κάθε αμφισβήτηση προς την Ε.Ε.. Από την επιφυλακτικότητα απέναντι σε επιμέρους λειτουργίες ή πολιτικές αποφάσεις της, μέχρι και την ευθεία πρόθεση για τη διάλυσή της. Τελικά, ακόμα και γνήσιοι αντιευρωπαϊστές εκφράζονται ως ευρωσκεπτικιστές. Δύο είναι οι κυρίαρχες ιδεολογικές πλατφόρμες που βρίσκονται σε αυτή την κατεύθυνση, η εθνικιστική και η αντικαπιταλιστική. Δεν ταυτίζονται αλλά συντονίζονται. Αυξάνουν τις δυνάμεις τους επενδύοντας στον φόβο και στις αγωνίες των ευρωπαίων πολιτών. Πρόταση δεν έχουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αγγλία*. Θέλει να φύγει αλλά δεν λέει με ποιον τρόπο. Θέλει να φύγει μένοντας! Αντίστοιχη περίπτωση και οι δικοί μας ευρωπολέμιοι. Θέλανε μιαν άλλην Ευρώπη, λέγανε. Των λαών, όχι των τραπεζιτών. Αλλά όταν θέλανε δανεικά, στην Ευρώπη των τραπεζιτών απευθύνονταν, όχι στους λαούς της.
Παραδόξως, η Ευρώπη αναγνωρίζει και στους πιο σκληρούς αμφισβητίες της το «δικαίωμα» συμμετοχής στους κόλπους της! Με αποτέλεσμα να έχουν εκπροσώπηση στο ευρωκοινοβούλιο σχήματα που αντιτίθενται και παρακωλύουν την θεσμική και λειτουργική εξέλιξή της και τελικά υπονομεύουν την ύπαρξή της.
Ομολογώ ότι δεν συμμερίζομαι την ανεκτικότητα αυτή.
Κατά συνέπεια, εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα, το ερώτημα στο οποίο καλούμαστε να απαντήσουμε στις επικείμενες ευρωεκλογές είναι #Ευρώπη_Θέλουμε;
Όσοι την θέλουμε, να πάμε να ψηφίσουμε ανάμεσα σε φιλοευρωπαϊκά κόμματα!
Οι ευρωσκεπτικιστές ας θυμηθούν τα χιλιάδες ταμπελάκια με τα δώδεκα άστρα σε γαλάζιο φόντο που έχουν συναντήσει στα χωριά μας, στις πόλεις μας, στις οδικές και άλλες αρτηρίες, στα δίκτυά μας, στις συγκοινωνίες και στα αεροδρόμιά μας, στις επιχειρήσεις μας, σε όλες σχεδόν τις προνοιακές ή νοσοκομειακές δομές της χώρας, στα δικαστήρια και τις άλλες δημόσιες υπηρεσίες μας, στις γεωργοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις μας, στις αθλητικές υποδομές μας και ας αποφασίσουν.
Με τους άλλους, είπαμε, θα μετρηθούμε στις εθνικές εκλογές!
* Τελικά, ποιος ευθύνεται περισσότερο για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016, που έχει προκαλέσει τόσα προβλήματα στην Ευρώπη και στην Αγγλία, ο αντιευρωπαϊστής Φάρατζ ή ο ευρωσκεπτικιστής Κάμερον;
Στάθης Κωνσταντινίδης
Δ.Ν. Δικηγόρος
Πολιτευτής ΝΔ Ν. Κοζάνης