«Λαμπριάτικοι» και «Μεταλαμπριάτικοι» ψάλτες
Εν τρυφηλή μακαριότητι και αργία παχυνθείς (κατά Εμ. Ροίδην) ταις ημέραις και ώρες αργίας του φετινού Πασχάλιου ξεφύλλιζα γνώριμες σελίδες απευθείας εκ του καθαρού του Αλεξ. Ππδ., εφημεριδοσχόλια δι’ Αυτόν του Γ. Γτρμνλκ, αλλά και ημέτερες παλιές δημοσιεύσεις:
Ετσι:
“…Ἐκεῖ εἰσβάλλει οὐλαμὸς ὅλος αὐτοσχεδίων ψαλτῶν, κρατούντων ἀνὰ ἓν φυλλάδιον τοῦ ἐπιταφίου εἰς τὴν χεῖρα, οἵτινες φιλοτιμοῦνται νὰ ψάλλωσιν ἐν σπαρακτικῇ παραφωνίᾳ τὰ ἐγκώμια, καταστρέφοντες διὰ κωμικῶν σφαλμάτων καὶ τὰς ὀλίγας λέξεις, ὅσαι εἶναι ὀρθῶς τυπωμέναι εἰς τὰ φυλλάδια ἐκεῖνα”, ο Αλεξ. Ππδ.
Και κατά παράφωνον μίμησιν Αυτού:
«...Φευ! H ύπαιθρος δεν πλήττεται μόνον από την ανομβρία, αν και μεγαλοβδομαδιάτικα επέστρεψαν οι βροχές, οι πηγές εν τούτοις είναι ακόμα στεγνές κι αδάκρυτες από την απουσία της χειμωνιάτικης χιόνος, αλλά και από την ψαλτικήν ακηδία. Kι είναι κι εκείνα τα γύναια, του αναστάσιμου τροπαρίου, τα οποία εσχάτως έπλησεν, οίστρος ψαλτικός που ως ουλαμός εισήλθαν στο ναό μόλις δε δόθηκε υπό του ιερέως το ελεύθερον, επέπεσαν επί των εγκωμίων κι “εν σπαρακτική παραφωνία” κατά το κανονικόν “Λαμπριάτικον Ψάλτην” του Aλεξ. Ππδ., εκτέλεσαν όσα μπόρεσαν, διασκορπίζοντες την ιλαρότητα σ’ όλο το ανθρώπινο δυναμικό που συγκρατούσε με κόπο τα γέλια και τα νεύρα. Eχει κι η ψαλτική την παθολογία της. Tην M. Παρασκευή στα εγκώμια με την περιβάλλουσα ωραία ψαλτική απελπισία του ανθρώπου που γέρνει ή περνάει μέσα από το σώμα της Aνοιξης για να δει πώς σε λίγο, σε πολύ λίγο θα τιναχτεί προς πάνω και θα διαλάμψει παντού- αίφνης σου προκύπτει ο προαναφερθείς γυναικείος χορός με εντελώς ακαλλιέργητη υφή, σωματική διάσταση τρυφηλή κι έντονη ψαλμο-εθνικοφροσύνη, ήγουν το παράφωνο χωρίς ειρμό και έρμα και διαλύει τη ωραιότερη βραδιά του ενιαυτού. Πανηγύρι της ματαιοδοξίας και μουσικής ακαλαισθησίας. Tέλος αναγκάστηκαν υπό το κράτος της βαρύτατης άγνοιας, της ψαλτικής αμουσίας και της εν γένει επιδειξιομανούς ακρατείας τους, να εγκαταλείψουνν το πεδίον της ψαλτικής τους δόξης-λόξης μετά την πρώτην στάση, κι ευτυχώς. Tί τα θέλουν λοιπόν τα ψαλτικά και δεν αρκούνται στα εντελώς οικιακά τους που τις μέρες αυτές είναι και πολλά και ενδιαφέροντα...»
Β. Π. Καραγιάννης