Την Κυριακή 11/6/17 μόλις 24 ώρες από την γιγαντιαία μετακίνηση εδαφικών μαζών στο ορυχείο Αμυνταίου δώσαμε για πρώτη φορά την διάσταση του κόστους που έχει για την ΔΕΗ η καταστροφή του ορυχείου αφού 25 εκ τόνοι κοιτάσματος βρίσκονται σκεπασμένοι σε 3.500 στρέμματα όπου απλώνεται η κατολίσθηση.
Οι ζημιές
Μιλήσαμε με αριθμούς που φυσικά είναι γνωστοί στα στελέχη της ΔΕΗ αλλά αποφεύγει κανείς να μιλά δημόσια ενώ το σύνολο του πολιτικού προσωπικού προτιμά να αναφέρεται σε ήσσονος σημασίας θέματα που έχουν ψήφους και παλαμάκια όπως είναι η απαλλοτρίωση του οικισμού των Αναργύρων. Η αξία του κοιτάσματος των 25 εκ τόνων σε τρέχουσες τιμές του ανταγωνισμού (20 €/τόνος) που δουλεύει το ορυχείο της ΔΕΗ, αγγίζει τα 500 εκ €. Εάν χαθεί το κοίτασμα θα μιλάμε για απώλεια που θα αφορά όχι μόνο τα μελλοντικά οικονομικά ισοζύγια της ΔΕΗ αλλά και την ωφέλεια της χώρα μιας και τα κοιτάσματα θεωρούνται ο εθνικός της πλούτος. Το κόστος της απώλειας βαρέως μηχανολογικού του εξοπλισμού, ταινιοδρόμων συνυπολογιζόμενο με το κόστος εργασιών επαναφοράς του ορυχείου στις κανονικές του συνθήκες, προσθέτοντας και τις απώλειας από την μη λειτουργία του αγγίζει τα 250 εκ €.
Το κόστος λειτουργίας
Το ορυχεία Αμυνταίου λόγω της κακής σχέσης εκμετάλλευσης παράγει λιγνίτη με κόστος περίπου στα 18 €/τόνο σχεδόν διπλάσια τιμή από τα αλλά ορυχεία.
Έχει μια σημαντική επιβάρυνσή από το κόστος των αρχαιολογικών ανασκαφών που πραγματοποιούνται τα τελευταία έξι χρόνια κα που αγγίζουν τα 60 εκ €.
Συμφέρει στην παρούσα χρονική στιγμή η διάθεση κεφαλαίων για την αποκατάσταση και την συνέχιση της λειτουργίας του;
Ξαφνικός θάνατος
Με βάση τα παραπάνω Οικονομοτεχνικά δεδομένα εάν η ΔΕΗ δεν είχε αυτή την σχέση εξάρτησης με το κράτος και την εκάστοτε κυβέρνηση θα αποφάσιζε αύριο το πρωί το οριστικό κλείσιμο του ορυχείου και την απόλυση η την πρόωρη συνταξιοδότηση του μεγαλύτερου μέρους του προσωπικού που φθάνει τα 570 άτομα. Θα έμεναν ελάχιστοι ως εργαζόμενοι για τα ζητήματα επίβλεψης των έργων αποκατάστασης εδαφών. Όμως η ΔΕΗ έχει μέτοχο το ελληνικό δημόσιο και διέπετε από τους κανόνες των ΔΕΚΟ σε ότι αφορά την λειτουργία της και δεν πρόκειται να προβεί σε καμία τέτοια ενέργεια.
Η επόμενη μέρα
Η ΔΕΗ με βάση την τεράστια καταστροφή προσανατολίζεται σε δύο άξονες. Ο πρώτος άξονας αφορά την προσπάθεια ώστε το ορυχείο να συνεχίσει να παράγει λιγνίτη για την επόμενη περίοδο. Ο δεύτερος άξονας αφορά τις έρευνες και τις εργασίες που θα ακολουθήσουν ώστε διαπιστωθεί εάν υπάρχει δυνατότητα αξιοποίησης των 25 εκ τόνων του λιγνίτη που είναι θαμμένοι στα χώμα.
- Ο πρόεδρος της ΔΕΗ στην σύσκεψη – ενημέρωση που έγινε στο διοικητήριο του ορυχείου τόνισε με σαφή τρόπο στον υπουργό Γιώργο Σταθάκη ότι το ο άμεσος στόχος της διοίκησης είναι να επιταχύνουμε τις εργασίες ώστε να εξ ορυχθεί ένα κοίτασμα 3,5 εκ τόνων που είναι ανέγγιχτο από την κατολίσθηση και βρίσκεται βόρεια του ορυχείου. Περιοχή που είχαν δεσμεύσει οι αρχαιολόγοι και έχει χαρακτηριστεί ως «Ανάργυροι 9». Εξ αιτίας της ασφυκτικής πίεσης που είχε ασκήσει η διοίκηση της ΔΕΗ στην αρχαιολογική υπηρεσία ο χώρος ελευθερώθηκε χωρίς να γίνει ανασκαφή αφού πρώτα σκάφτηκε όλη η επίμαχη περιοχή σε βάθος τριών μέτρων και τα χώματα έχουμε μεταφερθεί εκτός ακτίνας του ορυχείου προκειμένου να κοσκινιστούν στην συνέχεια από τους αρχαιολόγους. Στελέχη της επιχείρησης με τους οποίους συνομίλησε το vetonews διαβεβαιώνουν ότι μέχρι τον Οκτώβριο θα καταφέρουν να πάρουν τις πρώτες ποσότητες λιγνίτη για να λειτουργήσει στα σίγουρα η μια μονάδα του Αμυνταίου με στόχο στην συνέχεια την λειτουργία και της δεύτερης προκειμένου με ορίζοντα λειτουργίας το ένα έτος.
- Ο δεύτερος στόχος – μετά την ύφεση του φαινόμενου της κατολίσθησης- είναι με την συνεργασία εργοληπτικών εταιριών να κάνουν «γήπεδο» το κομμάτι της κατολίσθησης και από εκεί με γεωτρήσεις και άλλες μεθόδους να ερευνήσουν που και πόσο είναι αξιοποιήσιμο το θαμμένο κοίτασμα ενώ ταυτόχρονα να ξεθάβουν από τα χώματα ταινοδρόμους και μηχανολογικό εξοπλισμό.
Εμπλοκή στο θέμα της πώλησης μονάδων και ορυχείων
Το ορυχείο Αμυνταίου μαζί με τον ομώνυμο σταθμό εξεταζόταν σοβαρά το ενδεχόμενο να "πωληθεί" σε τιμή ευκαιρίας πακέτο σε επενδυτή με την προϋπόθεση ότι θα προχωρούσε σε επενδύσεις 120 εκ € για την αναβάθμιση του ώστε να πάρει παράταση για 12 χρόνια λειτουργίας. Τώρα αυτό το σχέδιο ματαιώνεται και υποχρεωτικά η ΔΕΗ θα συμβιβαστεί να πουλήσει πιο παραγωγικές μονάδες όπως στην Μελίτη Φλώρινας η του Αγ. Δημητρίου στην Κοζάνη.
Οι Αρχαιολογικές ανασκαφές
Ανασκαφές πραγματοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια σε όλα τα ορυχεία της ΔΕΗ στην περιοχή. Να θυμίσω ότι έχουν γίνει ανασκαφές τα προηγούμενα είκοσι χρόνια μέχρι και πρόσφατα στην κάμπο Σαριγκιολ, στον Κλείτο, την Μαυροπηγη, τον Κομανο και την Ποντοκώμη. Την ευθύνη είχε η Εφορεία αρχαιοτήτων Κοζάνης με την Γ. Καραμήτρου επί πολλά έτη και την Α. Χονδρογιαννη στην συνέχεια να την αντικαθιστά. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν δημιουργήθηκε πρόβλημα και η συνεργασία ΔΕΗ τοπικών στελεχών και αρχαιολογικής υπηρεσίας ήταν άριστη.
Διαφορετικό όμως είναι το κλίμα στην ανασκαφή του Αμυνταίου η οποία ανήκει στην Αρχαιολογική υπηρεσία Φλώρινας. Για κάποιο λόγο υπάρχει ένα κακό κλίμα ανάμεσα στις δύο πλευρές και ένα κλίμα που ανά τακτά χρονικά διαστήματα, δυναμιτίζεται από τα σωματεία της περιοχής που με δηλώσεις τους εμφανίζονται να υπερασπίζονται την επιχείρηση αλλά στην ουσία δηλητηριάζουν τις σχέσεις και το κλίμα συναίνεσης που πρέπει να διέπει δύο πλευρές.