ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ
Χάθηκε η ευκαιρία για ευρύτερη συνένωση
Τελικά στο Δήμο Σερβίων-Βελβεντού!
Στα Καμβούνια δικαιούμασταν κάτι περισσότερο;
"Ο κύβος ερρίφθη!". Ο Δήμος Σερβίων, ο Δήμος Βελβεντού, ο Δήμος Καμβουνίων και η Κοινότητα Λιβαδερού, συνενώνονται -το νομοσχέδιο έχει ψηφιστεί "επί της αρχής"- και θα αποτελέσουν πλέον το νέο Δήμο Σερβίων-Βελβεντού με έδρα τα Σέρβια! Ο Δήμος Αιανής -εκτός συγκλονιστικού απροόπτου στην τελική ψήφιση- θα υπαχθεί στο Δήμο Κοζάνης, διατηρώντας τον τίτλο της ιστορικής έδρας του νέου δήμου!
Οι προτάσεις και οι αποφάσεις της κεντρικής διοίκησης το τελευταίο διάστημα, οι παλινωδίες και οι ανατροπές για όλο το νομό, πυροδότησαν παντού αντιδράσεις και δημιούργησαν ένα σκηνικό εμφυλιοπολεμικό. Δεν θα ασχοληθούμε με τις επιμέρους κινητοποιήσεις, θα επισημάνουμε όμως -όσο κι αν ακούγεται αντιφατικό- ότι όλες ήταν -και είναι- δικαιολογημένες. Και βέβαια θα υπήρχαν σε πολύ μικρότερο βαθμό, αν από την αρχή το νομοσχέδιο κατέβαινε με τη σημερινή του μορφή, που -όσο και διαφωνεί κανένας- έχει κάποια ορθολογική βάση.
Ο νέος αυτοδιοικητικός χάρτης δημιουργεί σε όλους μας εύλογα ερωτήματα για το τι μέλλει γεννέσθαι. Οι ερμηνείες και οι τοποθετήσεις ποικίλουν. Κατά πόσο θα θέσει σε μια αναπτυξιακή τροχιά τους νέους δήμους ή, στον αντίποδα, θα φέρει το χάος. Πως θα συνυπάρξουν κοινωνίες που διαχρονικά διακατέχονται από υπερβάλλουσα αντιπαλότητα. Θα είναι προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο για το μέσο δημότη.
Πάνω σ’ αυτά θα προσπαθήσουμε να διατυπώσουμε κάποιες σκέψεις, απαλλαγμένοι πλέον από τις στενά τοπικιστικές αντιλήψεις.
Εξετάζοντας τα δεδομένα με τη σημερινή έννοια των μικρών δήμων, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η λειτουργία τους ως ένα μεγάλο βαθμό βοηθούσε στην επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας και αναλόγως με τις δυνατότητες και "ευκαιρίες" της εκάστοτε δημοτικής αρχής, διαμόρφωνε μια ανισόρροπη ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή. Και γι’ αυτό, παραβλέποντας το κίνητρο της εκλογιμότητας, δικαιολογούμε τον αγώνα όλων των αυτοδιοικητικών της περιοχής μας, για κατοχύρωση της αυτοτέλειας του δήμου τους. Και κρίνοντας, πάντα με την παρωχημένη έννοια του δήμου, τις αντιδράσεις, οι Βελβεντινοί και οι Αιανιώτες ορθά διεκδίκησαν να παραμείνουν ως ανεξάρτητοι δήμοι, έχοντας να παραθέσουν θετικά στοιχεία για τα οικονομικά τους, τις δράσεις τους, την ιστορία και την κουλτούρα τους. Οι Σερβιώτες εγκλωβισμένοι στα εσωτερικά τους προβλήματα, φάνηκαν να κινούνται σε μια σωστή κατεύθυνση αλλά δεν έπεισαν κανένα και τέλος οι Λιβαδεριώτες και οι Καμβουνιώτες "για την τιμή των όπλων", αρκέστηκαν σε ανακοινώσεις, ψηφίσματα και απειλές …δυναμικών κινητοποιήσεων!
Θα αναφερθούμε ειδικότερα για την περιοχή μας, χωρίς καμιά αντιπολιτευτική και κριτική διάθεση για τα συμβούλια που πέρασαν διαχρονικά, που στο μέτρο του δυνατού προσπάθησαν. Άλλωστε Καμβούνια είμαστε όλοι αυτοί που γεννηθήκαμε, που μένουμε, που ενδιαφερόμαστε γι’ αυτόν τον τόπο και οι ευθύνες επιμερίζονται ανάλογα στον καθένα μας. Παρότι η περιοχή μας -με το Λιβαδερό- θα μπορούσε να διεκδικήσει την αυτονομία της, με το βασικό κριτήριο της ορεινής ζώνης, θεωρούμε -λυπάμαι που το λέω- ότι δεν το δικαιούμασταν. Δεν καταφέραμε να δώσουμε ουσιαστικό παρών, να τονίσουμε την παρουσία μας στα δρώμενα του νομού, να πείσουμε, να διεκδικήσουμε αυτά που μας ανήκουν. Γιατί:
Δεν καταφέραμε να συγκρατήσουμε τη φθίνουσα πορεία και τη συρρίκνωση των επιχειρήσεων μαρμάρου, ούτε καν να εξασφαλίσουμε άδειες λειτουργίας. Για το προϊόν που αποτέλεσε για δεκαετίες τον βασικό άξονα της ανάπτυξης της περιοχής.
Δεν καταφέραμε να επιτύχουμε την οδική διασύνδεση μέσω Καισαρειάς με την Κοζάνη, για λίγες εκατοντάδες μέτρα ασφαλτόστρωσης.
Δεν καταφέραμε να επιτύχουμε το ελάχιστο ανταποδοτικό τέλος από τη ληστρική επίθεση της ΔΕΗ στον υγροβιότοπο των Αναβρυκών, απ’ όπου εξορύχτηκαν εκατομμύρια κυβικά αμμοχάλικου. Και εκεί που μας χρώσταγαν μας …έκοψαν και το ρεύμα στο Δημαρχείο!
Δεν καταφέραμε να παραλάβουμε και να διαχειριστούμε ένα ημιτελές Γεωπάρκο, απαιτώντας παράλληλα την ολοκλήρωσή του, με προφανή τον κίνδυνο της απαξίωσής του.
Δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε υποδομές στο πανέμορφο δάσος της Ελάτης και αντί αυτού δεχόμαστε απειλές για κατεδάφιση και επιβολή προστίμου ενός κτιρίου-καταφυγίου 40 τ.μ. που έκανε ο σύλλογος.
Δεν καταφέραμε να στήσουμε ένα αξιοπρεπές μνημείο στους Λαζαράδες, όπου έγινε μια από τις σπουδαιότερες μάχες της νεότερης ιστορίας μας.
Δεν καταφέραμε να αποτρέψουμε οριστικά(;) την πιθανότητα δημιουργίας ΧΥΤΑ αμιάντου, στην περιοχή του Ζιδανίου.
Δεν καταφέραμε να συνδέσουμε με άσφαλτο, τον οικισμό του Φρουρίου με την έδρα του δήμου…
Δεν καταφέραμε να συνδεθούμε με ασφαλτόδρομο με το Λιβαδερό…
Άποψή μας είναι ότι ο "Καλλικράτης" φέρνει νέα ουσιαστικά δεδομένα στην αυτοδιοικητική δομή της χώρας και πρέπει να τα δούμε από μια άλλη οπτική γωνία που να ξεφεύγει από την …πεπατημένη. Οι νέοι δήμοι καλούνται να παίξουν το ρόλο μικρών νομών, αφού με την κατάργηση των νομαρχιών θα περιέλθουν σ’ αυτούς πολλές από τις αρμοδιότητες και της νομαρχίας. Αυτό ενισχύει και δίνει προβάδισμα στους μεγάλους δήμους. Το ενιαίο γεωγραφικό νοτιοανατολικό τόξο του Ν. Κοζάνης που περιλαμβάνει το Βελβεντό, τα Σέρβια, το Λιβαδερό, τα Καμβούνια και την Αιανή είναι προικισμένο από τη φύση και την Ιστορία. Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής είναι αναμφισβήτητα μεγάλα και δεν είναι του παρόντος να τα αναφέρουμε. Το ανθρώπινο δυναμικό, οι παραδόσεις και η κουλτούρα έχουν μια ομοιογένεια που ενδοαμφισβητείται από αστήρικτους ανταγωνισμούς, αντιπαλότητες και προκαταλήψεις. Και απ’ αυτό το πρίσμα πιστεύουμε ότι χάθηκε η μεγάλη ευκαιρία να δημιουργήσουμε έναν ισχυρότατο δήμο με αναπτυξιακή προοπτική. Αυτή άλλωστε ήταν και η εναλλακτική επιστημονική πρόταση από τη σχετική μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η επαναφορά στο "δια ταύτα" είναι επιβεβλημένη. Ο νέος Δήμος Σερβίων-Βελβενδού από τη χρονιά που έρχεται, θα πρέπει να θεωρείται γεγονός. Ίσως θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά, ίσως και καλύτερα. Ας μη μείνουμε σ' αυτό. Ας αφήσουμε πίσω αυτά που μας χώριζαν και ας συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να συμπορευτούμε για το καλό όλης της περιοχής. Και το Βελβεντό πιστεύουμε ότι θα ωφεληθεί μακροπρόθεσμα από τη συνένωση αυτή. Η τάση απομόνωσης και ανάπτυξης που συντηρούσε με επιτυχία για πολλά χρόνια, θεωρείται πλέον ξεπερασμένη.
Ίσως το "τοπίο" στη συγκεκριμένη συγκυρία να είναι το χειρότερο. Οδηγούμαστε σε ένα δήμο -Σερβίων- που, σύμφωνα με παραδοχές μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, είναι υπερχρεωμένος, ενώ η πρόσφατη οικονομική κρίση σίγουρα θα επηρεάσει αρνητικά και τις χρηματοδοτήσεις της κεντρικής εξουσίας. Η προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα προβλέπεται δύσκολη. Ο νέος δήμος θα αργήσει να βρει την …περπατησιά του. Αλλά θα τη βρει. Μεμψιμοιρία και απογοήτευση δεν αρμόζουν και δεν βοηθούν.
Στη νέα αυτοδιοικητική μάχη αναμένεται να στρατευτούν άτομα που πρωταγωνίστησαν τουλάχιστον σε νομαρχιακό επίπεδο τα τελευταία χρόνια, κάτι που δίνει την ελπίδα για αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού της αυτοδιοίκησης. Αναβαθμισμένο ρόλο καλούνται επίσης να διαδραματίσουν τα τοπικά συμβούλια και οι ενεργοί πολίτες του κάθε τοπικού διαμερίσματος. Τα ζητούμενο βέβαια είναι να υπάρξει συγκράτηση του πληθυσμού στα χωριά μας. Γι’ αυτό και δεν πρέπει να επικροτούμε -έστω και τις αυθόρμητες- κραυγές που διατείνονται ότι πρέπει να πάρουμε -όσοι δεν μένουμε μόνιμα- τα "δικαιώματά" μας από το δήμο…
Η νέα πρόκληση που λέγεται Δήμος Σερβίων-Βελβεντού (ο τίτλος δεν περιλαμβάνει τα Καμβούνια, αλλά τώρα λίγη σημασία έχει) είναι μπροστά μας.
Ας δώσουμε ο καθένας μας τον αγώνα για το καλύτερο!
(Κύριο άρθρο στην "Εν Μικροβάλτω..." Μάιος 2010/ΑΦ19)