.
ΜΑΡΜΑΡΟ ΤΡΑΝΟΒΑΛΤΟΥ
18 Μαρτίου 2010
Δραματική κρίση στο μάρμαρο Τρανοβάλτου
Τα Καμβούνια αργοσβήνουν από το χάρτη…
Στη δίνη των πρόσφατων οικονομικών μέτρων, καταγράφονται με ψιλά γράμματα ή παραγκωνίζονται τα προβλήματα των απασχολούμενων στα μάρμαρα Τρανοβάλτου. Τα στοιχεία δραματικά και οι προοπτικές εφιαλτικές.
• Υπολογίζεται ότι την ερχόμενη θερινή περίοδο οι απασχολούμενοι δεν θα ξεπεράσουν τους 50 -σήμερα λόγω χειμερινού Ταμείου Ανεργίας δεν φτάνουν καν τους…20!-, όταν οι θέσεις εργασίας και οι απασχολούμενοι πριν τρία χρόνια ξεπερνούσαν τους 300…
• Στην πλειοψηφία τους οι εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι για πάνω από 15 μήνες… Η απόγνωση είναι εδώ… Ο Γολγοθάς είναι εδώ…
• Η Επιθεώρηση Μεταλλείων Β. Ελλάδος έχει επιβάλλει από τον περασμένο Δεκέμβριο πρόστιμο από 16.000 €, σε τρεις -επιλεκτικά; δεν έχει καμιά σημασία- λατομικές επιχειρήσεις και την εντολή για "διακοπή των εργασιών". Στο σύνολό τους οι επιχειρήσεις βέβαια λειτουργούν από το 2005 χωρίς άδειες λειτουργίας…
• Στο Τρανόβαλτο και την ευρύτερη περιοχή πλέον, η μετεγκατάσταση στα αστικά κέντρα φέρεται -δυστυχώς- ως η μόνη διέξοδος…
• Τα Καμβούνια αργοσβήνουν απ’ το χάρτη…
ΓΜ
ΥΓ
1. Ρεαλιστικές προτάσεις επίλυσης του προβλήματος υπάρχουν…
2. Ο Τοπικός Πόρος Ανάπτυξης προορίζεται -σύμφωνα με πρόσφατες δημοσιεύσεις!- για… άλλες, πιο "αναπτυξιακές" δράσεις!!!
3. Η πανελλήνια "πρωτιά" της Δυτικής Μακεδονίας στην ύφεση της οικοδομικής δραστηριότητας, απλά ένα πρόσθετο "χτύπημα"…
4. Παρήγορο το γεγονός ότι το θέμα απασχόλησε πρόσφατα πολιτειακούς παράγοντες της περιοχής μας, αλλά δυστυχώς ο κόσμος πλέον είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικός και δύσπιστος. "Χόρτασε" θεωρητικές προσεγγίσεις και ευχολόγια… Υποσχέσεις και μεγάλα λόγια χωρίς κανένα αποτέλεσμα…
5. Η πολιτεία -πέρα από πιθανά λάθη ή παραλείψεις στην εκμετάλλευση- φέρει γενικότερη ευθύνη για την απαξίωση ενός αξιόλογου εθνικού προϊόντος και έχει την υποχρέωση να επανορθώσει...
6. Να αφήσουμε μια χαραμάδα στην ελπίδα;
ΙΟΥΛΙΟΣ 2009
"Ουδέν νεότερον"
Οι πρωτοβουλίες της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και της Ν.Α. Κοζάνης καθώς και οι αλλεπάλληλες συσκέψεις με εκπροσώπους των λατομικών επιχειρήσεων Τρανοβάλτου από 22.12.2008 έως 2.2.2009 με συγκεκριμένες προτάσεις, είχαν δημιουργήσει προσδοκίες για επίλυση των προβλημάτων τους, που συνοψίζονται στη συσσώρευση των μπαζών στους λατομικούς χώρους με συνέπεια τη μικρή αποληψιμότητα και τη μειωμένη παραγωγή, καθώς επίσης και τη δυσκολία -έλλειψη- αδειοδότησης λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Ήδη μετά παρέλευση τόσων μηνών, το θέμα φαίνεται ότι έχει ατονήσει, ενώ τα προβλήματα των λατομικών επιχειρήσεων αυξάνονται.
Αυτή την ύστατη ώρα η πολιτεία οφείλει να στηρίξει επιτέλους το μάρμαρο Τρανοβάλτου, τη δραστηριότητα -εξόρυξη, μεταποίηση, εμπορία- που απασχολεί συνολικά περί τους 300 εργαζόμενους, γιατί άλλως η περιοχή των Καμβουνίων θα οδηγηθεί στην εγκατάλειψη.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2009
ΜΑΡΜΑΡΟ ΤΡΑΝΟΒΑΛΤΟΥ ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ!
Απαιτούνται άμεσα λύσεις!!
Δεν χρειαζόταν η πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση για να επιβεβαιώσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι λατομικές επιχειρήσεις στην περιοχή του Τρανοβάλτου. Ορατά είναι τα τελευταία χρόνια τα αποτελέσματα της «άναρχης» εκμετάλλευσης του μαρμαροφόρου κοιτάσματος που συνοψίζονται στη μικρή αποληψιμότητα -άρα μειωμένη παραγωγή-, τη συσσώρευση μπαζών στους λατομικούς χώρους και τη δυσκολία -έλλειψη- αδειοδότησης των επιχειρήσεων.
Αναμφισβήτητα η δραστηριότητα εξόρυξης και εκμετάλλευσης του μαρμάρου αποτέλεσε τα τελευταία 55 χρόνια και αποτελεί το κύριο πεδίο απασχόλησης και μοχλό ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή των Καμβουνίων (Τρανόβαλτο, Μικρόβαλτο μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’80, Φρούριο, Λαζαράδες) ενώ συμβάλλει ακόμη και στην εθνική οικονομία. Σήμερα ο κλάδος συνολικά στην εξόρυξη, μεταποίηση και εμπορία απασχολεί περί τα 300 άτομα, αριθμός που υποδηλώνει την αναγκαιότητα εξεύρεσης λύσης για την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας των επιχειρήσεων. Ήδη στο σύνολο τους έχουν περιέλθει στα χέρια τοπικών επιχειρηματιών με γνώση στο αντικείμενο, αγάπη για τον τόπο τους και όρεξη για δουλειά και δημιουργία.
Κατά καιρούς τα τελευταία χρόνια, φορείς της πολιτείας -Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, ΤΕΕ- έδειξαν το ενδιαφέρον τους για την εξεύρεση λύσης, που περιορίζονταν στη θεωρητική προσέγγιση του προβλήματος για ορθολογική (;!-όσο εύκολα λέγεται τόσο δύσκολα υλοποιείται) εκμετάλλευση εναποθέτοντας την ευθύνη και το κόστος των παρεμβάσεων στους παραγωγούς μαρμάρου που βέβαια αδυνατούσαν να ανταπεξέλθουν.
Η πρόσφατη πρωτοβουλία του Γ. Γ. της Περιφέρειας Ανδρέα Λεούδη αναπτέρωσε τις ελπίδες των παραγωγών μαρμάρου για ουσιαστική παρέμβαση της πολιτείας στην εξεύρεση λύσης. Στις 22 Δεκεμβρίου 2008 τους συγκάλεσε στην πρώτη συνάντηση, παρόντων του Νομάρχη Κοζάνης Γιώργου Δακή, του Αντινομάρχη Γιάννη Σόκουτη, υπηρεσιακών παραγόντων (Γ. Αμανατίδης Δντής ΑΝΚΟ, Ν. Γκάσης Δντης Περιφέρειας Δ.Μ.) και εκπροσώπων του Δήμου Καμβουνίων (Ι. Τζιδημόπουλος, Α. Τζιούτζιος, Ε. Μπασδέκη). Εκεί τους ανακοινώθηκε η βούλησή του για ουσιαστική βοήθεια από μέρους της πολιτείας με πρώτο βήμα την ανάθεση σε ομάδα τεχνοκρατών ( Κώστας Νικολαΐδης της ΑΝΚΟ και Γιάννης Αποστολίδης της ΕΠΙ-ΕΠΕ), της έρευνας του προβλήματος και των διαπραγματεύσεων με τους λατόμους παραγωγούς για την εκπόνηση ενός τελικού σχεδίου επίλυσης του, αποδεκτού από αμφότερες τις πλευρές.
Στις συναντήσεις της ομάδας των τεχνοκρατών (Νικολαΐδης-Αποστολίδης) με τους εκπροσώπους των λατομικών επιχειρήσεων και παρουσία του Δημάρχου Καμβουνίων Α. Ντοβόλη στο Τρανόβαλτο στις 21 Ιανουαρίου και 4 Φεβρουαρίου 2009 αναπτύχτηκαν δύο κύριες προτάσεις επίλυσης του ζητήματος. Η πρώτη πρόταση αφορούσε στην σύσταση μιας ενιαίας επιχείρησης στο λατομικό χώρο με ποσοστιαία συμμετοχή της των συνενωμένων μελών ανάλογη με την εκτίμηση δραστηριότητας του καθένα την τελευταία 10ετία. Η πρόταση αυτή έτυχε της απόρριψης από το σύνολο των λατομικών επιχειρήσεων και δεν συζητήθηκε περαιτέρω.
Η εναλλακτική πρόταση που υποβλήθηκε προβλέπει κατ’ αρχάς τη διατήρηση των υφιστάμενων επιχειρήσεων.
Έτσι μετά από συζητήσεις προβληματισμούς, διαβουλεύσεις και εποικοδομητικό διάλογο που ολοκληρώθηκε στις 17 Φεβρουαρίου στο Τρανόβαλτο με την παρουσία των διευθυντών, Γ. Αμανατίδη και Ν. Γκάση, οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μια δέσμη μέτρων που σε γενικές γραμμές περιλαμβάνει:
Α. Διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος ιδιοκτησίας των λατομείων.
Β. Έκδοση ενιαίας άδειας για το σύνολο της λατομικής δραστηριότητας της περιοχής.
Γ. Δρομολόγηση αυτόνομης εκμετάλλευσης των επιχειρήσεων αλλά επάνω σε ένα υποχρεωτικό πλάνο δράσης και κανονισμό εργασίας, με προοπτική και κατεύθυνση εξομάλυνσης της κατάστασης με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα σε 10 έως 20 έτη.
Δ. Με δαπάνη της Περιφέρειας ή της Νομαρχίας απομάκρυνση τμήματος του αποσαθρωμένου μανδύα των παραπροϊόντων εξόρυξης (μπαζών) και μεταφορά τους σε παρακείμενα οικόπεδα (8+8 στρ.) που θα απαλλοτριωθούν και αυτά από την Περιφέρεια ή τη Νομαρχία. Παράλληλα θα δημιουργηθούν τρεις εγκάρσιοι δρόμοι-βαθμίδες στο μέτωπο εξόρυξης.
Ε. Στα έργα υποδομής θα προστεθούν η βελτίωση της οδικής πρόσβασης προς την ευρύτερη περιοχή και η μεταφορά νερού στο μέτωπο εξόρυξης με δαπάνη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
ΣΤ. Παροχή τεχνογνωσίας για την εγκατάσταση μονάδας εκμετάλλευσης των μπαζών για την παραγωγή προϊόντων διάστρωσης των δρόμων (χαλίκι, 3Α κ.α.) που εκτιμάται ότι πολύ σύντομα θα αποσβέσει το κόστος της εγκατάστασης.
Ζ. Καταβολή από μέρους των επιχειρήσεων ετήσιου τέλους προκειμένου να δημιουργηθεί ταμείο αποκατάστασης του περιβάλλοντος, για το οποίο θα δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα.
Από τη μεριά τους οι εκπρόσωποι των λατομικών επιχειρήσεων διατύπωσαν επιπλέον τα αιτήματα για δέσμευση των αρχών της Περιφέρειας για τη δυνατότητα ένταξής των λατομικών επιχειρήσεων στα αναπτυξιακά προγράμματα (ΕΣΠΑ) και της προώθησης του προϊόντος στις προδιαγραφές των δημοσίων έργων, ώστε να βοηθηθεί ο κλάδος της εμπορίας του μαρμάρου.
Όλα βέβαια τα παραπάνω -παρά τις όποιες ασάφειες και διάφορες ερμηνείες που μπορεί να αποδοθούν- αποτελούν ένα ουσιαστικό πακέτο στήριξης των επιχειρήσεων που επί της αρχής το έχουν αποδεχτεί. Εφόσον τα παραπάνω μέτρα συμπεριληφθούν στην τελική πρόταση στήριξης, απομένει η έγκριση τους από το Γ.Γ. της Περιφέρειας Ανδρέα Λεούδη ώστε να αρχίσει άμεσα η εφαρμογή τους.
Δυστυχώς τα περιθώρια επιβίωσης των λατομικών επιχειρήσεων στο Τρανόβαλτο στενεύουν. Η πολιτεία οφείλει επιτέλους να στηρίξει το περίφημο μάρμαρο Τρανοβάλτου, γιατί άλλως η περιοχή αυτή, φθίνουσα έτσι κι αλλιώς, θα οδηγηθεί στην πλήρη εγκατάλειψη.
Γ.Μ.