Εντυπωσιακοί γεωλογικοί σχηματισμοί που μαγνητίζουν τα βλέμματα δημιουργώντας ένα πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα τοπίο.
Τα Νοχτάρια είναι εντυπωσιακοί κωνοειδείς σχηματισμοί χωρίς το χαρακτηριστικό «πέτρινο καπέλο» που καταλήγουν σε μία σχετικά αιχμηρή κορυφή θυμίζοντας ένα ψιλόλιγνο κώνο/Photo: Γιώργος Μαστρογιαννόπουλος
Σε μία γωνιά του γεωπάρκου Κοζάνης – Γρεβενών, κοντά στο χωριό Μικρόβαλτο της Κοζάνης, υπάρχει ένα αλλιώτικο δημιούργημα της φύσης που όμοιό του δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα. Ο λόγος για τα αινιγματικά Μπουχάρια. Τα Μπουχάρια βρίσκονται στο κέντρο μιας δασώδους περιοχής στα νότια του νομού Κοζάνης ανάμεσα στους οικισμούς Μικρόβαλτο, Τρανόβαλτο και Λιβαδερό μέσα στη μικρή οροσειρά των Καμβουνίων.
Πανύψηλα, κοκκινωπά και ελαφρώς κωνικά, τα Μπουχάρια αποτελούν ένα σπάνιο για τα ελληνικά δεδομένα γεωλογικό φαινόμενο που ξεκίνησε στην περιοχή σχεδόν 70.000 χρόνια πριν. Για αιώνες η συνεχής διάβρωση του εδάφους «έτρωγε» λίγο λίγο το υπέδαφος της περιοχής οδηγώντας στον σχηματισμό τεράστιων χωμάτινων αποθέσεων που παρά τις ασταμάτητες γεωλογικές μεταβολές, δεν κατέρρευσαν και παρέμειναν όρθιες.
Με ύψος που μπορεί να φτάσει μέχρι τα 7 μέτρα, οι απόκοσμοι αυτοί σχηματισμοί αποτελούνται από άμμο, κροκάλες, μάργες, άργιλο και συγκολλητική ύλη από οξείδια του σιδήρου και διοξείδιο του πυριτίου, ενώ η κορυφή τους καλύπτεται από έναν σχιστόλιθο βράχο, ο οποίος είχε το ρόλο της ομπρέλας θυμίζοντας σε μεγάλο βαθμό θεόρατα «πέτρινα μανιτάρια» ή, όπως σημαίνει και στο τοπικό ιδίωμα, καμινάδες.
Εξίσου ενδιαφέροντα είναι και τα γειτονικά Νοχτάρια. Σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από τα Μπουχάρια και μέσα από μία κατάφυτη διάδρομη, τα Νοχτάρια ξεπροβάλλουν θυμίζοντας σε μεγάλο βαθμό τοπία της Καππαδοκίας. Σε αντίθεση με τα Μπουχάρια, τα Νοχτάρια είναι εντυπωσιακοί κωνοειδείς σχηματισμοί χωρίς το χαρακτηριστικό «πέτρινο καπέλο» που καταλήγουν σε μία σχετικά αιχμηρή κορυφή θυμίζοντας ένα ψιλόλιγνο κώνο. Από γεωλογικής άποψης, Νοχτάρια και Μπουχάρια παρουσιάζουν ακριβώς τα ίδια γεωλογικά χαρακτηριστικά με μόνη διαφορά ότι τα Νοχτάρια είναι σαφώς περισσότερα σε αριθμό με ένα χαρακτηριστικό λεπτό πυραμιδωτό σχήμα.
Όπως είναι προφανές, ένα τόσο αλλιώτικο τοπίο έκανε την φαντασία των ανθρώπων να οργιάζει. Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή έχει συνδεθεί με θρύλους και λαϊκές δοξασίες που ξεπερνούν την ανθρώπινη λογική, ενώ συχνά στο παρελθόν τα Μπουχάρια και οι απότομες πλαγιές της περιοχής αποτέλεσαν τόπο δράσης ληστών. Αν μάλιστα βρεθείτε στην περιοχή με συννεφιασμένο καιρό, έχετε αμέσως μία διάχυτη αίσθηση ανατριχίλας, ενώ οι απόκοσμες σκιές που δημιουργούν οι γεωλογικοί σχηματισμοί κατά το ηλιοβασίλεμα σας προκαλούν απίστευτο δέος.
Σύμφωνα με τον πιο διαδεδομένο θρύλο της περιοχής, κάθε νύχτα μέσα από τα Μπουχάρια έβγαιναν σκοτεινοί δαίμονες έτοιμοι να κατασπαράξουν όποιον έβρισκαν στο διάβα τους. Οι ντόπιοι μάλιστα ήταν τόσο τρομοκρατημένοι που ποτέ δεν περνούσαν βράδυ από την περιοχή. Μία φορά μάλιστα ο θρύλος έλαβε σάρκα και οστά με έναν μάλλον κωμικοτραγικό τρόπο. Ένα καλοκαιρινό φεγγαρόβραδο τέσσερις άνδρες από ένα γειτονικό χωριό μεταμφιέστηκαν σε απόκοσμα πλάσματα της νύχτας και κρύφτηκαν πίσω από τα Μπουχάρια για να κλέψουν την σοδειά από μία κοντινή αποθήκη σιτηρών. Οι μεταμφιεσμένοι δαίμονες με το που είδαν τον ανυποψίαστο φύλακα να κατευθύνεται προς την αποθήκη ξεπήδησαν με φωναχτές κραυγές και τρόμαξαν μέχρι θανάτου τον πανικόβλητο φύλακα, ο οποίος το έβαλε στα πόδια αφήνοντας την γεμάτη σιτάρι αποθήκη στα χέρια των ληστών.
Στα σκοτεινά χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, βέβαια, τα «διαβολικά» Μπουχάρια αποτέλεσαν ορμητήριο της Αντίστασης, ενώ αρκετοί κάτοικοι από τα γύρω χωριά έτρεχαν να κρυφτούν πίσω από τους κωνοειδείς σχηματισμούς μέσα στο κατάφυτο δάσος βελανιδιάς, για να γλιτώσουν από τις κατοχικές δυνάμεις.
Πως να πάτε
Η πρόσβαση στην περιοχή γίνεται μέσω του χωριού Μικρόβαλτο, ενώ η διαδρομή μέχρι την περιοχή διαρκεί περίπου 40 λεπτά από την πόλη της Κοζάνης.
Καλύτερη στιγμή για επίσκεψη είναι το απόγευμα, καθώς το ηλιοβασίλεμα – αν το πετύχετε – «ντύνει» παραμυθένια τους αλλόκοτους γεωφυσικούς σχηματισμούς χαρίζοντας σας μία μαγευτική εικόνα.
Πρόσφατα έχουν παρατηρηθεί φθορές στο οργανωμένο μονοπάτι και καλό είναι να μην παρεκκλίνετε από αυτό, καθώς η περιοχή έχει απότομες πλαγιές, γκρεμούς και χαράδρες.
Να θυμάστε ότι η περιοχή απέχει 446 χιλιόμετρα από την Αθήνα και 166 χιλιόμετρα από την Θεσσαλονίκη.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ 02 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2022