Σε προηγούμενη δημοσίευση, αναφέραμε ότι έχει γίνει μια έρευνα, που θα μας βοηθήσει να επιβεβαιώσουμε το γεγονός ότι από αυτήν την περιοχή ξεκίνησε η κατασκευή τειχών. Η έρευνα επικεντρωνόταν στην ανεύρεση ενδείξεων για κατασκευές, κυρίων Πελασγικών Τειχών.
Το Τείχος λεγόταν “Τυρσίς”, από όπου προήλθε η πιθανολογούμενη ονομασία της αρχαίας Κοζάνης” Τύρισσα”. Είναι γεγονός ότι ένα τμήμα των τειχών της Ακρόπολης των Αθηνών χαρακτηρίζεται Τυρρηνικό, από την καταγωγή των κατασκευαστών όπως και Πελασγικό. Αρχίζοντας την περιγραφή των υπαρχόντων κατασκευών, που προστάτευαν ή έλεγχαν περιοχές στην Δυτ. Μακεδονία ξεκινάμε από την Π.Ε. Καστοριάς, μια περιοχή, στην οποία υπήρχε εγκατάσταση οργανωμένης κοινωνίας από το 6500 π.Χ.,στο Δισπηλιό. Η Καστοριά υπήρξε σημαντική πόλη της Μακεδονίας, τόσο στους αρχαίους όσο και κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, με ισχυρή οχύρωση από την οποία, όμως, σώζονται ελάχιστα και υπολείμματα διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία της πόλης. Και θα ήταν φυσικό κάποια στιγμή να υπήρχαν οχυρωματικές εγκαταστάσεις, όμως οι καιρικές συνθήκες, με τους ισχυρότατους χειμώνε,ς η διέλευση πάρα πολλών κατακτητών, αλλά και η λιθοκλοπή για την δημιουργία κατοικιών, άφησαν ελάχιστα ίχνη. Στην περιοχή της περιφερειακής ενότητας της Καστοριάς υπάρχουν 14 ενδείξεις για ύπαρξη Ακροπόλεων,φρουρίων,τειχών,κάστρων,κάστρομονάστηρων και οχυρωμάτων και μια ακόμη ένδειξη, σε απόσταση μόλις 500 μέτρων από τα σύνορα μέσα στην Αλβανία, που σίγουρα στο παρελθόν ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία αυτής της περιοχής Δεν είναι βέβαιο για πολλά από αυτά, ποια εποχή δημιουργήθηκαν. Η μόνη αναφορά για προέλευση από την εποχή των Πελασγών είναι για ένα τμήμα του κάστρου της Πόλης της Καστοριάς, αναφορά όμως δεν μπορέσαμε να την διασταυρώσουμε την καταγράφουμε με επιφύλαξη
ΑΚΡΟΠΟΛΕΙΣ
Ακρόπολη Άργους Ορεστικού, Άργος Ορεστικό Ακρόπολη Διοκλητιανούπολης Καστοριάς, Διοκλητανούπολις Καστοριάς
ΦΡΟΥΡΙΑ
Φρούριο του Αγίου Γεωργίου Βαρικού, Βαρικό Φλώρινας, στα όρια των νομών Καστοριάς, Φλώρινας και Κοζάνης. Φρούριο Αρματωλός, Κορομηλιά Καστοριάς και Δεντροχώρι Καστοριάς Φρούριο της Γραντίτσας, Μακροχώρι Καστοριάς & Κώττας Φλώρινας, στα όρια των νομών Καστοριάς και Φλώρινας.
ΤΕΙΧΗ
Τείχη της Δραγασιάς, Δραγασιά Κοζάνης στα όρια των νομών Καστοριάς και Κοζάνης.
ΚΑΣΤΡΑ
Κάστρο της Αναρράχης, Αναρράχη Κοζάνης, στα όρια των νομών Καστοριάς, Φλώρινας και Κοζάνης. Κάστρο του Βατοχωρίου ή Καστρομονάστηρο Αγίου Αντωνίου, Γάβρος Καστοριάς και Βατοχώρι Φλώρινας, στα όρια των νομών Καστοριάς και Φλώρινας. Κάστρο της Καστοριάς Καστοριά Κάστρο του Καστρακίου Σιάτιστας, Σιάτιστα Κοζάνης στα όρια των νομών Καστοριάς και Κοζάνης. Κάστρα των Κορεστείων, σύνολο οικισμών, γνωστών ως Κορέστεια Κάστρο του Κωσταραζίου, Κωσταράζι Καστοριάς Κάστρο του Λογγά , Σιδηροχώρι Καστοριάς Κάστρο του Νεστορίου, Νεστόριο Καστοριάς
ΚΑΣΤΡΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΟ
Καστρομονάστηρο της Μεταμόρφωσης, Μεταμόρφωση Καστοριάς
ΟΧΥΡΩΜΑΤΑ
Οχύρωμα στο Μελίσσι Γέρμα, Γέρμας Καστοριάς Οχύρωμα του Σωτήρος Δρυόβουνου, Δρυόβουνο Κοζάνης, στα όρια των νομών Καστοριάς και Κοζάνης. Οχύρωμα της Ψαλίδας, Χλόη Καστοριάς και Καστοριά Οχυρό στο Καστρί Κορησού, Κορησός Καστοριάς, Βέργα Καστοριάς και Καστρί ή Παλιοκκλήσι Κορησού
Δυστυχώς, ποτέ δεν έγινε συστηματική έρευνα στην Δυτ. Μακεδονία και οποιαδήποτε στοιχεία βρίσκονται είναι ελλειπή και χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση.
