Εκτύπωση

Πρώτη μέρα στο σχολείο: Το άγχος του αποχωρισμού των παιδιών και πως να το αντιμετωπίσετε

first15911Η πρώτη ημέρα στο σχολείο είναι πραγματικά μια σημαντική στιγμή για το παιδί και συνδέεται με αυτό που ονομάζουμε «άγχος αποχωρισμού».

Τι είναι όμως το άγχος αποχωρισμού;

Ουσιαστικά αναφέρεται σ' εκείνο το αναπτυξιακό στάδιο όπου το παιδί νιώθει φόβο και άγχος γιατί αναγκάζεται να αποχωριστεί το γονιό του. Ο λόγος που τα μικρότερα παιδιά νιώθουν αυτό το «άγχος αποχωρισμού» το οποίο μπορεί να εκδηλωθεί με κλάματα, φόβο, διαμαρτυρίες και θυμό, είναι ότι δεν έχουν ακόμα μία δομημένη αίσθηση αυτού που ονομάζουμε «μονιμότητα του αντικειμένου». Όσο πιο μικρά είναι τα παιδιά, τόσο πιο έντονα αισθάνονται πως όταν αποχωρίζονται κάτι ή κάποιον, όταν δηλαδή εκείνος δεν είναι παρών και δεδομένος στις αισθήσεις τους, έχει χαθεί από τη ζωή τους. Αυτό λοιπόν, σε συνδυασμό με το ότι δεν έχει δομηθεί ακόμα μια πιο ολοκληρωμένη αίσθηση του χρόνου, δημιουργεί τον φόβο ότι αν ο γονιός φύγει, μπορεί και να μην ξαναγυρίσει. Αυτός είναι και ένας λόγος που συχνά τα παιδιά μπορεί πραγματικά να γραπώνονται από τον γονιό για να τον εμποδίσουν να φύγει…

Μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να χειριστεί το άγχος αποχωρισμού τις πρώτες ημέρες στο σχολείο:

1. Μια/δυο εβδομάδες πριν την έναρξη της πρώτης ημέρας προγραμματίστε μερικές επισκέψεις στο σχολείο. Αν υπάρχει η δυνατότητα να μπείτε νωρίτερα στο σχολείο, δείξτε στο παιδί σας την τάξη του, γνωρίστε μαζί τη δασκάλα του, δείξτε του που είναι η τουαλέτα, κάντε μια βόλτα στο χώρο που θα παίζει στα διαλείμματα. Αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, βρείτε κάποια αφορμή και απλώς περπατήστε μαζί έξω από το κτήριο του σχολείου. Όσο περισσότερο χρόνο περάσετε στους χώρους του σχολείου πριν την πρώτη ημέρα, τόσο ευκολότερη θα είναι και η μετάβαση.

2. Αν υπάρχει η δυνατότητα γνωρίστε κάποιο άλλο παιδί που ξέρετε ότι θα είναι στην ίδια τάξη με το δικό σας και καλέστε το στο σπίτι σας για να παίξουν και να γνωριστούν. Έτσι αν υπάρχει ήδη κάποιος φίλος, το παιδί ενδέχεται να νιώσει πιο άνετα την πρώτη ημέρα.

3. Μια καλή ιδέα προετοιμασίας για την πρώτη ημέρα στο σχολείο θα ήταν να παίξετε μαζί με το παιδί σας το «σχολείο». Μπορείτε να παίξετε ρόλους (role play) ή να χρησιμοποιήσετε κούκλες και αρκουδάκια, προκειμένου να αναπαραστήσετε τί κάνει ένα παιδί στο σχολείο, πως θα είναι η πρώτη ημέρα, πως θα είναι η στιγμή του αποχωρισμού κλπ.

4. Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να μπορούν να καθρεφτίσουν το συναίσθημα του παιδιού τους. Αν παραδείγματος χάρη το παιδί κλαίει, μπορείτε να πείτε: «βλέπω ότι τα ματάκια κλαίνε, καταλαβαίνω ότι νιώθεις στεναχωρημένος». Είναι σημαντικό οι γονείς να δείξουν στο παιδί τους «πώς είναι να βάζεις σε λόγια αυτά που αισθάνεσαι».

5. Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να περάσουν στο παιδί το μήνυμα ότι επιτρέπεται να έχουμε και δυσάρεστα συναισθήματα (όπως στεναχώρια ή θυμό) και ότι οι ίδιοι, ως γονείς, μπορούν να αντέξουν το βάρος των συναισθημάτων του παιδιού. Έτσι αντί να πείτε: «έλα τώρα, μην κλαις, δεν φοβάσαι στ’ αλήθεια, είσαι μεγάλο παιδί πια», είναι πολύ προτιμότερο να αποδεχτείτε το συναίσθημά του παιδιού λέγοντας: «μερικές φορές είναι δύσκολο όταν φεύγει η μαμά. Μπορεί να νιώσεις λιγάκι στεναχωρημένος» και να δώσετε μια μεγάλη αγκαλιά.

6. Σημαντικό είναι οι γονείς να καθησυχάσουν το παιδί δίνοντας του μια θετική προοπτική για την πρώτη ημέρα στο σχολείο. Ένας γονιός θα μπορούσε να πει: «ξέρω ότι τώρα είσαι στεναχωρημένος αλλά θα περάσεις πολύ όμορφα σήμερα» ή «ξέρω ότι τώρα είναι λιγάκι δύσκολο αλλά πολύ σύντομα θα γελάς και θα παίζεις με τα άλλα παιδάκια». Αν ένας γονιός εκφράσει με τη στάση του την πεποίθηση ότι το παιδί θα τα καταφέρει και ότι το σχολείο είναι ένα ασφαλές περιβάλλον, είναι πιθανό ότι και το παιδί θα αισθανθεί μεγαλύτερη ασφάλεια.

7. Ενημερώστε το παιδί από πριν για το πρόγραμμα που θα ακολουθήσει. Για παράδειγμα μπορείτε να πείτε: «θα παίξεις εδώ με τους φίλους σου και θα έρθω να σε πάρω μετά το μεσημεριανό φαγητό (αν π.χ. τα παιδιά τρώνε μεσημεριανό στο σχολείο)». Επειδή τα παιδιά αυτών των ηλικιών δεν έχουν ακόμα μια ανεπτυγμένη αίσθηση του χρόνου είναι καλό να είστε συγκεκριμένοι.

8. Πάντοτε να ενημερώνεται το παιδί σας ότι τώρα θα φύγετε. Αυτό θα βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας σχέσης εμπιστοσύνης και θα κάνει το παιδί να νιώσει πιο ασφαλές.

9. Φτιάξτε μια ρουτίνα αποχωρισμού. Για παράδειγμα μπορείτε να πείτε: «τώρα θα σου διαβάσω μια ιστορία και μετά θα κάνουμε μια αποχαιρετιστήρια αγκαλιά», ή «και τώρα θα πούμε αντίο και θα κουνήσουμε τα χέρια μας πίσω από το παράθυρο». Έτσι το παιδί θα νιώσει ότι έχει κάποιον έλεγχο στη διαδικασία του αποχωρισμού.

10. Να είστε πάντοτε στην ώρα σας για να πάρετε το παιδίαπό το σχολείο, ειδικά τις πρώτες ημέρες. Αν το παιδί νιώσει ότι όντως θα έρχεστε την ώρα που υποσχεθήκατε είναι πιθανό ότι σταδιακά θα μπορεί να σας αποχωρίζεται πιο εύκολα.

11. Εξηγείστε στο παιδί τι θα κάνετε και πού θα είστε όση ώρα εκείνο θα είναι στο σχολείο. Μπορείτε να πείτε: «όσο εσύ θα είσαι στο σχολείο εγώ θα είμαι στη δουλειά», ή «θα πάω στην αρχή για ψώνια και μετά θα πάω στο σπίτι για να ετοιμάσω το φαγητό».

12. Είναι πολύ σημαντικό, όταν το παιδί γυρίσει στο σπίτι να ακούσετε με ειλικρινές ενδιαφέρον αυτά που έχει να σας διηγηθεί από την πρώτη ημέρα στο σχολείο και να ενισχύσετε την αφήγησή του κάνοντας πολλές διερευνητικές ερωτήσεις.

13. Είναι σημαντικό να δώσετε έμφαση και στα θετικά συναισθήματα που συνδέονται με το σχολείο. Έτσι μπορείτε να ρωτήσετε: «Ποια ήταν η καλύτερη στιγμή στο σχολείο; Τί σου άρεσε πιο πολύ από την τάξη σου; Με ποια παιδιά έπαιξες; Τι παιχνίδια παίξατε;»…

του Χ. Κοροβίλα/news247.gr