3. Πολυθεματικό, διαδραστικό, εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό πάρκο
(Ανάλογα με το μέγεθος 50-200 θέσεις εργασίας)
3.1 Πολυθεματικό, διαδραστικό, εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό πάρκο για παιδιά
Ένα πάρκο (ή χωριό αν προτιμάτε), εκπαιδευτικός παράδεισος, όπου τα παιδιά δεν θα ξέρουν πού να πρωτοτρέξουν! Κάτι τέτοιο, ως οργανωμένος πολυχώρος με διαδραστικά εκπαιδευτικά workshops ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης δεν υπάρχει πουθενά στην Ελλάδα. Ψάχνουμε πάντα αυτό που θα μας κάνει μοναδικούς.
Μετά τους συνέδρους λοιπόν, τα παιδιά είναι το δεύτερο targetgroup, στο οποίο θα αναφερθώ. Σε σύγχρονα διαδραστικά κέντρα αγωγής στον δυτικό κόσμο η ψυχαγωγία συνδυάζεται με την εκπαίδευση.
Ενδεικτικά αναφέρω:
3.1.1 Πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής με ηλεκτρικά αυτοκινητάκια και ποδήλατα. Τα παιδιά μαθαίνουν στην πράξη τον ΚΟΚ και συνειδητοποιούν την αξία της ευγένειας και συνύπαρξης. Μαθαίνουν να συμπεριφέρονται με κανόνες.
3.1.2 Υποδομές αθλοπαιδιών για παιδιά. Μία τέτοια ιδιαίτερη υποδομή θα ήταν η δυνατότητα ιστιοπλοΐας κλάσης optimistγια παιδιά. Το πλεονέκτημα εδώ είναι ότι αν τα παιδιά είναι μέλη ενός ναυτικού συλλόγου, τότε οι οικογένειές τους έχουν μόνιμη επαφή με τον χώρο και δεν τον επισκέπτονται μόνο για μία φορά.
3.1.3 Διαδραστικός βοτανικός κήπος μεγάλης έκτασης. Τα παιδιά έρχονται ενεργά σε επαφή με την φύση και μαθαίνουν να συνεργάζονται. Φυτεύουν τα δικά τους φυτά, ποτίζουν, κλαδεύουν και λαμβάνουν μέρος σε quizκαι εκπαιδευτικά παιχνίδια που έχουν σχέση με την φύση και την βοτανολογία. Μαθαίνουν για παράδειγμα πώς να φροντίζουν έναν κήπο ή πώς να χρησιμοποιούν φρέσκα προϊόντα.
3.1.4 Διαδραστικό επιστημονικό εργαστήρι για παιδιά. Σε έναν τέτοιο κατάλληλα εξοπλισμένο χώρο, οι μικροί μας φίλοι παίρνουν μέρος σε μαθήματα πρώτων βοηθειών και διαδραστικά παιχνίδια με πειράματα φυσικής, χημείας, ανατομίας, ρομποτικής7, τα οποία έχουν σχεδιαστεί ειδικά για παιδιά. Διαδρούν με το περιβάλλον τους, προκαλούν την φαντασία τους και μαθαίνουν σχέσεις αιτίου και αιτιατού παίζοντας.
3.1.5 Διαδραστικό πάρκο αστρονομίας για παιδιά.8,9 Τα παιδιά μπορούν να βάλουν το μάτι τους στα προσοφθάλμια των τηλεσκοπίων και να εξερευνήσουν τα θαύματα του σύμπαντος. Είναι εφικτό ακόμη και την ημέρα με κατάλληλα φίλτρα για παρατήρηση της επιφάνειας του ήλιου. Τα παιχνίδια είναι σχεδιασμένα με εκπαιδευτικό και διαδραστικό τρόπο. Ο χώρος θα διαθέτει και μικρό πλανητάριο για παιδικές προβολές 360 μοιρών σε θόλο.
.3.1.6 Καλλιτεχνικό εργαστήρι ζωγραφικής και χειροτεχνίας για παιδιά. Σε μία τέτοια περίπτωση δεν μιλάμε απλά για χειροτεχνίες που μπορεί να κάνει κανείς και στο σχολείο. Μιλάμε για οργανωμένο και εξοπλισμένο Workshop που διαθέτει ακόμη και εργαλεία, ασφαλή και ειδικά σχεδιασμένα για παιδιά, όπως τόρνοι, τρυπάνια, πρέσες κοκ. Τα παιδιά μαθαίνουν να κατασκευάζουν χρήσιμα πράγματα για την καθημερινότητά τους και να εκφράζουν ελεύθερα την φαντασία και δημιουργικότητά τους. Ζωγραφίζουν, σε καμβά, φτιάχνουν τους δικούς τους πίνακες, στήνουν τρισδιάστατα πάζλ, φτιάχνουν διακοσμητικά κεριά, και μαθαίνουν τεχνικές καλλιτεχνίας.
3.1.7 Διαδραστικό εργαστήρι συναισθημάτων10,11. Είναι ένα υπερσύγχρονο concept όπου παιδαγωγοί και ειδικοί ψυχολόγοι χρησιμοποιούν το παραμύθι, εκθέσεις, παιχνίδια, το θέατρο, εικαστικά και επιμορφωτικά βιωματικά σεμινάρια ώστε να βοηθήσουν παιδιά και εφήβους να κατανοήσουν τον εσωτερικό κόσμο των συναισθημάτων. Τους βοηθούν να αναπτύξουν την αυτογνωσία τους και να εξελίξουν την συναισθηματική τους καλλιέργεια. Τα παιδιά μαθαίνουν για παράδειγμα μέσα από τον κόσμο των παραμυθιών και διαδραστικά παιχνίδια (είτε μεταξύ τους είτε με τους γονείς τους) να διαχειρίζονται τον θυμό τους, τις ανησυχίες τους, καταστάσεις συγκρούσεων κοκ.
3.1.8 Διαδραστικό εργαστήρι σοκολάτας12. Το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Ο απόλυτος παιδομαγνήτης. Στην αίθουσα εκπαίδευσης τα παιδιά μαθαίνουν με διασκεδαστικό τρόπο, το σωστό βούρτσισμα των δοντιών, αλλά και σημαντικές λεπτομέρειες για την στοματική υγιεινή. Μαθαίνουν τους θρύλους, τις παραδόσεις και τον πολιτισμό των ινδιάνων, στους οποίους χρωστάμε την σοκολάτα.
Ένα τέτοιο διαδραστικό και πολυθεματικό χωριό ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης μπορεί να διαθέτει πλειάδα βοηθητικών χώρων (ποδηλατικός δρόμος, παιδική αγορά, χώροι για πικ νικ) και άλλων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα κουκλοθέατρο, παιδικό θέατρο ή δυνατότητες για άλλα θεματικά και εποχικά eventsόπως Χριστούγεννα, Πάσχα, Απόκριες κοκ.
Κι ενώ υπάρχουν πολλές πόλεις στην Ελλάδα που έχουν πάει τέτοια εποχικά events πραγματικά σε άλλο επίπεδο (βλ. π.χ. Δράμα, Τρίκαλα), δεν υπάρχει στην Ελλάδα ούτε ένα που να έχει εκπαιδευτικό-διαδραστικό χαρακτήρα (MarryQuizmas) κάτι που φυσικά θα μας έκανε μοναδικούς.
Αρκεί να επισκευθεί κανείς την ιστοσελίδα του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος της Αθήνας για να καταλάβει πόσα πράγματα μπορεί κανείς να προσφέρει στους μικρούς μας φίλους όπως και στους γονείς τους που ενδιαφέρονται για την αγωγή και ευρύτερη παιδεία των παιδιών τους.
Στα παραπάνω μπορείτε να προσθέσετε ό,τι είδος θεματικό πάρκο θέλετε: Πολιτιστικό-εθνολογικό πάρκο, όπου τα παιδιά μαθαίνουν άλλες κουλτούρες του κόσμου ή πάρκο δεινοσαύρων13 (μία καταπληκτική εκπαιδευτική εμπειρία για παιδιά). Υπάρχουν εκθεσιακοί πολυχώροι με παιδικά μουσεία όπως στην Κερατέα και στην Θεσσαλονίκη (μουσείο ανθρώπινου σώματος, μουσείο μυθολογίας, μουσείο παιχνιδιών, αρχαιοελληνικό αγρόκτημα κοκ.), όμως ένα πολυθεματικό πάρκο (με διαδραστικά εκπαιδευτικά workshops), είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.
Οι εγκαταστάσεις τέτοιων χώρων δεν ενθουσιάζουν μόνο τους μικρούς, αλλά εντυπωσιάζουν και τους μεγάλους. Οι γονείς γοητεύονται. Τα παιχνίδια είναι ευφάνταστα, με επιστημονικό και ευφυή τρόπο σχεδιασμένα, ώστε να αναδεικνύουν ιδιαίτερες ικανότητες και δημιουργικότητα, να εξάπτουν την φαντασία, να ενθαρρύνουν την συνεργασία και την κοινωνικοποίηση, να δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά να ανακαλύπτουν τα ταλέντα τους, ενώ πολλά παιχνίδια είναι σχεδιασμένα για παιδιά με αναπηρία, δυσλεξία κοκ. και διδάσκουν την αυτοπεποίθηση.
Ο λόγος όμως που προτείνω ένα τέτοιου είδους πολυθεματικό χωριό είναι το γεγονός ότι η επίσκεψη των παιδιών είναι επαναλαμβανόμενη. Πόσες φορές επισκέπτεται κανείς το ίδιο μουσείο; Το φάσμα των παιχνιδιών εδώ όμως είναι τόσο ευρύ και βαθύ, ώστε παιδιά και γονείς αδημονούν να επιστρέψουν.
Σε ένα τέτοιο πάρκο δεν θα πεις ποτέ «δεν ξαναπάω, γιατί πήγα» και θα είναι το μοναδικό που θα υπάρχει στην Ελλάδα!
Αυτό είναι όραμα.
3.1.9 Πάρκα καλαμποκιού
Σε ένα πολυλειτουργικό μοντέλο ανάπτυξης τονίζω πάντα τις συμπράξεις μεταξύ διαφορετικών κλάδων της οικονομίας. Το παραπάνω πάρκο ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης μπορεί να βρίσκεται σε συνεργασία και αλληλεπίδραση με αγρότες της περιοχής μας, πράγμα που μπορεί να βελτιώσει σημαντικά το εισόδημά τους. Αρκετά διαδεδομένο concept στην Ελβετία (και Γερμανία), αλλά δυστυχώς -και απορώ γιατί- εντελώς άγνωστο στην Ελλάδα, είναι τα λεγόμενα πάρκα καλαμποκιού (συνεργασία γεωργικής και τουριστικής οικονομίας).
Μετά την σοδιά, οι αγρότες δημιουργούν στα χωράφια καλαμποκιού λαβυρίνθους. Μπαίνεις δηλαδή από την μία μεριά και πρέπει να βρεις τον τρόπο να βγεις από την άλλη. Πολλά τέτοια γεωργικά πάρκα συνδυάζουν την διαδρομή μέσα στον λαβύρινθο με σημεία στα οποία τα παιδιά πρέπει να λύσουν γρίφους για να νικήσουν το «τερατάκι» που τους κλείνει τον δρόμο και να συνεχίσουν την προσπάθειά τους προς την έξοδο. Δίπλα υπάρχουν καντίνες και ζώα, κατσικάκια, προβατάκια κοκ ώστε τα παιδιά να έρχονται σε άμεση επαφή μαζί τους14,15,16,17 ή και μικρές αγορές όπου οι αγρότες πωλούν προϊόντα παραγωγής τους.
Όχι μόνο τα παιδιά, αλλά και οι γονείς δηλώνουν κατενθουσιασμένοι με τα πάρκα καλαμποκιού, διότι τους δίνεται η δυνατότητα να παίξουν με τα παιδιά τους στην φύση. Το ζητούμενο είναι να έρχονται οικογένειες μαζικά και από μακριά για να βιώσουν τέτοιες εμπειρίες.
Αυτό είναι όραμα.
Φυσικά υπάρχουν και οι «λαβύρινθοι του τρόμου» για ενήλικες, την νύχτα, με «δυσάρεστες» εκπλήξεις μέσα στο σκοτάδι, για τους πιο τολμηρούς. Έχει διαπιστωθεί πως τα έσοδα των αγροτών από αυτές τις δραστηριότητες είναι μεγαλύτερα από τα έσοδα της πώλησης καλαμποκιού! Υπολογίζουν ένα επιπλέον και τουλάχιστον διπλό εισόδημα.
3.2 Πολυθεματικό, διαδραστικό και ψυχαγωγικό πάρκο για νέους
Μιλήσαμε για το targetgroupτων συνέδρων και των παιδιών. Υπάρχουν όμως και targetgroups που αφορούν στην νεολαία και σε ηλικιωμένους.
Όσον αφορά σε δραστηριότητες για νέους (και όχι μόνο) οι υποδομές είναι τουλάχιστον άλλες τόσες. Ψάχνουμε πάντα αυτό που θα μας κάνει μοναδικούς.
Ενδεικτικά αναφέρω:
3.2.1 Πλωτό θερινό σινεμά με βάρκες. Στόχος είναι να έρχονται από μακριά για να βιώσουν το ιδιαίτερο. Δεν υπάρχει πουθενά στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον κόσμο υπάρχει μόνο ένα στην Γαλλία.
3.2.2 Συναυλιακός και θεατρικός χώρος με θέα πάντα την λίμνη. Οι συναυλίες, ιδιαίτερα των γνωστών καλλιτεχνών της μουσικής σκηνής ή θεατρικές παραστάσεις αρχαίας ελληνικής τραγωδίας μπορούν να προσελκύσουν μαζικά κόσμο από παντού. Με μία τέτοια υποδομή, ο Δήμος Σερβίων οφείλει και μπορεί να επιδιώξει στρατηγική σχέση συνεργασίας με το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Προσωπικά, δεν θα συμβιβαζόμουν με τίποτα λιγότερο.
3.2.3. Υποδομές αθλοπαιδιών για νέους. Αντίστοιχα όπως και για τα παιδιά οφείλουν να δημιουργηθούν οι υποδομές ιστιοπλοΐας κλάσης Finnκαι Lechner
3.2.4 Πίστα καρτ18. Αυτοί που το έχουν δοκιμάσει ξέρουν ότι μία φορά αν το κάνεις, κολλάς και δεν δύναται πια τρόπος να ξεκολλήσεις. Έχει φανατικούς οπαδούς (οι οποίοι μάλιστα διοργανώνουν και ιδιωτικά πρωταθλήματα) και μπορεί να τους φέρει από πολύ μακριά. Τέτοιες σύγχρονες μεγάλες πίστες υπάρχουν για παράδειγμα στην Βάρη Αττικής και στην Καλαμάτα.
3.2.5.AdventurePark19 για επίδοξους κομάντος στα πρότυπα αυτού της Μαλακάσας καθώς επίσης και μεγάλος στίβος μάχης Paintballμε αμφίβια πίστα επιχειρήσεων στο περιβάλλον της λίμνης.
3.2.6. Υποδομές watergames. Η δυνατότητα θαλάσσιων σπορ δεν θα μπορούσε να λείψει από το πολυθεματικό πάρκο. JetSki, θαλάσσιο αλεξίπτωτο, flyfish, flyboard κοκ.
Ακόμη και πάρκο για σκύλους θα μπορούσε να υπάρχει, οι ιδιοκτήτες των οποίων ενδιαφέρονται για την ψυχαγωγία των κατοικίδιών τους σε ένα χώρο παιχνιδιών για ζώα συντροφιάς. Ίσως παράλληλα και με ένα κέντρο εκπαίδευσης σκύλων. Να λοιπόν, ένα ακόμη ενδιαφέρον targetgroup.
Ένα τέτοιο πολυθεματκό, διαδραστικό, ψυχαγωγικό πάρκο για νέους που θα τα έχει συγκεντρωμένα όλα, μπορεί να διαθέτει ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ο νους του ανθρώπου. Χώρους camping, επιδαπέδια-υπαίθρια σκακιέρα με κερκίδες, τοίχο αναρρίχησης, αθλητικές εγκαταστάσεις, γυμναστήρια, σχολείο για καταδύσεις, υποδομές για beachparty, beachvolley, μέχρι και γόνδολες για ρομαντικές βαρκάδες και πλωτά μπαρ.
Πάντως, μιας και τα έφερε η κουβέντα και ψάχνοντας πάντα την μοναδικότητα, υπάρχουν κατά την γνώμη μου πολύ πιο ενδιαφέρουσες ιδέες από σαλέ.
Το όραμα είναι να δημιουργείται μία τέτοια ουρά αυτοκινήτων που δεν θα πιστεύουμε στα μάτια μας. Απορώ, συμβαίνει στο Νυμφαίο και στην λίμνη Πλαστήρα που δεν έχουν απολύτως καμία από τις υποδομές και δυνατότητες που προανέφερα.
Αυτό είναι το όραμα.
4. Αναδάσωση
Απ’όλα όσα έχω διαβάσει, δυστυχώς, δεν βρήκα κάτι που να περιλαμβάνει το κυριότερο. Είναι τόσο σημαντικό για μένα που το βάζω ως ξεχωριστό κεφαλαίο. Ο χώρος που δεν θα δεσμευτεί για τα παραπάνω, επιβάλλεται να αναδασωθεί. Ο ορεινός όγκος της λίμνης οφείλει να γίνει ένα πανέμορφο δάσος. Αυτή η εικόνα με τα πουρνάρια δεν συγκινεί. Έχουμε αφήσει αυτόν τον τόπο, πραγματικά στην τύχη του.
Πολλά από τα παραπάνω χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, τα υπουργεία παιδείας και μεταφορών. Κάποια υπάρχουν σχεδόν σε κάθε πόλη της Ελλάδας (όπως πχ πάρκα κυκλοφοριακής αγωγής), κάποια υπάρχουν μόνο στην Αθήνα, ενώ για τα περισσότερα πρέπει να πάτε στο εξωτερικό.
Όλες οι παραπάνω προτάσεις δεν είναι ξεκάρφωτες ιδέες αχαλίνωτης φαντασίωσης. Έχουν μία επιχειρηματική και επιστημονική λογική. Πρώτα απ’όλα έπρεπε να περιγράψουμε το πρόβλημα και κατόπιν, βάσει αυτού, να δώσουμε τον ορισμό του στόχου μας. Έπειτα, ψάχνουμε στρατηγικές επενδύσεις με όραμα, την διαφοροποίηση σε targetgroups, ψάχνουμε αυτό που θα μας κάνει ιδιαίτερους, την καινοτομία, το brandname της μοναδικότητας, ψάχνουμε την διάδραση, δηλαδή την ενεργή συμμετοχή του τουρίστα, όχι τον παθητικό επισκέπτη, έναν απλό «θεατή τοπίων» και προβάλλουμε την σημασία της εκπαίδευσης, ειδικά για τα παιδιά. Ψάχνουμε επίσης το πολυλειτουργικό μοντέλο ανάπτυξης, δηλαδή συνεργασίες διαφορετικών κλάδων της οικονομίας που υπόσχονται πολλαπλασιαστικά και όχι απλά, αθροιστικά οφέλη.
Για οικονομία χώρου δεν θα αναφέρω για την ώρα στο targetgroupτων ηλικιωμένων και συνταξιούχων. Είναι όμως ένα targetgroupμε τεράστιο ενδιαφέρον, για το οποίο θα μπορούσε ίσως να πει κανείς τα περισσότερα. Είναι οι τουρίστες του μέλλοντος, κυρίως οι συνταξιούχοι του εξωτερικού με οικονομική άνεση και οι οποίοι ενδιαφέρονται κυρίως για ταξίδια στην δύση της ζωής τους.
Τα τουριστικά πάρκα θα μπορούσαν να υπάρχουν αμφίπλευρα και στις δύο όχθες της λίμνης και να επικοινωνούν μεταξύ τους με καΐκια και taxiboats.
Η χωροθέτηση των εγκαταστάσεων στην λίμνη είναι επίσης ένα κρίσιμο σημείο που χρίζει ιδιαίτερης προσοχής. Λογικές της αρπαχτής χωρίς συνολικό σχεδιασμό από την αρχή θα αποτύχουν με τρόπο ταπεινωτικό.
Ιχθυοκαλλιέργεια και τουρισμός δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Ανατολικά της Γέφυρας θα υπάρξουν οι τουριστικές υποδομές και δυτικά της Γέφυρας η ιχθυοκαλλιέργεια. Γι αυτό επιμένω στην συνεργασία με ένα ελληνικό πανεπιστήμιο που θα συντάξει το businessplanκαι το συνολικό κι ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης της λίμνης (τουρισμός, ιχθυοκαλλιέργεια) με αυστηρό χωροταξικό σχεδιασμό.
(συνεχίζεται…)
Ανδρέας Τσιφτσιάν
Οικονομολόγος