Εκτύπωση

Δευτέρα 30 Ιουλίου 2012

Ο νέος δρόμος "ΛΙΒΑΔΕΡΟΥ – ΜΙΚΡΟΒΑΛΤΟΥ"

και ο "ΜΟΥΛΑΡΟΔΡΟΜΟΣ"

.

Στις  25-7-2012  στο Λιβαδερό ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας και ο Δήμαρχος Σερβίων – Βελβεντού, υπέγραψαν τη σχετική σύμβαση και ανακοίνωσαν την κατασκευή του έργου "βελτίωση οδού Μικροβάλτου – Λιβαδερού".

Το έργο αυτό θα κοστίσει σύμφωνα με τη μελέτη περίπου 3.000.000 €.  Κατά την ανακοίνωση του έργου οι παραπάνω αρμόδιοι φορείς με πανηγυρικό τρόπο και ύφος μίλησαν για ένα έργο ανάπτυξης, που θα αναβαθμίσει την οδική επικοινωνία της περιοχής, θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις μαρμάρου  και θα συνδέσει δυο βασικές κτηνοτροφικές ζώνες της περιοχής δηλ, την Ελάτη και το Λιβαδερό. Ο  Περιφερειάρχης μιλώντας για το έργο είπε ότι  ‘’δίνουμε λύσεις σε αιτήματα ετών’’, όπως τουλάχιστον  γράφτηκε  την επόμενη μέρα στον τοπικό τύπο...

Η παραπάνω φράση του Περιφερειάρχη μου δημιούργησε αμέσως  το ερώτημα αν με το παραπάνω έργο  ‘’δίνουμε λύσεις και  σε  προβλήματα ετών’’.   Αναφέρομαι βέβαια στο μεγαλύτερο ίσως πρόβλημα που αντιμετωπίζει τις τελευταίες δεκαετίες η ορεινή περιοχή του πρώην Δήμου Καμβουνίων. Το πρόβλημα αυτό είναι  η οδική απομόνωση από τους κεντρικούς οδικούς άξονες δηλ. την Εγνατία οδό και την Εθνική οδό Κοζάνης – Λάρισας. Για όσους δεν γνωρίζουν καλά την περιοχή, πρέπει να πούμε ότι απαρτίζεται από τα χωριά Ελάτη, Λαζαράδες, Φρούριο, Μικρόβαλτο, Τρανόβαλτο  και βρίσκεται νοτιοδυτικά του Νομού Κοζάνης, μετά δε την Ελάτη τελευταίο οικισμό προς τον νότο, ακολουθεί ο νομός Γρεβενών.   Το κέντρο αυτής της περιοχής τόσο γεωγραφικά όσο και πληθυσμιακά, ήταν και είναι το Τρανόβαλτο, όπου ήταν και η έδρα του πρώην  Δήμου Καμβουνίων.  Υπάρχει λοιπόν ένας κύριος και βασικός οδικός άξονας που αρχίζοντας από Ελάτη, διασχίζει τους Λαζαράδες, συναντά το Τρανόβαλτο, συνεχίζει στο Μικρόβαλτο και κατευθύνεται προς Σέρβια, διαμέσου του ‘’Λάκκου  της Κατερίνς’’.  Ο δρόμος αυτός είναι εξαιρετικά δύσκολος, με συνεχείς κλειστές στροφές, απότομες κλίσεις και εξαιρετικά ευάλωτος στις καιρικές συνθήκες, ιδιαίτερα το χειμώνα. Είναι ένας δρόμος που κάποιοι τον αποκαλούν ‘’μουλαρόδρομο’’ γιατί είναι χαραγμένος πάνω στο μονοπάτι που ακολουθούσαν πριν πολλές δεκαετίες οι κάτοικοι της περιοχής με τα ζώα τους ταξιδεύοντας προς Σέρβια.

Σήμερα το έτος 2012, οι κάτοικοι του πρώην Δήμου Καμβουνίων αναγκάζονται ακόμη – αφού δεν υπάρχει άλλη επιλογή-  να χρησιμοποιούν τον ‘’ μουλαρόδρομο’’ ως βασικό δρόμο που τους οδηγεί προς την Κοζάνη ή προς τα Σέρβια. Ο δρόμος παραμένει  σχεδόν ως είχε για δεκαετίες, παρά την αποτυχημένη ελαφρά βελτίωσή του πριν μερικά χρόνια, από την οποία μάλλον κέρδισε μόνο ο εργολάβος και οι προμηθευτές του.  Η κακή κατάσταση αυτού του βασικού οδικού άξονα της ορεινής περιοχής του πρώην Δήμου Καμβουνίων, διατηρεί την οδική απομόνωση της περιοχής από το κέντρο [ Κοζάνη ή Σέρβια] και είναι ο βασικός λόγος φυγής των κατοίκων από την περιοχή.  Οι  επιχειρήσεις μαρμάρων της περιοχής, που είναι βασική οικονομική δραστηριότητα όχι μόνο του τόπου, αλλά και όλης της περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας,  έχουν να αντιμετωπίσουν εκτός από τις γενικότερες δύσκολες οικονομικές συνθήκες και τη συγκεχυμένη πολιτική του κράτους για το μάρμαρο,  και τον  ‘’μουλαρόδρομο’’. Ακριβώς γιατί η δύσκολη οδική πρόσβαση προς το Τρανόβαλτο Μικρόβαλτο  ανεβάζει  το κόστος μεταφοράς των προϊόντων αρκετά, αλλά κυρίως γιατί δυσχεραίνει την επισκεψιμότητα της περιοχής  Τρανοβάλτου , όπου βρίσκεται η καρδιά του μαρμάρου. Ετσι και σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες,  οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την περιοχή και ο κλάδος του μαρμάρου υποβαθμίζεται.

Τώρα όμως θα γίνει το θαύμα. Ο δρόμος ‘’ Μικρόβαλτο – Λιβαδερό ‘’ θα δώσει λύσεις ανάπτυξης σύμφωνα με τον Περιφερειάρχη και τον Δήμαρχο.  Η οδική επικοινωνία θα βελτιωθεί, το μάρμαρο θα ανακάμψει, η κτηνοτροφία θα αναπτυχθεί και η περιοχή θα βγει από την απομόνωση.

Για όσους δεν γνωρίζουν την ευρύτερη περιοχή, θα πρέπει να πούμε ότι το Λιβαδερό βρίσκεται στη νότια περιοχή της Κοζάνης,  ανατολικά του Τρανοβάλτου και Μικροβάλτου, σε υψόμετρο μεγαλύτερο κατά 300 έως 400 μέτρα, δηλ, βρίσκεται σε υψόμετρο 1.000 μέτρων και σε απόσταση περίπου 10 χλμ από αυτά τα δύο χωριά.   Ο δρόμος ‘’Μικρόβαλτο -  Λιβαδερό’’  βέβαια ουδεμία σχέση έχει οδικά με τον προαναφερόμενο δρόμο και βασικό άξονα του πρώην Δήμου Καμβουνίων από Ελάτη μέχρι Σέρβια.  Όταν κατασκευαστεί θα εξυπηρετεί μόνο όσους θέλουν να μετακινηθούν από Μικρόβαλτο προς Λιβαδερό και αντίστροφα. Ακόμη και με προδιαγραφές Εθνικής οδού και αν γίνει, όποιος χρησιμοποιεί τον νέο δρόμο προς το Λιβαδερό, θα πρέπει μετά να συνεχίζει τον παλιό υφιστάμενο  δρόμο Λιβαδερού προς Εθνική οδό για μερικά χιλιόμετρα, ενώ αν πλησιάζει στο Μικρόβαλτο από την άλλη μεριά, θα συνεχίζει στον γνωστό ‘’ μουλαρόδρομο’’ αν θέλει να πάει προς Κοζάνη ή Σέρβια.  Ο δρόμος λοιπόν που ανακοινώθηκε ως αναπτυξιακό έργο, θα είναι ένας δρόμος περιορισμένης χρησιμότητας, αφού δεν συνδέει το κέντρο της περιοχής ούτε με την Εθνική οδό Κοζάνης – Λάρισας, αλλά και ούτε με την Εγνατία οδό. Θα είναι ένα κομμάτι σύγχρονου δρόμου που θα περιβάλλεται από ένα απαρχαιωμένο οδικό δίκτυο.

Πρακτικά ζητήματα και ερωτήματα :  Ο κάτοικος Λιβαδερού αν θέλει να πάει Κοζάνη, θα πάει πρώτα στο Μικρόβαλτο και μετά από το ‘’ λάκκο της Κατερινς’’ στην Κοζάνη; Μάλλον όχι, αφού η υπάρχουσα διαδρομή μέσω Τριγωνικού είναι συντομότερη και καλλίτερη. Ο κάτοικος Μικροβάλτου, Τρανοβάλτου, Λαζαράδων, Ελάτης, αν θέλει να πάει Κοζάνη ή Σέρβια θα έχει λόγο να χρησιμοποιήσει το νέο δρόμο Μικροβάλτου Λιβαδερού ; μάλλον κανένα. Οι επιχειρήσεις μαρμάρων και τα φορτηγά που κατευθύνονται προς Θες/νίκη ή Ηγουμενίτσα δια της Εγνατίας οδού, θα πάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση μέσω Λιβαδερού; Μάλλον όχι. Αν πάλι θέλουν να πάνε στην Αθήνα, εκτός από τον σχεδιαζόμενο νέο δρόμο, δεν θα πρέπει να υπολογίσουν και κάποια χιλιόμετρα σε μεγαλύτερο υψόμετρο από το Λιβαδερό μέχρι την Εθνική οδό λίγο μετά το Μεταξά; Οπωσδήποτε, οπότε μάλλον θα εγκαταλείψουν την ιδέα, ειδικά το χειμώνα.  Οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής του πρώην Δήμου Καμβουνίων και του Λιβαδερού που θέλουν να επισκεφθούν την Κοζάνη ή τα Σέρβια θα έχουν κάποιο λόγο να πάρουν τον καινούργιο δρόμο που έχει κατεύθυνση ανατολικά ή δυτικά,  ενώ αυτοί θέλουν να πάνε βόρεια; Σίγουρα όχι.  Μάλλον θα προτιμήσουν τον ‘’μουλαρόδρομο’’, τουλάχιστο οι κάτοικοι του πρώην Δήμου Καμβουνίων, ενώ οι κάτοικοι Λιβαδερού θα πάνε από τη συνήθη διαδρομή Μεταξά – Ρύμνιο- Κοζάνη  ή Μεταξά – Σέρβια.  Οσο για το επιχείρημα ότι ο νέος δρόμος Λιβαδερού – Μικροβάλτου θα συνδέσει δύο κτηνοτροφικές ζώνες δηλ, την Ελάτη και το Λιβαδερό, θα πρέπει ο καθένας μας να σκεφθεί τη χιλιομετρική απόσταση μεταξύ των δύο χωριών που με το νέο δρόμο θα ξεπερνά τα 30 χιλιόμετρα, ενώ αν υπήρχε απευθείας Ελάτη – Λιβαδερό, θα ήταν σε ευθεία μόνο 10 -12 χιλιόμετρα.  Ο κτηνοτρόφος της Ελάτης ή του Λιβαδερού που θα θέλει να πάει στην άλλη κτηνοτροφική ζώνη δια μέσου του νέου δρόμου, θα είναι σαν να θέλει ο  Κοζανίτης να πάει στην Καστοριά δια μέσου Φλώρινας.

Βρισκόμαστε σε περίοδο που δεν υπάρχουν πολλά διαθέσιμα χρήματα για την κατασκευή δρόμων. Ακόμη όμως και αν υπήρχαν, οι αρμόδιες Αρχές και οι υπεύθυνοι θα έπρεπε να τα ξοδεύουν πιο προσεκτικά και να πιάνουν τόπο. Τόσο ο Δήμος Σερβίων – Βελβεντού, όσο και η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας δεν μπόρεσαν ή δεν ήθελαν να δουν πιο είναι το πραγματικά αναπτυξιακό οδικό έργο για την περιοχή κυρίως του πρώην Δήμου Καμβουνίων και έμμεσα του Λιβαδερού. Το έργο αυτό  είναι ένας σύγχρονος δρόμος από το Τρανόβαλτο – Μικρόβαλτο και ανατολικά του εργοστασίου της ΜΑΒΕ ευθεία λίγο πριν το Ρύμνιο. Ενας δρόμος περίπου 5-6 χιλιομέτρων, εύκολος στην κατασκευή, που καταργεί και μας απαλλάσσει από  τον ‘’μουλαρόδρομο’’ που χρησιμοποιούμε τώρα και το ‘’ λάκκο της Κατερινς’’ . Ένας δρόμος που βγάζει από την οδική και ψυχολογική απομόνωση ολόκληρη την περιοχή, μειώνει τη χιλιομετρική απόσταση μέχρι το Ρύμνιο στο μισό και βελτιώνει την οδική επαφή κατοίκων με την Κοζάνη και την Εγνατία οδό, ενώ διευκολύνει τις μεταφορές και επικοινωνίες ιδιαίτερα των μαρμάρων. Σε μελλοντική προοπτική θα μπορούσε να προεκταθεί μέχρι την Ελάτη και να συνδέει όλη την περιφερειακή ενότητα Κοζάνης με τα άλλα οδικά δίκτυα που βρίσκονται και σχεδιάζονται στους νοτιότερους νομούς [ Δεσκάτη, Καλαμπάκα].

Η ιδέα αυτού του δρόμου δηλ. Τρανοβάλτου – Ρυμνίου  [δυτικά του Μικροβάλτου και ανατολικά του εργοστασίου της ΜΑΒΕ] , τέθηκε υπόψη το έτος 1998 στον τότε Νομάρχη Κοζάνης από το προεδρείο του 13ου συμβουλίου περιοχής που τότε είχε έδρα στο Τριγωνικό. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα απορρίφθηκε με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί να κατασκευαστεί. Όμως, οι  κάτοικοι της περιοχής του πρώην Δήμου Καμβουνίων και ειδικά του Μικροβάλτου και Τρανοβάλτου, δηλαδή αυτοί  που γκρέμισαν το βουνό εξορύσσοντας μάρμαρα, γνωρίζουν ότι  αυτός ο δρόμος είναι η λύση στο χρόνιο πρόβλημα και είναι εφικτός. Ηδη υπάρχουν δυο τρεις χρησιμοποιούμενοι χωματόδρομοι στην ίδια κατεύθυνση δηλ. προς Ρύμνιο, όμως είναι γραφτό για τους δημότες της περιοχής  να ακολουθούν τον ‘’μουλαρόδρομο’’ για πολλά χρόνια ακόμη, αφού οι αρχές θεώρησαν  σπουδαιότερο το δρόμο ‘’ Μικρόβαλτο – Λιβαδερό ‘’.

Όταν κατασκευάζεται ένας δρόμος, είναι πάντοτε σημάδι προόδου. Από αυτή την άποψη ο δρόμος Μικρόβαλτο – Λιβαδερό είναι χρήσιμος και θα έπρεπε να γίνει.  Δεν πρέπει όμως η  κατασκευή του να  προσφέρει οποιοδήποτε επιχείρημα στις αρμόδιες αρχές  δηλ. στον Δήμο Σερβίων – Βελβεντού και κυρίως στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας του τύπου ότι ‘’ δεν υπάρχουν άλλα χρήματα για την περιοχή ’’, γιατί τότε η περιοχή του πρώην Δήμου Καμβουνίων καταδικάζεται να παραμείνει στην απομόνωση.  Οι αρμόδιες αρχές όφειλαν και  οφείλουν να σκεφθούν  με φαντασία και όραμα – τουλάχιστο για το οδικό δίκτυο -   καλλίτερες επιλογές για την ουσιαστική ανάπτυξη μιας περιοχής απομονωμένης και απομακρυσμένης, όπως η περιοχή του πρώην Δήμου Καμβουνίων.  Αν οι υπεύθυνοι δεν πράξουν τίποτα,  τότε ο κάθε δημότης θα  πρέπει ο ίδιος  να θυμάται τις άλλες επιλογές, αλλιώς  ο ‘’μουλαρόδρομος’’ θα είναι πάντα μπροστά του.  Ο ίδιος δημότης σκεπτόμενος ως πολίτης, μπορεί να αναλογιστεί  ότι  σωστή πολιτική δεν ασκούμε όταν δίνουμε ‘’ λύσεις σε αιτήματα ετών’’ φράση που κρύβει ίσως μικροκομματικές υποσχέσεις και συναλλαγές,  αλλά σωστή και σπουδαία πολιτική είναι όταν με τα έργα κάθε Δημόσιας Υπηρεσίας [ Δήμου και Περιφέρειας] δίνονται ‘’ λύσεις σε προβλήματα ετών’’.

Φρούριο   27-7-2012

Νικόλαος Ε. Κούρας