Από το Κόκκινο Φαράγγι ανεβαίνουνε για το φαράγγι της Ζάμπορδας και φτάνουμε στην περιοχή του Λογκά. Τον Αλιάκμονα τον ακούω από μακριά να βουίζει, ορμή ενός πλάστη κόσμου. Πανίερη η φύση του.

Πρωτοστράτορας του τόπου με τα απροσπέλαστα φαράγγια του. Φορτωμένος ιστορίες ανθρώπων και ιερές μνήμες.

Το τοπίο με τις στενωπούς, τα φαράγγια, το Καλλίστρατο, το ιστορικό μοναστήρι, την πεζογέφυρα και τον πόρο δημιουργούν πλημμυρίδα από οι εικόνες σπάνιας ομορφιάς. Το ποτάμι προσφέρει απλόχερα γαλήνη, ηρεμία και ψάρεμα με πεζόβουλο.

Από τον πόρο του Λογγά πέρασε ο Ελληνικός στρατός προς την Κοζάνη μετά την νικηφόρα μάχη των Λαζαράδων στις 9 Οκτωβρίου 1912.

Η μεταλλική πεζογέφυρα που δρασκελάει το ποτάμι παλαιότερα ένωνε την Ελάτη με το Μοναστήρι του Οσίου Νικάνορα και τα μεταλλεία της Σκούμτσιας.

Εδώ ανάμεσα στη Μπουνάσια και τον Μπούρινο στις όχθες και την κοίτη του ποταμού αποτυπώνεται ολόκληρη η γεωλογική ιστορία της περιοχής.

Εδώ συναντώνται ο φλοιός της γης με τον το μανδύα. Ένα γεωλογικό φαινόμενο μοναδικό που θα σκεπαστεί από την τεχνητή λίμνη του φράγματος Ιλαρίωνα.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΣΚΑΦΗ

Σε τούτο το παράξενο ανάγλυφο του Λογκά, ο άνθρωπος ήρθε και κατοίκησε από την Νεολιθική Εποχή δημιουργώντας μικρούς οικισμούς πάνω στην εύφορη κοιλάδα Αλιάκμονα. Η εξασφάλιση των αγαθών από την καλλιέργεια της γης, την κτηνοτροφία, την αλιεία, την επεξεργασία των δερμάτων, η ασφάλεια που προσέφερε η φύση στους ανθρώπους, οι δρόμοι επικοινωνίας με τις γύρω περιοχές, είχαν σαν αποτέλεσμα την πυκνή κατοίκηση του τόπου. Την συνεχή παρουσία του ανθρώπου στον τόπο φανερώνουν οι συστηματικές σωστικές ανασκαφές.

Από τα πρανή των λόφων έως την όχθη του Αλιάκμονα οι άνθρωποι πέτυχαν να επιβιώσουν για χιλιετίες. Αρχιτεκτονικά κατάλοιπα κατοικιών, λακκοειδείς και κιβωτιόσχημοι τάφοι, λίθινοι περίβολοι, πήλινα αγγεία, ειδώλια, κοσμήματα και όπλα αναδεικνύουν το πολιτισμικό παρελθόν της Ελάτης και τον πολιτισμό του Αλιάκμονα.

Σήμερα όλα έχουν κατακλυστεί από τα νερά της τεχνητής λίμνης του φράγματος Ιλαρίωνα.

(Από το fb ΕΛΑΤΗ...ΚΑΠΩΣ ΕΤΣΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ!!)