Αποκριά, ένα όμορφο και διασκεδαστικό παιχνίδι της ζωής κοντά στα άλλα ήθη και έθιμα του τόπου μας. Παιχνίδι, όμως, ομαδικό!
...χόρεψαν μαζί, τραγούδησαν, γεύτηκαν το νόστιμο σουβλάκι της ώρας, κεράστηκαν κρασί, διασκέδασαν όλοι μαζί. Κι’ όλα αυτά, με τη συνδρομή όλων. Αυτός κι αν δεν είναι, πραγματικά, «έρανος αγάπης», που φιλιώνει και ενώνει τους ανθρώπους.
Μας ζάλισαν αρκετά οι επιστολές των Δημοτικών αρχόντων στις εφημερίδες, μα κάθε μέρα, σαν να μην είχαν να ασχοληθούν με κάτι σοβαρό και δημιουργικό για τον τόπο, αλλά προσπαθούσαν ΄΄Συμπολίτευση και Αντιπολίτευση΄΄, το ποιος να κατηγορήσει περισσότερο τον άλλο. Το ποιος έχει δίκιο, έχει ο καιρός γυρίσματα…..
Κύριοι της Δημοτικής Αρχής δεν πήρατε είδηση ή δεν γνωρίζετε ότι τον απλό κοσμάκη δεν τον ενδιαφέρουν οι νόμοι και τα άρθρα που δημοσιεύετε στις εφημερίδες και οι αντιπολιτευτικές σας κορώνες μεταξύ σας, και σε όσα άλλα αναφέρεστε;
Γιατί τόση απαξίωση στους δημότες που σας εξέλεξαν για να υπηρετήσετε τον τόπο;
Έργο περιμένουν οι δημότες κι’ όχι τη μια συνεδρίαση μετά την άλλη και ψηφίζουμε ή δεν ψηφίζουμε τον προϋπολογισμό.
Και τι νομίζετε αγαπητοί μου, ότι καταφέρατε με τις αλλεπάλληλες δημοσιεύσεις, αλληλοκατηγορίας;
Απλούστατα : Έργο μηδέν και κάνατε πιο πλούσιους τους έχοντας τα έντυπα μέσα.
Η υπομονή έχει κι αυτή τα όριά της. Πιστεύουμε πως, προϊόντος του χρόνου, τα κακώς κείμενα θα διορθωθούν απ’ όλες τις πλευρές!
Οψόμεθα!
Αλλά, ας έρθουμε στα πολιτιστικά δρώμενα.
Σαν ξημέρωσε και φέτος η Καθαρά Δευτέρα, τα ηνία πήραν και πάλι, όπως πάντα, ο Σύλλογος Μεταξιωτών Κοζάνης και η Τοπική Αρχή.
Ετοίμασαν ένα πλούσιο τραπέζι για όλους τους συγχωριανούς και φίλους του χωριού μας, με πλούσια νηστήσιμα εδέσματα, μπόλικο κρασί και πάνω απ’ όλα τη νόστιμη πατροπαράδοτη φασολάδα.
Ανταμώσαμε και πάλι, συγγενείς, φίλοι και γνωστοί, τα είπαμε, θυμηθήκαμε τα παλιά, τραγουδήσαμε, χορέψαμε.
Κι’ ας μην ξεχνάμε πως όταν η παράδοση συναντά την παράδοση (τα ήθη και τα έθιμα ενός τόπου με τους ανθρώπους της) φιλιώνει και ενώνει τους ανθρώπους, που τόσο ανάγκη έχει ο σημερινός άνθρωπος.
Παλιότερα, την Καθαρά Δευτέρα, από το πρωί οι νοικοκυρές μάζευαν «τ’ αγγειά», δηλαδή όλα τα σκεύη που χρησιμοποιήθηκαν στο μαγείρεμα της ημέρας της Μεγάλης Αποκριάς. Ποια ήταν αυτά τα σκεύη; Ταψιά, τεντζερέδες, λυγκέρια, μπσούρες, χλιάρια, πιρόνια (πηρούνια) και άλλα. Όλα αυτά τα πήγαιναν στην Τρανή τη Βρύση του χωριού μας (κοντά στου +Παπά – Δημήτρη το σπίτι) κι εκεί με στάχτη κι’ άμμο τα έτριβαν καλά και μετά τα ξέπλεναν στο καθαρό και μπόλικο νερό που έτρεχε ασταμάτητα από τα σιλνάρια (σωλήνες) της βρύσης. (Δυο ήταν τα σιλνάρια, όπως τα θυμούνται οι μεγαλύτεροι, το δε χειμώνα, το νερό πετάχνονταν πέρα από τις λεκάνες).
Τώρα, αχ τώρα, ξευγενιστήκαμε και γιορτάζουμε όλοι μας τα «ΚΟΥΛΟΥΜΑ» και τα σκεύη τα πλένουμε στο πλυντήριο πιάτων.
Κούλουμα : Το έθιμο του εορτασμού της Καθαράς Δευτέρας, κατά το οποίο οι άνθρωποι βγαίνουν στην εξοχή, πετούν χαρταετούς και τρώνε νηστίσιμα εδέσματα για να γιορτάσουν την έναρξη της Μεγάλης Σαρακοστής.
Cumulusàλατ. àσωρός ή κούλουμα < αλβ. Columà καθαρός.
Άλλα χρόνια, άλλοι καιροί, άλλες εποχές. Όλα καλά, αρκεί να μην ξεχνάμε τα παλιά.
Για όλα τα παραπάνω, τα ωραία, τα όμορφα και τα ευχάριστα, ευχαριστούμε από καρδιάς το Δ.Σ. του Συλλόγου Μεταξιωτών Κοζάνης, γιατί με σεβασμό πάντα στις αξίες του πολιτισμού μας, κατάφερε και φέτος, όπως πάντα, να σταθεί με ήθος σε όσα επιτάσσει η αγάπη για τον άνθρωπο.
Επίσης, τον Πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας για τη συνεργασία με το σύλλογο κι’όλους που βοήθησαν, είτε με την προσφορά εδεσμάτων, υλικών, σκευών και στην Παρασκευή της παραδοσιακής φασολάδας, που φέτος ήταν, πράγματι πολύ νόστιμη, καθώς και στο στρώσιμο της τράπεζας και τη διανομή της φασολάδας.
Όλους τους ευχαριστούμε!
Επιτρέψτε μου να τελειώσω το σχόλιό μου με ένα πολύ ωραίο παραδοσιακό τραγούδι της Καθαράς Δευτέρας, που έχει κατά κάποιο τρόπο σχέση με την καθαριότητα, το πλύσιμο, την αγάπη και τον ξενιτεμό.
Παίρνω την άκρια απ’ το γιαλό,
την άκρια της θαλάσσης.
Εκεί’ταν κόρη κι’ έπλυνε
κόρη που σκαμαγκιάζει*
(* αφρίζει το νερό από το πλύσιμο)
Κι εγώ, διαβάτης διάβαινα
και την καλημερνούσα.
Καλήμερά σου κόρη μου,
Καλώς τουν τον διαβάτη.
Κόρη’μ για κέρνα μας νερό
κι’ μένα και τον μαύρο μου*
(* το άλογο)
Κι’ αρχίζει ένας διάλογος ανάμεσα τους στο τέλος αποδεικνύεται πως οδιαβάτης (ξένος) ήταν ο άντρας της κόρης που’ πλυνε.
Κι όπως συνεχίζει το τραγούδι, λέει ο ξένος:
Έχεις μηλιά στον οβορό*
Και κυδωνιά στ’ αμπέλι.
(* ελέυθερος χώρος της αυλής, φράχτης)
Και το τραγούδι τελειώνει με τούτα τα λόγια της κόρης :
Ξένε μ’εσύ’σαι ο άντρας μου,
εσύ’σαι κι’ ο καλός μου.
(τραγούδι γεμάτο από νοσταλγία και συναισθήματα αγάπης).
Αυτός, λοιπόν, είναι ο Μεταξάς, αυτός ο Σύλλογός μας, αυτοί οι άνθρωποι που υπηρετούν τον τόπο μας. Περήφανοι, ντόμπροι, μπεσαλήδες, φιλόξενοι, εργατικοί, αισιόδοξοι!
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ
ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ
Και του χρόνου πάλι με υγεία!!!
Μεταξάς, 28-02-2017
Παναγιώτης Μπασιάς
(Συνταξιούχος Δάσκαλος)